رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده بود که حمله شیمیایی به اطراف دوما بیپاسخ نمیماند. ترامپ گفته بود «همه گزینهها روی میز است». اکنون دولت سوریه و روسیه گفتهاند موافق تحقیقات بازرسان بینالمللی در این زمینه هستند. در همان حال دولت اسد به کار خودش مشغول است: تغییر ترکیب جمعیتی غوطه شرقی. سازمان ملل اعلام کرده که تنها در چهار هفته اخیر بیش از ۱۳۳ هزار نفر غوطه شرقی را ترک کردهاند.
بهگزارش رویترز، دولت بشار اسد سهشنبه ۱۰ آوریل / ۲۱ فروردین بازرسان بینالمللی را دعوت کرد که با اعزام یک گروه به سوریه در مورد حملات شیمیایی شنبه گذشته در اطراف شهر دوما تحقیق کنند تا بدین ترتیب مانع از حمله نظامی احتمالی غرب شود.
امدادگران که در غوطه شرقی از جمله در شهر دوما فعالیت میکنند گزارش داده بودند که شامگاه شنبه ۷ آوریل / ۱۸ فروردین در اثر حمله شیمیایی به اطراف این شهر دستکم ۶۰ غیرنظامی جان باخته و بیش از ۱۰۰۰ نفر زخمی شدند. شورشیان، دولت اسد را عامل این حمله دانستهاند اما دمشق هرگونه دخالت در این زمینه را انکار میکند.
در غوطه شرقی همان سناریویی در حال تکرار است که در حلب شرقی اتفاق افتاد: محاصره نظامی، غذایی و دارویی، بمباران و حمله هوایی شدید، ناتوانی بینالمللی در توقف ماشین جنگی، و تولید خشونت بیپایان برای متقاعد کردن مخالفان به بیثمر و مرگبار بودن مقاومت.تنها گزینه پیش روی مخالفان اسد در غوطه توافق با دولت سوریه برای ترک و واگذاری این منطقه و جابهجایی به سمت مناطقی است که هنوز تحت کنترل شورشیان قرار دارد.چنین سناریویی اما برای ساکنان غوطه شرقی قابل تصور نیست: مرز بسته است، سرزمینهای اطراف کاملاً در اختیار دولت سوریه قرار دارد، ادلب بسیار دور و انباشته از آوارگان جنگ و فاقد زیرساختها و منابع لازم برای پذیرش یک موج جمعیتی جدید است و درعا نیز، که به غوطه نزدیکتر است، به دلیل تمایل اسرائیل و اردن مبنی بر حفظ بافت جمعیتی محلی و جلوگیری از تجمع مخالفان در آنجا، نمیتواند گزینهای برای جابهجایی باشد. حرکت به سمت جرابلس و الباب نیز به دلیل حضور و نفوذ ترکیه ممکن نیست.خالد صالحغوطه شرقی حلب شرقی نیست |
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا روز گذشته، دوشنبه ۹ آوریل / ۲۰ فروردین این حمله را «مسئله بشریت» خواند و گفت: «نمیتوان اجازه داد چنین اتفاقاتی بیفتد.»
ترامپ افزود بعد از مشورت با فرماندهان نظامی معلوم میشود که مسئولیت حمله شیمیایی به دوما با چه کسی است: «خواه روسیه باشد، یا سوریه، یا ایران یا دست همه آنها در کار بوده باشد، خواهیم فهمید.»
رئیس جمهور آمریکا همچنین اعلام کرد که در واکنش به این حمله شیمیایی همه گزینهها روی میز است.
دولتهای سوریه و روسیه اعلام کردند که هیچ مدرکی که نشان دهد حمله شیمیایی با گاز سمی صورت گرفته وجود ندارد و انتشار چنین خبری دروغ است.
این حمله شیمیایی بار دیگر موضوع جنگ سوریه را به موضوع اصلی جهانی تبدیل کرد. کاخ سفید گفته است که ترامپ سفر این هفته خود به پرو را به تعویق انداخته تا بتواند بر بحران سوریه تمرکز کند.
