سیما ذوالفقاری هشت سال است به همراه همسر و دو فرزندش در هلند زندگی می‌کند. در دانشگاه لیدن دوره دکترای زبانشناسی را به پایان رسانده و پایان‌نامه‌اش درباره فرهنگ و زبان بختیاری است. کتاب او در این زمینه به زودی منتشر می‌شود.
از آنجا که او دوره‌های لیسانس و فوق لیسانس این رشته را در ایران گذرانده، مقایسه‌های جالبی درباره کارهای پژوهشی در ایران و هلند دارد.
از سیما ذوالفقاری می‌پرسیم زبان بختیاری زبان است یا گویش و درحالی‌که این زبان در خود ایران هم چندان شناخته شده نیست، چه‌طور است که در هلند برایش رشته دکترا وجود دارد؟
او در پاسخ به این پرسش‌ها به رادیو زمانه می‌گوید: «زبان بختیاری یکی از زبان‌های ایرانی است. متاسفانه هنوز در ایران هم این بخش‌بندی‌ها خیلی مشخص نیست. اختلاف وجود دارد که آیا زبان های مختلف ایرانی را باید زبان دانست یا گویش حساب کرد. به لحاظ علمی این موضوع بحثی طولانی است ولی به هرحال زبان بختیاری، یک زبان محسوب می‌شود و اینجا در بخش هند و اروپایی دانشگاه لیدن که یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین‌ها در دنیاست، خیلی علاقه نشان می‌دهند به‌خاطر این‌که از این زبان هیچ شناختی نداشتند.»
به گفته سیما ذوالفقاری چون زبان‌های هند و اروپایی خیلی وسیع هستند، تقریبا تمام زبان‌هایی که ما در اروپا می‌شناسیم، (به‌جز یکی دو تا) جزو این طبقه‌بندی هستند و بیش‌تر زبان‌هایی که در هند و ایران هستند هم جزو همین شاخه به حساب می‌آیند: «درغرب اغلب بر روی زبان‌هایی که بیش‌تر در اروپا و آمریکا و کشورهای دیگر قابل دسترس بودند کار شده بود و همه نوع اطلاعاتی داشتند. ولی در مورد زبان‌های ایرانی چندان اطلاعی نداشتند. البته درمورد زبان‌های باستانی ایرانی بیش‌تر کار شده بود چون قبلا بخش‌های ایرانی حمایت می‌شد و خیلی‌ها می‌توانستند به عنوان شغل به این رشته بپردازند که بروند راجع به زبان اوستایی، زبان فارسی باستان و زبان پهلوی کار کنند.»
خانم ذوالفقاری می‌گوید: «متاسفانه در سال‌های اخیر با این کمبود بودجه‌ها و حمایت‌ها خیلی از زبان‌ها حتی در زمینه باستان‌شناسی و یا سایر شاخه‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفتند، چون اولا به خاطر شرایط سیاسی اجتماعی هر محققی دل و جرأت رفتن به آن مناطق را برای کار ندارد و ثانیا کمتر می‌توانید گرانت یا حمایت مالی در دانشگاه‌ها پیدا کنید که در آن منطقه متمرکز باشند.»
صحبت‌های سیما ذوالفقاری را از اینجا بشنوید:
سیما ذوالفقاری: من در ایران در دانشگاه تهران دو پایان‌نامه راجع به زبان و فرهنگ بختیاری از جنبه‌های مختلف نوشته بودم. یکی از جنبه زبانشناسی اجتماعی بود و دیگری بیش‌تر جنبه انسان‌شناختی و تاریخی داشت. من هدف اولیه‌ام این بود که در دانشگاه لیدن در بخش زبان‌های هند و اروپایی تحقیقی تاریخی راجع به زبان بختیاری انجام بدهم که این جنبه‌اش را هم در واقع کار کرده باشم. ولی دانشگاه لیدن به‌نظرش انتخاب خوبی بود که من در رشته زبان و فرهنگ بختیاری اینجا کار کنم.
خانم ذوالفقاری هلندی‌ها را حسابگران خوبی می‌داند که در مورد او وقتی دیده‌اند گویش‌گر بومی است (چون اصالتا بختیاری است و کاملا به آن منطقه هم آشنا‌ست و زبانشناسی هم می داند)، پس می‌تواند توصیف دست اولی ارائه بدهد: «برای همین بود که خیلی با اشتیاق مرا پذیرفتند و با من همکاری کردند.»
در همین زمینه
گروه شاندیز و جاذبه‌‌های موسیقی ایرانی در هلند
ایا من هم می توانم دکترای زبان “لری” را در این کشور بگیرم.جدی می گویم،نیاز به راهنمایی دارم,من لیسانس “لری” را در ایران گرفته ام
Ali / 29 July 2016
علی گرامی،
شما می توانید مستقیما با دانشگاه لیدن در هلند تماس بگیرید و اطلاعات لازم را دریافت کنید:
http://en.mastersinleiden.nl/home
کبری قاسمی / 30 July 2016
سلام
چطور میشه به نحقیقات ایشون در زمینه ی گویش بختیاری دست یافت؟
حمید / 30 July 2016
این خانم چه زبانشناسی است که نمی داند بختیاری گویشی از لری است ؟
این زبان بختیاری و زبان بویراحمد و زبان کهگیلویه و زبان ممسنی ی دیگه چه صیغه ایی است؟
gorlrkh / 31 July 2016
تحصیلکرده های مسجدسلیمانی عموما عار دارند که خودشون را لر بدونند . مگر زبان لری بختیاری چقدر با لری بویراحمد و کهگیلویه و ممسنی فرق داره ؟ین زبان بختیاری و زبان بویراحمد و زبان کهگیلویه و زبان ممسنی دیگه چه صیغه ایی است؟اینها همه گویش های زبان لری اند
gorlrkh / 31 July 2016
حمید گرامی، کتاب ایشان به زودی منتشر و در دسترس قرار خواهد گرفت.
کبری قاسمی / 31 July 2016
کِلَتی خُرُم آبادِ ر فُروختُم
چِنو مِلکِ خُدا دادُ ر فروختُم
اگِر ویرَنه و زِِر بو
دِلُم خوش بو که میراث پیَّر بو
چِنو مِلکِ خوب ارمونِ او مِلک
دِوِِستا مِلکِ خوب قُربونِ او مِلک
بِیَگ دَستِ زِمی کو فِقونِش
بِیَگ دَس رودبِخی کال کُلونِش
زِمی دو فِرسَخه افتیده پِرتُو
دِ خورد او زِِمی دِریای پوراُو
اگِر شوری اگِر تِلخی دِ اُو داش
اُویش از روشِنی رنگِ گُلو داش
اگِر تِلخ اُو اگِر شه اُوچه اُو بو
به شاشِ موش مِموند ورو بِرو بو
زِ هَموَری، زِِمی زارِش کفِ دَس
دِ رِزِ سِلمه و پچوک و بِلغَس
گِلِه خُسبی زِمینِر کِرده پوربار
زِ سُوزَش رِفته صد تا بَخته پِلوار
بِرِی مِشینه مِلکِ تِزبِهاره
دِ زو هر اُشتُر لُمبُنده خاره
کُلاغ و شَنه سَر افتو نِشینِش
سیَّه سینه و سِبرو خوشه چینِش
چِرِنده کوهِ تازِش قوچ کوهی
پِرندۀ لاخِ بازِش کُوگ و توهی
چِنی مِلک خوبِر بیرَد مُنُم مو
مِدَنُم بَد مُنُم مو بَد مُنُم مو
پِته بِد رَفت و او سِیکای بِدِش
شِگارا جَستَن از چِشمه سِفِدِش
خُدایا تو خودِت بیتَر مِدنی
که از دِل وِرمُگُم نه سِرزِبَنی
چه شُووا نَله کردُم از دِلِ تَنگ
که دَستِ مور بِدَریار از شُووِسَنگ
بِته پولِ که آبادِش کُنُم مو
اگِر افتیده آزادِش کُنُم مو
دِ زو وَر دَرُم از نویَگ قُتاته
بِرَش حوض بِسَزوم بارِ باطه
اُووِ بارور بیَّروم از مِسِله
دِ حوضِ اُو کُنُم از راهِ شِله
hamdeli / 31 July 2016
شعر فوق اثر محمد قهمرمان است به گویش فارسی خراسانی ایران.
