شهزاده سمرقندی- هارون راعون، شاعر افغان و عضو اتحادیهی نویسندگان تاجیکستان است. او سرایندهی شماری از ترانههایی است که بین فارسیزبانان محبوب هستند. آخرین ترانهی وی با عنوان «آشتی» چند روزی هست که در رسانههای اینترنتی دست به دست مردم فارسیزبان که نگران آیندهی افغانستان هستند میگردد؛ ترانهای که مردم افغانستان را به آشتی ملی دعوت میکند.
هارون راعون این ترانه را در آغاز سال نو میلادی به دست مخاطبان خود داده تا پیام صلحجویانهی خود را به تمام مردم افغانستان برساند. هارون راعون مدتی است که در تورنتو به سر میبرد و حالا برای تعطیلات زمستانی به آلمان آمده است.
هارون راعون: ما میدانیم که کارهای هنری بیشتر روی مردم تاثیرگذار است. چون با احساس مردم رابطه دارد و احساس برانگیز است. بهخصوص در محیط افغانستان که بیشتر از بیستسال است که پیوسته جنگ را تجربه کردهاند؛ همه نیاز به یک حرکت مقدس دارند که یکدیگر را ببخشند و در فضای آشتی نفس بکشند.
ما هم همراه با استاد وحید قاسمی که یکی از چهرههای مطرح هنر روز افغانستان است لازم دیدیم که دست به تشویق چنین کاری بزنیم. ایشان که هم آهنگساز و هم خواننده و موسیقیشناس هستند برای عملی شدن این کار سهم برجستهای داشتند. هرچند ایدهی اصلی از همسر استاد قاسمی بود. ایشان پیشنهاد کردند در رابطه با صلح و آشتی کاری کنیم. اینطور شد که دست در دست گذاشتیم و نتیجهاش همین شد که میبینید.
تا به الان با عکسالعملی از سوی شنوندگان کار جدیدتان روبهرو شدهاید؟
من چند ایمیل دریافت کردم که با علاقهمندی و محبت نوشته شده بودند. همانطور که قبلا گفتم، ملت ما، بیشتر مردم زحمتکش و رنجدیدهی افغانستان تشنهی آشتی هستند. این جنگهای درازمدت و دردناک در ذهن، اندیشه، خاطرات، زندگی و تاریخ مردم ما تاثیر عمیقی گذاشته است. بدان حد که تنها با یک فریاد آشتی چشمان همه تر میشود. من بدون مبالغه میگویم که بیشتر ایمیلها و نامههایی که دریافت کردم حاکی از این نکته بود. دوستانم گفتند که ما با شنیدن این آهنگ اشک ریختیم. البته این آهنگ یک کار گروهی است و فقط متن ترانه را من گفتم. اندیشه از خانم استاد قاسمی است و استاد خود آهنگ آن را ساخته و همین طور با احساس خوانده است.
با اینکه چندروزی از بیرون دادن ترانه نگذشته ولی واکنشها بسیار خوب بوده. مردم آن را پذیرفتهاند. پیامی که شامل صلح و آشتی و صفا باشد همیشه در دل مینشیند. چون میگویند صلح بهتر از جنگ است. چون در جنگ پدران، پسران را به خاک میسپارند و در صلح برعکس است.
این ترانه مردم افغانستان را خطاب قرار داده است. آیا شما هیچ تلاشی کردید که این ترانه بتواند از طریق رسانههای داخلی افغانستان نیز پخش شود؟
بله. البته از طریق خود استاد قاسمی به رسانههای صوتی و تصویری افغانستان فرستاده شده و من هم به دوستان و عزیزان خود ارسال کردهام تا در پخش این ترانه کمک کنند. من آن را حتی به تاجیکستان هم فرستادم. چون بیش از چهارده سال از عمر خود را در تاجیکستان سپری کردهام و عضو اتحادیهی نویسندگان تاجیکستان هستم. برای دوستان تاجیک خود در داخل تاجیکستان فرستادم و بدون شک چون حامل پیام خوب است هرکسی که دستش به آن برسد به نشر و بازنشر آن میپردازد.
آیا شما خبر دارید تا به حال از تلویزیون داخلی افغانستان و یا تاجیکستان پخش شده است یا نه؟
متاسفانه هنوز نه. چون تازه چهار روز شده که این آهنگ به دست من رسیده است. استاد قاسمی برای من فرستاد و من نیز برای دیگر دوستان فرستادم. آن طور که استاد قاسمی گفتند از چند رادیوی افغانستان پخش شده است.
کار دیگری هم در دست دارید؟
قرار است یک سیدی جدید با همکاری استاد قاسمی به بازار بدهیم که تمام سرودههای من را با اجرای استاد قاسمی در برمیگیرد.
به نظر شما انتشار این کار جدید شما با مانعی از جانب دولت افغانستان روبهرو خواهد شد؟
من البته تلاش میکنم که از سیاست دور باشم. این را بیشک میدانم که این روزها صدای آشتی را خود دولتمردان هم به زبان میآورند. البته دو سال پیش سیاستمداران افغانستان در مقابل ترانهی نوروزی ما که از جانب مردم بسیار با استقبال روبهرو شد، نوعی سکوت مرموز داشتند. ترانهای که نوروز را به عنوان یک جشن ملی مردمی وصف میکرد و ما میدانیم که زادگاه آن بلخ بامی است، اما در مقابل ترانهی «آشتی» فکر نکنم که مشکلی داشته باشند. پیام آشتی یک پیامی انساندوستانه و همهپسند است. روی همرفته در رسانهها آزادی بیان وجود دارد و این ترانه به نشر رسیده است.
ما میدانیم که شما آشتی ملی تاجیکستان را تجربه کردید. به نظر شما آشتی ملی در افغانستان هم امکانپذیر است؟
من چهارده سال در تاجیکستان زندگی کردم و حدود هفت مجموعه شعر در آنجا با خط سیریلیک منتشر کردم. جنگهای داخلی تاجیکستان را در سالهای ۱۹۹۲ و چهارده سال بعد از آن، آشتی ملی آنها را هم دیدهام و تجربه کردهام. موفقیتی را که تاجیکها در پیشبینی آشتی ملی داشتند با چشمان خود دیدم و امروز شاهد آبادی، آرامی و خوبیهای تاجیکستان هستم.
امروز در تاجیکستان یک آرامش عمیق حکمفرماست. متاسفانه ما در افغانستان این آرامش و خوبیهارا نداریم. ما دست به دعا نشستهایم که شاهد آشتی ملی افغانستان هم باشیم.