سازمان منع سلاحهای شیمیایی، وابسته به سازمان ملل که مقر آن در لاهه است در حال حاضر در حال بررسی این حمله شیمیایی است اما اینکه توانسته است گروهی را به محل اعزام کند هنوز روشن نیست. بازرسان سازمان منع سلاحهای شیمیایی در دو مأموریت قبلی خود در محل حملات شیمیایی در سوریه مورد حمله قرار گرفتند.
خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) بهنقل از یک منبع آگاه در وزارت خارجه این کشور نوشت: «سوریه امیدوار است برای کشف حقیقت مورد ادعای برخی از طرفهای غربی که با آن نیات تهاجمی خود را توجیه و تبلیغ میکنند، با سازمان منع سلاحهای شیمیایی همکاری کند.»
در این میان سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که کرملین قطعنامهای را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه میدهد و بر اساس آن پیشنهاد میکند سازمان منع سلاحهای شیمیایی این حمله را بررسی کند.
روز گذشته نشست سه ساعته شورای امنیت سازمان ملل در مورد حمله شیمیایی به دوما بدون نتیجه پایان یافت. قرار است سهشنبه شب نیز جلسه دیگری در این زمینه برگزار شود.
میخائیل بوگدانوف، معاون وزیر خارجه روسیه نیز گفته است که وضعیت سوریه موجب درگیری نظامی بین روسیه و آمریکا نخواهد شد.
بهگزارش خبرگزاری تاس، بوگدانوف اعلام کرد که مسئولان روسیه و آمریکا «تماس کاری» درباره سوریه دارند. او گفت فکر میکند که درک مشترک بین دو کشور غالب خواهد شد.
خروج ۱۳۳ هزار نفر از غوطه شرقی در چهار هفته
مناقشات بر سر حمله شیمیایی به دوما در حالی شدت گرفته که تخلیه این شهر نیز همچنان ادامه دارد.
سازمان ملل سهشنبه ۱۰ آوریل / ۲۱ فروردین بار دیگر نسبت به آوارگی هزاران سوری هشدار داد و اعلام کرد که در چهار هفته اخیر بیش از ۱۳۳ هزار نفر غوطه شرقی را ترک کردهاند. ۴۵ هزار نفر از آنها در هشت پناهگاه در اطراف دمشق مستقر شدهاند.
همین شمار از آوارگان، شامل زنان، کودکان و سالخوردگان، پس از عبور از کنترل مقامات سوری، این پناهگاههای پر جمعیت را ترک کردهاند.
نیروهای دولتی سوریه از هفتهها قبل به غوطه شرقی، مقر اصلی شورشیان در اطراف دمشق حمله کردهاند. آنها تاکنون تمام شهرهای این منطقه را به تصرف خود در آوردهاند و تنها شهر دوما باقی مانده که شورشیان گروه جیشالسلام نیز در حال ترک آن هستند.
دیدهبان حقوق بشر سوریه میگوید امروز (سه شنبه) ۶۷ دستگاه اتوبوس صدها شورشی و اعضای خانوادههای آنها و همچنین دیگر غیرنظامیان را به حومه حلب در شمال غرب سوریه رساندهاند.
خبرگزاری ریانووستی، بهنقل از وزارت دفاع روسیه گزارش داد که سه هزار و ۶۰۰ نفر از مخالفان و اعضای خانوادههایشان در ۲۴ ساعت اخیر شهر دوما را ترک کردند. براساس توافق صورت گرفته روز یکشنبه گذشته گروه جیشالاسلام در شهر دوما دهها زندانی وابسته به نیروهای دولتی را آزاد کرد.
روزنامه دولتی «وطن» نوشته است که ۴۰ هزار نفر شورشی و خانوادههایشان باید دوما را ترک کنند.
بیشتر بخوانید: