بیژن روحانی-به گفته سازمان جهانی خوار و بار و کشاورزی ملل متحد٬ فائو٬ سالانه یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تن مواد غذایی٬ معادل یک سوم کل تولیدات جهان نابود می‌شود.این گزارش که به تازگی منتشر شده است به سفارش سازمان فائو و توسط یک موسسه سوئدی به نام «غذا و بیوتکنولوژی» تهیه شده و قرار است در نشست جهانی «نجات مواد غذایی» که به زودی در شهر دوسلدورف آلمان برگزار می‌شود به طور کامل ارائه شود.
بر اساس آمار ارائه شده در این پژوهش، در کشورهای صنعتی سالانه حدود ۶۷۰میلیون تن و در کشورهای در حال توسعه سالانه حدود ۶۳۰میلیون تن غذا یا نابود می‌شود و یا به هدر می‌رود.
در این گزارش بین نابود شدن مواد غذایی در مرحله کاشت، تولید و نگهداری با دور ریختن و هدر رفتن غذا بر اثر اسراف، یعنی دور ریختن یا مصرف نادرست تفاوت گذاشته شده است.
مصرف‌کنندگان مواد غذایی در کشورهای ثروتمند جهان هرسال ۲۲۲میلیون تن غذا را دور می‌ریزند و به هدر می‌دهند. این میزان مواد غذایی برابر است با کل غذای تولید شده در «آفریقای سیاه» یا آفریقای جنوب صحرای بزرگ که بخش اعظم این قاره را در بر می‌گیرد.
از آمار مهم دیگر در این گزارش آن است که در این میان بیشترین مواد غذایی تلف شده در دنیا را سبزیجات و ریشه و غده گیاهان (مانند سیب‌زمینی) تشکیل می‌دهد. میزان مواد غذایی تلف شده در جهان تقریباً برابر با میزان کل محصول سالانه غلات دنیاست.
این گزارش تحقیقی به خوبی نشان می‌دهد که مشکل اصلی کشورهای در حال توسعه، میزان بالای نابود شدن مواد غذایی در مرحله کاشت، تولید و نگهداری است که دلیل اصلی آن به نبودن زیرساخت‌های مناسب٬ کمبود فن‌آوری توسعه‌یافته وسرمایه‌گذاری ناکافی در بخش تولید بازمی‌گردد.
از سوی دیگر بیشترین میزان دور ریختن و حیف و میل شدن مواد غذایی در کشورهای توسعه یافته و ثروتمند، هم توسط فروشندگان و هم توسط خریداران و مصرف‌کنندگان اتفاق می‌افتد که سالانه بخش زیادی از غذای تولید شده در جهان را روانه زباله‌دانی می‌کنند.
در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی هر شهروند به طور متوسط سالانه بین ۹۵تا ۱۱۵کیلو غذا را دور می‌ریزد؛ در حالی که در آفریقا، جنوب و جنوب شرقی آسیا میزان دور ریزی مواد غذایی به ازای هر نفر تنها بین شش تا ۱۱ کیلوگرم در سال است.
میزان کل غذای تولید شده در کشورهای پیشرفته جهان به ازای هر نفر، ۹۰۰کیلوگرم در سال است. حال آن که در کشورهای فقیر، غذای تولیدشده برای هر انسان در حدود نصف این میزان یعنی ۴۶۰کیلو است.
از میان رفتن غذا در مرحله کاشت، تولید و نگهداری به معنای از بین رفتن درآمد کشاورزان خرده‌پا و افزایش قیمت برای مصرف‌کنندگان است. این نکته‌ای است که گزارش فوق بر آن تاکید می‌کند و آن را یکی از عوامل گسترش فقر در جهان به شمار می‌آورد. بنابراین حفاظت بهتر از مواد غذایی در مرحله تولید و نگهداری به معنای ارتقای کیفیت زندگی در نقاط مختلف جهان نیز هست.
