۴۱ درصد جمعیت ساکن در سیستان و بلوچستان «حاشیه‌نشین» است. یک مقام دولتی می‌گوید: یک سوم حاشیه‌نشینان «غیربومی»اند.
مسعود مالکی مدیرکل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان دوشنبه ۲۵ دی جمعیت ساکن در مناطق حاشیه‌ای شهرهای این استان را ۴۴۱ هزار و ۵۶۵ نفر اعلام کرد.
به گفته مالکی بیش از نیمی از حاشیه‌نشینان این استان در سکونتگاههای غیررسمی و حاشیه‌نشین‌های زاهدان سکونت دارند.
او جمعیت ساکن در سکونتگاههای غیررسمی زاهدان را ۲۵۸ هزار و ۷۸۰ نفر اعلام کرد و گفت: ۴۴ درصد جمعیت زاهدان حاشیه‌نشین است.
به گفته مالکی چابهار بیشترین نسبت جمعیت حاشیه‌نشین را دارد. او گفت: ۵۰ درصد جمعیت چابهار در سکونتگاههای غیررسمی و حاشیه شهر سکونت دارد.
دولت جمهوری اسلامی طی سال‌های گذشته بارها سکونتگاه حاشیه‌نشینان چابهار را تخریب کرده است. بندر چابهار یکی از مناطق آزاد تجاری ایران به شمار می‌رود که توسعه آن در چند سال گذشته در دستور کار دولت قرار گرفته و بهره‌برداری از برخی از امکانات آن به شرکت‌هایی از هند و ایتالیا واگذار شده است.
عیسی امیری امام جمعه چابهار شهریور امسال با انتقاد از برنامه دولت برای توسعه این منطقه، گفته بود که زمین‌های چابهار به «نهادها و ارگان‌های مختلف واگذار می‌شود».
مالکی جمعیت ساکن در سکونتگاههای غیررسمی و حاشیه‌ای در شهر زابل را معادل ۴۵ درصد کل جمعیت این شهر اعلام کرد.
به گفته او ۴۵ درصد جمعیت کنارک و ۲۳ درصد جمعیت ایرانشهر هم حاشیه‌نشین هستند.
حاشیه‌نشینی مهاجران
حسین معروفی فرمانده سپاه سیستان و بلوچستان هم در پیوند با این موضوع حاشیه‌نشینی در این استان را دارای «تفاوت اساسی با دیگر استان‌ها» خواند و گفت: ۳۴ درصد از حاشیه‌نشینان از «اهالی این مناطق نیستند».
به گفته او «کمبود امکانات بهداشتی» اصلی‌ترین مشکل ساکنان سکونتگاههای غیررسمی و حاشیه‌ای سیستان و بلوچستان است.
نرخ حاشیه‌نشینی در سیستان و بلوچستان حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد بیشتر از میانگین نرخ حاشیه‌نشیی در ایران است. پیشتر مقام‌های دولتی آمار حاشیه‌نشینی در ایران را ۲۵ تا ۳۰ درصد کل جمعیت اعلام کردند.
برپایه آمارهای رسمی نهادهای دولتی استان سیستان و بلوچستان به لحاظ شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی «توسعه‌نیافته‌ترین» استان ایران به شمار می‌رود.
دولت حسن روحانی توسعه مناطق محروم را به سپاه پاسداران واگذار کرده است. ابوالفضل رضوی معاون توسعه روستایی و مناطق محروم جمهوری اسلامی یک‌سال پیش از امضاء تفاهمنامه دولت و سپاه پاسداران برای «واگذاری توسعه مناطق محروم و مرزی» به این نهاد نظامی خبر داد.
حضور سپاه پاسداران و دیگر نهادهای حکومتی تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی در پروژه‌های عمرانی و توسعه سیستان و بلوچستان انتقاد روحانیون اهل سنت، ائمه جمعه و کنشگران سیاسی و مدنی این منطقه را برانگیخته است.
امام جمعه چابهار پیش از این برنامه‌های عمرانی دولت در منطقه چابهار را اقدام برای «مرگ یک ملت» خوانده که «هویت‌های ملی و مذهبی مردم» را از بین می‌برد.
به‌رغم این مخالفت‌ها اما جمهوری اسلامی در طرح توسعه سواحل مکران پیش‌بینی کرده است که ۵ میلیون تن را در سواحل دریای عمان و خلیج فارس اسکان دهد.
در همین راستا ارتش جمهوری اسلامی طی سه سال گذشته بیش از ۲۰ هزار تن از پرسنل خود را به همراه خانواده در این منطقه اسکان داده است.
محسن نریمان معاون وزیر راه و شهرسازی هم تابستان امسال از احداث شش شهر جدید در «سواحل مکران» خبر داد. به گفته او هر یک از این شهرها ظرفیت اسکان ۱۰۰ هزار نفر را خواهند داشت.
فعالان حقوق اقلیت‌ها برنامه توسعه سواحل مکران را دارای «رویکرد امنیتی» می‌دانند که تغییر بافت جمعیتی این منطقه را به دنبال خواهد داشت.
در همین زمینه: