سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور گفته که همه زنان ایرانی که با اتباع خارجی ازدواج می کنند، باید از استانداری‌ها مجوز یا پروانه ازدواج با اتباع خارجی را بگیرند.
سیف الله ابوترابی اگفته استانداران از سوی وزیر کشور این اختیار را دارند که برای زنان ایرانی که با مردان اتباع خارجی ازدواج می‌کنند، مجوز یا پروانه ازدواج صادر کنند.
سخنگوی ثبت احوال گفته حسن گرفتن این مجوز این است که این زنان ایرانی می‌توانند برای فرزندان خود که حاصل ازدواج با اتباع خارجی است، گواهی ولادت اتباع خارجی دریافت کنند.
به گفته ابوترابی، فرزندان حاصل این نوع ازدواج اگر ۱۸ سال داخل ایران بمانند و تا یک مدت بعد از آن نیز به خارج از کشور نروند و این موضوع نیز توسط نیروی انتظامی و دیگر مسئولان ذیربط تایید شود می وانند تابع دولت ایران شوند.
بر این اساس، فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی به شرط اینکه این ازدواج ها دارای مجوز باشد می‌توانند از همه خدمات قابل ارائه برای اینگونه افراد مانند آموزش و پرورش استفاده کنند
براساس بند ۲ ماده ۹۷۶ قانون مدنی، اطفالی که پدر آنها ایرانی است اعم از اینکه در ایران یا خارجه متولد شده باشند ایرانی محسوب می‌شوند و برای آنها شناسنامه صادر می شود.
در مورد زنان اما این موضوع همواره محل چالش بوده است، طبق قانون ایران، فرزندان حاصل از ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی ایرانی محسوب نمی‌شوند.
شهریور ماه گذشته، محمد کاظمی، نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس درباره آخرین وضعیت رسیدگی به طرح اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی گفته: «در حال حاضر کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس این موضوع را با اولویت در دستور کار خود قرار داده و عمده اصلاحی هم که در این طرح مطرح شده این است که فرزندان مادران ایرانی و پدران غیرایرانی هم بتوانند با رعایت شرایط ساده تر تابعیت ایران را پذیرفته و ایرانی محسوب شوند.»
اواخر تیرماه گذشته هم اعلام شد که در جلسه کمیسیون فرهنگی مجلس طرح «اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی» بررسی و به تصویب اعضای کمیسیون رسیده است.
براساس مصوبه کمیسیون فرهنگی، فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی برای کسب تابعیت ایرانی دیگر نیاز به سلب تابعیت پیشین خود از طریق پدر را ندارند.
این مصوبه اکنون باید در صحن علنی مجلس تصویب شود تا حکم قانون پیدا کند.
حق انتقال تابعیت از طریق مادر یکی از خواسته‌هایی است که در سال‌های اخیر از سوی فعالان کمپین «یک میلیون امضا برای تغییر قوانین تبعیض‌آمیز» و کمپین «مادر من، وطن من» دنبال شده است.
بر اساس قوانین ایران، مردانی که از اتباع غیر قانونی هستند و با زنان ایرانی ازدواج می‌کنند تابعیت ایرانی نمی‌گیرند و در نتیجه فرزندان آنها نیز از تابعیت ایرانی محروم می‌شوند.
نداشتن اسناد هویتی، شناسنامه و کارت ملی موجب می‌شود که این افراد هم به لحاظ شناسایی مشکل پیدا کنند و هم به لحاظ بهداشتی، اجتماعی، درمانی و آموزشی از خدمات محروم باشند.
در حال حاضر تعداد قابل توجهی از مهاجران عمدتاً افغانستانی حاضر در ایران با زنان ایرانی ازدواج کرده و فرزندان حاصل از این ازدواج‌ها در وضعیت مبهم و بلاتکلیفی قانونی قرار دارند.