همزبانان لر و بختیاری بفرمایند زبانشان با این گویش چقدر فرق دارد؟!
برخی برای انکه در فرهنگ لغات کُردی را خیلی با فارس یمتفاوت نشان دهند از لهجه ها و گوی شهای غرب ایارن ای گونه کُردی یاد می کنند:
نوم= اسم
ناو= اسم
عمدا “نام” فارسی ذکر نمی کنند تا خواننده متوجه شباهت زیاداین لغات و ریشه مشترک و بسیار نزدیک نشود.
لری بخصوص گون زبان شناختیبختیاری به قدری به فارسی نزدیک است که تقریبا برای عموم مردم ایران قابل فهم است اگر خیلی غلیظ و تند صحبت نشود..
بیرانود یکی نویسندگان محقق ایل بختیاری معتقد است، بخیتاری یک ابرگویش پارسی است که فارسی امروز و بخصوص گویش فارسی خراسانی زیر مجموعه آن است. در واقع بخیتاری حلقه واسط فارسی با فارسی نو میانه است.
hamdeli / 31 July 2016
بختیاری نام یک منطقه جغرافیایی است،و لرهایی که در این مناطق زندگی میکنند را لر بختیاری میگویند
پیروز / 31 July 2016
یکی از توطئه های شوم دشمنان داخلی و خارجی کشورمان ایران، همین پروژ های ملیت سازی و تفرقه قومی است.
ابتدا از عرب زبان و ترک زبان ها شروع کردند. بعد به جان خانواده کهن چند هزار ساله زبان های ایرانی افتادند. در نهایت به گویش های پارسی را هدف قرارا دادند. با سوءاستفاده از تفاوت اندک و درشت نمایی آنها در برابر عمده اشتارکات زبانی-فرهنگی و تاریخ مشتنرک چند هزار ساله.
بخیتاری یک هویت اصیل ایرانی است. ذخیره زبانی-فرهنگی پارسیان کهن. لرها همچین. اما آن دشمنی های فوق الذکر چنان بلایی بر سر وحدت و همبستگی مردم ایران درآورده بخیتاری و لر که از ستون ها استوار هویت و مانش ایرانی است را به واگرایی در آورده.
بختیاری و لر ها، متاسفانه با کارهای ایذایی پان ها خائن مثل رواج جوک های قومی، سعی می کنند همدلی و هبستگی شا را با بقیه مردم ایرانی از بین ببرند. چون می دانند بختیاری، از پایه های اصلی بقای ایارن است. در این راستا نظام استبدادی و تجزیه طلب ضد ایارنی همگام با هم عمل می کنند در تفرقه انداختین و جدایی!
البته اشتابهات سهوی و عمدی در کار است در داخل.
مثلا فارسی معادل لهجه تهرانی میگرند. در حالی برای خراسانیان سخن بخیتاری و لری راحت قابل فهم است تا برای تهرانی که شاید اساس زبان مادری اش غیر فارسی است!
بد نیست همزبانان بخیتاری و لر تشریف بیاورند به مناطق شهرستانهای خراسن رضوی و جنوبی تا پی به ریشه مشترک و شباهت بسیار بالای ربانی وفرهنگی خودشان با دیگر هموطنان ایرانی شان ببرند.
همدلی / 31 July 2016
برای ما بختیاری ها ننگی بالاتر از این نیست که بگید زبان ما به فارس خراسانی نزدیک باشد .
خراسانی *** ثانی
به آسانی نگیرد خوی انسانی !
raki / 01 August 2016
ba dorood be in khanom mohtaram va ba hoosh, kaar academic ra edameh dahand, esteedad zaban ishan aali ast. ba zabanshenasan iran kaar konid, beyn iran va biroon iran pol bezanid, dar har zamineh dar elm va dar honar. ba tashakkor az Zamaneh( az Doctor Nikfar cheh khabar?).
Doctor Koohi / 14 November 2023