از سوی دیگر از میان رفتن مواد غذایی به معنای هدر رفتن منابع طبیعی و انسانی جهان از قبیل آب، زمین، انرژی، نیروی کار و سرمایه نیز هست و همچنین به معنای تولید و انتشار میزان بیشتری از گازهای گلخانه‌ای نیز تلقی می‌شود؛ گازهایی که انتشار هرچه بیشتر آنها موجب افزایش میزان گرما در کره زمین است.
در برابر این حجم عظیم و باور نکردنی تلف شدن مواد غذایی در دنیایی که با خطر گرسنگی، فقر و کمبود منابع حیاتی رو به روست چه باید کرد؟ این پرسشی است که تدوین‌کنندگان این پژوهش سعی کرده‌اند با ارائه راهکارهای کلی به سمت یافتن پاسخ مناسب برای آن حرکت کنند.
در کشورهای در حال توسعه تقویت زنجیره تولید، نگهداری و توزیع مواد غذایی مهم‌ترین عامل جلوگیری از هدر رفتن غذاست. همچنین تقویت ارتباط مستقیم میان کشاورزان خرده‌پا و مصرف‌کنندگان نیز از دیگر توصیه‌های این پژوهش به کشورهای در حال توسعه است. بخش خصوص و دولتی نیز باید سرمایه‌گذاری بیشتری در توسعه زیرساخت‌ها، حمل و نقل، فرآوری و بسته‌بندی مواد غذایی انجام دهد.
در کشورهای توسعه یافته و ثروتمند، یعنی جایی که مواد غذایی فراوانی سالانه دور ریخته می‌شود اما، توصیه اصلی در خصوص اصلاح الگوی مصرف است؛ توصیه‌ای که باید در تمام سطوح از سیاستمداران و تصمیم‌سازان گرفته تا فروشندگان و مصرف‌کنندگان آن را جدی بگیرند و به این نکته واقف شوند که در جهانی که با کمبود منابع طبیعی روبه‌رو است کاستن از میزان هدر رفتن مواد غذایی بسیار راحت‌تر از تولید بیشتر غذا برای جمعیت رو به افزایش دنیاست.
نظم جهان سرمایه که در جهت سود بیشتر با شیوه ی تولید صنعتی ست لاجرم ثروت اجتماعی جهانی را به سمتی سوق می دهد که از تکنولوژی برتر استفاده می کنند و این به معنی هر چه بیشتر ثروتمند شدن دنیای صنعتی و هر چه فقیر شدن دنیای عقب مانده است وقتی تحقیقات قبائل انسانهای نخستین را مطالعه می کنیم می بینیم قبائل همدیگر را غارت می کردند و سپس قبیله ی مقلوب را می کشتند هم اکنون دنیای سرمایه برای کسب سود بیشتر دنیای عقب مانده را نابود کرده بیش از 1.5 میلیارد جمعیت دنیا بیکار و گرسنه اند و در چند سال آینده هم بر تعداد آنها افزوده خواهد شد و در عین حال مشاهده می شود که تعداد ثروتمندان کاهش یافته و در عوض ثروتمندان باقی مانده ثروتشان چندین برابر شده است . اگر سوخت سبز جایگزین نشود بحرانهای اقتصادی چند سال آینده بخشی از بشزیت را از گرسنگی به کام مرگ خواهد کشید حرص و آز سرمایه پایانی ندارد این سیستم جهنمی نه تنها انسان بلکه طبیعت را نیز تهدید می کند . استفاده ی بی رویه از منابع طبیعی بیش از پیش افزایش یافته تنها آمریکا از 1980 تا کنون 30 درصد منابع را استفاده نموده و وابستگی هر چه بیشتر انسان به این منابع جانش را طبیعتش را و هستی اش را تهدید می کند در همین ایران بنا به گفته ی وزیر نفت تا سال 1403 ه .ش نفت ایران به پایان خواهد رسید و ایم پایان یعنی در سال فوق مردم ایران باید از گرسنگی بمیرند در حالی که جمعیت به 90 میلیون نفر رسیده است . حرص و آز سرمایه ما را به کجا خواهد برد ؟ آقایان مدافع نئولیبرال دموکراسی باید پاسخ دهند .
کاربر مهمان فرهاد - فریاد / 14 May 2011