به زودی کمپانی نتفلیکس یک تریلر سیاسی به نمایش درمیآورد. در این فیلم ادعا شده که اشرف مروان، داماد جمال عبدالنصار و مشاور ارشد او، یکی از مهمترین جاسوسان موساد در قرن بیستم بوده و سبب شکست اعراب در جنگ یومکیپور با اسرائیل شده. این فیلم غرور مصریها را جریحهدار کرده است.
تریلر سیاسی نتفلیکس درباره جاسوسی داماد جمال عبدالناصر برای موساد «فرشته» نام دارد. آریل ورومن، کارگردان اسرائیلی که پیش از این فیلمی هم درباره آیشمن ساخته بود و بنابراین اصولاً به فیلمهایی که موساد در آنها نقش ایفا میکند علاقه دارد، این فیلم را کارگردانی کرده است.
حسین علایی، فرمانده سابق ستاد مشترک سپاه پاسداران ایران اواخر مرداد سال جاری گفته بود که اسرائیل از ۱۵ سال پیش در ایران یک «شبکه گسترده اطلاعاتی در حوزههای هستهای، موشکی، حوزه سیاسی و اقتصادی» ایجاد کرده است. محمود علوی، وزیر اطلاعات نیز هفته گذشته اعلام کرد که دهها جاسوس را در ایران بازداشت کرده و علاوه بر این موفق شده یک وزیر اسرائیلی را در اختیار بگیرد. در چنین فضایی، «فرشته» محصول نتفلیکس هم اقتدار موساد را به رخ میکشد و هم اینکه شکست مصر و سوریه از اسرائیل که به از دست رفتن بلندیهای جولان منجر شد را یادآوری میکند. در این شکست اشرف مروان، داماد عبدالناصر بی تأثیر نبوده است.
اشرف مروان در سال ۲۰۰۷ در آپارتمانش در لندن درگذشت. روایت رسمی این است که او از بالکن آپارتمانش خود را به پایین پرت کرده. روایت غیر رسمی و تأیید نشده میگوید که او را به قتل رساندهاند. پیش از این واقعه، اشخاص ناشناسی که تاکنون هم هویت آنها در پرده مانده، خاطرات او را به سرقت برده بودند.
در سال ۲۰۰۳ که جاسوسی مروان برای موساد از پرده بیرون افتاد، دولت مصر بلافاصله ادعا کرد که او یک جاسوس دوجانبه بوده: اطلاعاتی را به موساد منتقل میکرده و اطلاعات ارزشمندتری را در ازای آن به دست میآورده است. تا پیش از بهار عربی در سال ۲۰۱۱ ثروت مروان و نزدیکی او به کانون قدرت در مصر و نفوذ او در دوران سادات به افسانه شباهت داشت. اما با سقوط دولت حسنی مبارک، نام مروان در حافظه ملی مصریها کمرنگ شد. اکنون با تریلر نتفلیکس که فیلمهایش در مصر بینندگان پرشماری دارد، یک بار دیگر نام او به عنوان «جاسوس موساد» مطرح شده و غرور ملی مصریها را جریحهدار کرده است.
الحسینی تاجالدین، یکی از نمایندگان پارلمان مصر از تریلر سیاسی «فرشته» به عنوان «دسیسه اسرائیل» برای خدشهدار ساختن نمادهای ملی مصر یاد کرده است.
مونا، همسر مروان و دختر جمال عبدالناصر درباره این فیلم سکوت کرده اما پیش از این بارها، در چندین مصاحبه با رسانهها، به تأکید گفته بود که همسرش در جهت منافع ملی مصر فعالیت میکرده و ادعاهای اسرائیل درباره جاسوسی او برای موساد صحت ندارد.
کاربران مصری در شبکههای اجتماعی از دولت عبدالفتاح سیسی خواستهاند که نمایش فیلمهای نتفلیکس در مصر را ممنوع اعلام کند. برخی از کاربران از اینکه یک بازیگر اسرائیلی در این فیلم در نقش عبدالناصر ظاهر شده نیز به خشم آمدهاند.
هنگام تشییع جنازه مروان در مصر، مفتی اعظم جامعه الازهر تابوت او را در پرچم مصر پوشاند. جمال مبارک، فرزند ارشد حسنی مبارک که قرار بود به جای پدر بر مسند ریاست جمهوری مصر تکیه دهد، تابوت مروان را همراهی کرد و در سخنانی از او به عنوان یک شخصیت وطنپرست یاد کرد.
سناریوی فیلم«فرشته» بر اساس کتابی از اوری بار یوسف، تاریخدان اسرائیلی نوشته شده است. این مورخ اسرائیلی در «مروان، فرشته ناجی اسرائیل» ادعا میکند که داماد جمال عبدالناصر اطلاعاتی محرمانه درباره نقشههای عملیات نظامی مصر را در اختیار موساد قرار میداد و به همین دلیل به او لقب «فرشته» را داده بودند.
ظاهراً ناصر که گمان میکرد مروان یک شخصیت جاهطلب است تمایل چندانی نداشت که دخترش به عقد او درآید. با اینحال این ازدواج سر گرفت و بعد از درگذشت ناصر، مروان به سرعت ترقی کرد و به یکی از مشاوران ارشد انور سادات تبدیل شد. فیلم «فرشته» بیانگر تلاش اوست برای اینکه نقشههای عملیات نظامی مصر علیه اسرائیل را در اختیار یکی از مقامات بلندپایه موساد قرار دهد.
مروان به موساد هشدار داده بود که مصر قرار است در مه سال ۱۹۷۳ به اسرائیل حمله کند. اسرائیل نیروهای نظامی خود در مرز با مصر را به حالت آمادهباش درآورد اما از حمله مصر خبری نشد. این امر باورپذیری مروان در دستگاه موساد را به چالش کشید. هشدار او در بار دوم، در اکتبر همان سال اما درست از کار درآمد.
در جنگ یوم کیپور که ۶ اکتبر ۱۹۷۳ آغاز شد و تا ۲۵ اکتبر همان سال هم ادامه یافت، سوریه و مصر با حمایت چند کشور عربی دیگر به مواضع اسرائیل در شرق کانال سوئز و در بلندیهای جولان حمله کردند. حمله در آخرین ساعات یوم کیپور مقدسترین روز در آئین یهودی و در ماه رمضان آغاز شد. از این جنگ به عنوان جنگ اکتبر و جنگ رمضان هم یاد میکنند. این درگیری به روزگار ما هم کشیده شده: اسرائیل اعلام کرده که برای تأمین امنیت اش ضروریست که سپاه قدس از سوریه خارج شود. سپاه قدس به درخواست روسیه به شعاع ۸۵ کیلومتری بلندیهای جولان در جنوب سوریه عقبنشینی کرده است.
بیشتر بخوانید: