گزارشهای از ایران حاکی است ۵۰ نماینده مجلس شورای اسلامی پای طرحی را امضا کردهاند که در صورت تصویب، شروط رهبر ایران برای مذاکره با طرفهای اروپایی را تبدیل به قانون میکند.
خبرگزاری مهر در گزارشی اختصاصی نوشت که بنابر طرح پیشنهادی نمایندگان، دولت مکلف خواهد شد در مذاکرات برای حفظ توافق (برجام)، شش تضمین زیر را به صورت قطعی از «سران کشورهای اروپایی» اخذ کند:
- صدور قطعنامهای توسط این کشورها علیه نقض پیمان آمریکا در شورای امنیت
- عدم طرح مسائل موشکی و منطقهای جمهوری اسلامی ایران، تحت هیچ شرایطی
- تضمین خرید نفت از ایران در صورت اخلال دولت آمریکا
- الزام بانکهای اروپایی به دریافت و پرداخت وجوه تجارت دولتی و خصوصی با ایران
- مقابله با هرگونه تحریم جمهوری اسلامی ایران
- محفوظ شمردن حق ایران برای آغاز فعالیتهای تعطیلشده هستهای در صورت تعلل در هر یک از شرایط فوق
این گزارش از ۵۰ نمایندهای که زیر این طرح را امضا کردهاند نامی نبرده.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده شاهینشهر به خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه پاسداران گفته این طرح «با قید دو فوریت و با عنوان اخذ تضمینهای لازم از کشورهای اروپایی در مذاکرات تهیه و تدوین شده است».
آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران، دوم خرداد ماه امسال، در جلسهای با مقامهای ارشد حکومتی، ضمن ابراز بدبینی به چشمانداز همکاری با اروپا گفته بود، برای عدم خروج ایران از این عهدنامه شروطی را تعیین کرد. شروطی که قرار است خطی مشی ایران در دوران بحران زدگی برجام به شمار آیند و شماری از نمایندگان میخواهند با تبدیل آن به قانون آن را الزامآور کنند.
رهبران اروپایی در کنار چین و روسیه برای حفظ برجام اعلام آمادگی کردهاند. اتحادیه اروپا راهکارهایی نیز برای مقابله با تحریمهای ایالات متحده علیه ایران پیشبینی کرده است. اما تعلیق همکاری برخی شرکتهای چندملیتی و بانکهای بزرگ اروپایی باعث شده تا مقامهای ایرانی نسبت به این تلاشها تردید داشته باشند. به زعم دولت ایران، حمایت سیاسی اروپاییها از برجام به تنهایی کافی نیست و اروپا باید در خصوص مسائل اقتصادی نیز راه حل مشخصی ارائه دهد.
در حال حاضر، کشورهایی که مقامهای ایرانی با خروج ایالات متحده از برجام آنها را ۱+۴ میخوانند، با یک ضربالاجل از سوی تهران مواجهند: مشخصکردن مسیر راه حفظ برجام تا پایان ماه مه.
روز گذشته نشست اضطراری کمیسیون مشترک «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) که به درخواست ایران برگزار شد، با حمایت تمام کشورهای حاضر در آن از ادامه توافق هستهای پس از سه ساعت پایان یافت.
آلمان، فرانسه، بریتانیا، چین و روسیه اعلام کردهاند که پس از خروج آمریکا از برجام به حفظ آن پایبندند و در این راه تلاش میکنند.
هرچند کشورهای اروپایی بهرغم تأکید بر حفظ برجام معتقدند که میبایست با ایران درباره برنامه موشکی و نفوذ این کشور در منطقه خاورمیانه به طور جداگانه وارد گفتوگو شوند. مقامات ارشد ایران اما تا کنون هرگونه درخواست گفتوگو درباره این مسائل را رد کردهاند.
با وجود این محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران درباره آخرین تحولات مرتبط با حفظ برجام گفته گرفتن تضمین از اروپاییها «ناممکن نیست».