در پی مرگ هیرکان (پلنگ ماده) در پارک ملی گلستان معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست ایران می‌گوید یک شرکت آلمانی در حال بررسی مرگ این پلنگ است.
معصومه ابتکار در مورد مرگ هیرکان به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت که هنوز نمی‌توان نظر قطعی در این‌باره اعلام کرد و اگر پنهان‌کاری صورت گرفته باشد، تخلف است و پیگیری می‌شود.
به‌گفته ابتکار بخش‌های بازرسی و حراست سازمان حفاظت محیط زیست به این موضوع پرداخته‌اند و اظهار نظر دقیق در این‌باره به نظر یک شرکت آلمانی که کار تحقیقات را هدایت می‌کند، موکول شده است.
هیرکان در ابتدای شهریور سال ۹۵ در پارک ملی گلستان رها شد. این پلنگ در تابستان سال ۹۳، هنگامی که نوزاد بود به همراه یک نوزاد پلنگ نر که بعد نام «ورکان» را به خود گرفت توسط اداره محیط زیست شهرستان کردکوی استان گلستان پیدا شد. این دو پلنگ در آن زمان دو ماهه بودند. اداره محیط زیست از آن‌ها مراقبت کرد و سرانجام تصمیم گرفته شد که مقدمات رهاسازی آن دو در طبیعت انجام شود. ابتدا هیرکان که شرایط بهتری نسبت به ورکان داشت در پارک ملی گلستان آزاد شد اما کمتر از یک سال خبر مرگ این پلنگ منتشر شد.
اسماعیل مهاجر، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان روز چهارشنبه ۱۰خرداد گفت علت مرگ این حیوان یا کشتن شدن توسط شکارچیان بوده و یا در جنگ بر سر قلمرو با حیوانات دیگر.
معصومه ابتکار در این‌باره گفت: «بررسی‌های سازمان حفاظت محیط زیست برای شناسایی مقصر است. دسترسی آزاد به اطلاعات و صداقت برای ما اصل است و همه ما تعجب کردیم که چنین مسئله‌ای مطرح شده، بنابراین آن را با جدیت پیگیری می‌کنیم.»
به‌گفته او «رهاسازی پلنگ یک آزمون در حوزه حیات وحش بوده که روی هیرکان انجام شده و اگر ۳۵ روز هم زنده مانده باشد به لحاظ تحقیقاتی کار ارزشمندی است البته اگر این عدد درست باشد.»
هنوز مدت زمان حیات هیرکان در طبیعت مشخص نیست اما ابتکار می‌گوید «اگر حتی حداقل زمان را برای زنده ماندن هیرکان در طبیعت در نظر بگیریم می‌دانیم که این رهاسازی آزمونی بوده و نفس آن ارزشمند است که بدانیم حیوانی که در اسارت بزرگ شده چقدر می تواند در طبیعت دوام بیاورد؟»
رهاسازی هیرکان برای اولین بار در ایران اتفاق افتاد و تجربه اول سازمان محیط زیست بود. علائمی که قلمرو هیرکان را مشخص می‌کردند نشان دادند که هیرکان در دره آلمه در پارک ملی گلستان یک قلمرو حدود سه هزار و ۱۰۰ هکتاری را برای خود تعیین کرده بود و در این مسیر در حال حرکت بوده است.
به‌گفته اسماعیل مهاجر، در مورد نگهداری هیرکان و ورکان با متخصصان داخلی و خارجی مشورت شد و کارشناسان محیط زیست ایران آموزش دیدند. این آموزش‌ها به‌گونه‌ای بود که این پلنگ‌ها تا حد امکان به صورت وحشی نگهداری شوند و از تماس انسانی جلوگیری شود.
پلنگ ایرانی، یکی از بزرگ‌ترین زیرگونه‌های پلنگ است که بومی غرب آسیا‌ست و در فهرست جانوران در معرض خطر انقراض قرار دارد.
ایران مهم‌ترین زیستگاه پلنگ در خاورمیانه است و جمعیت مناسب پلنگ در این کشور، امکان بقای گروه‌های کوچک این حیوان در قفقاز، شرق ترکیه و احتمالاً ترکمنستان را از راه مهاجرت‌های بین مرزی افزایش می‌دهد، با این حال تراکم جمعیتی پلنگ در ایران بسیار پایین است.
اصلی‌ترین تهدید پیش روی بقای این حیوان، جدا شدن زیستگاه‌ها و قطع ارتباط ژنتیکی گروه‌های مختلف این حیوان است که معمولاً به تشکیل گروه‌های بسیار کوچک منجر شده است، به‌طوری که در قلمرو زیستی این حیوان، هیچ گروه جمعیتی وجود ندارد که در برگیرنده بیش از ۱۰۰ پلنگ بالغ باشد.
کاهش طعمه پلنگ بر اثر شکار انسان‌ها، گسترش پروژه‌های زیربنایی در زیستگاه پلنگ، مزاحمت‌های انسانی و از میان رفتن زیستگاه به دلیل چیدن گیاهان و قارچ‌های خوراکی، استخراج معدن، جاده‌سازی، جنگل‌زدایی، آتش‌سوزی و چرای دام از جمله عواملی است که منجر به تکه‌تکه شدن زیستگاه‌های این حیوان شده است.