رجب طیب اردوغان اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه یک سال و نیم زودتر در روز ۲۴ ژوئن / ۳ تیر سال جاری برگزار خواهد شد.
اردوغان چهارشنبه ۱۸ آوریل / ۲۹ فروردین در دیدار با دولت باحچلی، رهبر حزب راستگرای افراطی «حرکت ملی» که آن را «پرثمر» خواند، گفت: «ما تصمیم گرفتیم که این انتخابات یکشنبه ژوئن ۲۰۱۸ برگزار شود.»
این تصمیم در حالی گرفته شده که رهبران ترکیه، از جمله اردوغان، در هفتههای اخیر «شایعات» انتخابات زودهنگام را رد کرده بودند.
انتخابات همزمان ریاست جمهوری و پارلمان از آنجا اهمیت دارد که با تصویب تدابیر در نظرگرفتهشده در همهپرسی تغییرات قانون اساسی در آوریل ۲۰۱۷، بر اختیارات رئیسجمهوری افزوده خواهد شد.
این تغییرات در قانون اساسی به اردوغان ۶۴ ساله اجازه میدهد که برای دو دوره پنج ساله دیگر در قدرت بماند. او از سال ۲۰۰۳ ابتدا بهعنوان نخستوزیر و سپس بهعنوان رئیسجمهوری در قدرت مانده است.
تغییرات در قانون انتخابات ترکیه
پارلمان ترکیه سهشنبه ۱۳ مارس / ۲۲ اسفند ۱۳۹۶
|
اردوغان تصمیم برای برگزاری زودهنگام انتخابات را ضروری دانست. بهگفته او گذار سریع به نظام ریاست جمهوری بهمنظور تطبیق با «تحولات پرشتاب سوریه» و ضرورت اتخاذ سریع «تصمیمات مهم» در زمینه اقتصاد صورت میگیرد.
انتخابات ترکیه سه هفته قبل از دومین سالگرد کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ انجام میگیرد، کودتایی که با بازداشتها و تصفیههای بسیار گسترده همراه شد و روابط ترکیه با اروپا را دگرگون کرد.
رجب طیب اردوغان در جریان نشست کادرهای حزب حاکم «عدالت و توسعه» در آنکارا اعلام کرد که «کمیته عالی انتخابات بلافاصله تدارکات این انتخابات را آغاز خواهد کرد».
انتخابات زودهنگام در حالی برگزار میشود که ترکیه با اعزام نیروهایش به شمال سوریه برای مقابله با کردها، بهشدت تحت تأثیر جنگ سوریه قرار دارد و خود با اقتصادی شکننده ـ بهرغم رشد شدید ـ مواجه است.
طبق برنامه اولیه، انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه قرار بود در ۳ نوامبر ۲۰۱۹، پس از برگزاری انتخابات شهرداری در ماه مارس همان سال برگزار شود. اما بسیاری از ناظران بر این نظرند که اردوغان با استفاده از حمله به سوریه میخواهد این خطر را کاهش دهد که با وضعیت بد اقتصادی وارد انتخابات شود.
روز گذشته (سهشنبه) دولت باحچلی، رهبر حزب «حرکت ملی» (MHP)، خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شد و گفت ترجیح میدهد این انتخابات ۲۶ اوت برگزار شود.
این سیاستمدار ۷۰ ساله که پیش از این از منتقدان اردوغان بود از بیش از یک سال پیش به یکی از متحدان رئیسجمهوری ترکیه تبدیل شده و قرار است در انتخابات آینده نیز با او ائتلاف کند.
ترکیه از چند هفته پیش وارد فضای انتخاباتی شده است. اردوغان و نخستوزیرش، بن علی ییلدیریم در این مدت بارها از موفقیتهای برنامههای خود سخن گفتهاند.
احزاب اصلی اپوزیسیون پس از سخنان باحچلی در روز سهشنبه اعلام کردند که آماده مبارزه هستند. حتی حزب جمهوریخواه خلق (CHP)، از احزاب اصلی مخالف، کارزار خود را راهاندازی کرد.
این حزب امروز (چهارشنبه) خواهان لغو وضعیت فوقالعاده در ترکیه شد. وضعیت فوقالعاده از کودتای نافرجام به بعد هر سه ماه یک بار تمدید شده و همچنان بر ترکیه حاکم است. در وضعیت فوقالعاده آزادیها محدود و اختیارات رئیسجمهوری و دولت بیشتر میشود. حزب جمهوریخواه خلق گفته است که انتخابات نمیتواند در وضعیت فوقالعاده برگزار شود.
اعلام برگزاری انتخابات زودهنگام تقریباً در سالگرد برگزاری همهپرسی تغییرات قانون اساسی در ۱۶ آوریل ۲۰۱۷ صورت میگیرد که اردوغان در آن پیروز شد. پس از این پیروزی اردوغان تصفیههای گستردهای را در صفوف حزباش انجام داد. شهرداران استانبول و آنکارا نیز تغییر کردند. در این دو شهر اکثریت مردم به تغییر قانون اساسی «نه» گفته بودند.
پارلمان ترکیه سهشنبه ۱۳ مارس / ۲۲ اسفند ۹۶ طرح اصلاح قانون انتخابات این کشور را تصویب کرد. اپوزیسیون در آن زمان اعلام کرده بود که این تغییرات راه را بر تقلب و غیرمنصفانه بودن انتخابات باز میکند.
بیشتر بخوانید: