انتخابات برای تعیین رییس جدید فدراسیون فوتبال ایران که جانشین علی کفاشیان خواهد شد، روز ۱۸ اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود.
این انتخابات فدراسیون فوتبال ایران را شاید بتوان سیاسی‌ترین انتخابات در عرصه فدراسیون‌های ورزشی دانست. مرور صحبت‌های اسفند ماه سال گذشته علی کفاشیان در مورد فشار از سوی نهادهای بالا و بعد نام‌نویسی کاندیداهایی که بیشتر سابقه نظامی دارند تا ورزشی، نشانه اهمیت سیاسی فوتبال برای حکومت ایران است.
علی کفاشیان پس از انصراف از نام‌نویسی در انتخابات به عنوان رییس فدراسیون فوتبال، از اعمال فشار نهادهایی بالاتر از وزارت ورزش برای کاندیدا نشدنش گفته بود.
خبرگزاری مهر هم از قول کفاشیان نوشته بود که در روز پایانی نام‌نویسی نامزدهای انتخاب ریاست فدراسیون فوتبال، دیداری با چند مسئول رده‌بالای سازمان بازرسی، وزارت ورزش و نهادی دیگر (که نامی از آن برده نشده) داشته و در نهایت به این جمع‌بندی رسیده که در انتخابات فدراسیون فوتبال شرکت نکند.
او سه روز بعد از پایان مهلت نام‌نویسی باز هم در گفت‌وگویی که با خبرگزاری مهر گفته بود که به توصیه «نهادهای بالاتر» عمل کرده است: «به صلاح فوتبال ایران نبود که من دوباره رییس فدراسیون فوتبال باشم.»
کوروش بازیار، بازیکن سابق فوتبال ایران و کارشناس کنونی فوتبال که مقیم آلمان است، در مورد تصمیم علی کفاشیان و حذف شدن او از پروسه انتخابات فدراسیون فوتبال به رادیو زمانه می‌گوید: «مسلما با اخباری که به گوش می‌رسد، نمی‌توان حذف علی کفاشیان را محصول تفکر و خواست جامعه فوتبال دانست.»
بازیار معتقد است که حذف شدن رییس فدراسیون فوتبال ایران از چرخه انتخابات این دوره، محصول فشار از فضایی خارج از محیط فوتبال است.
او می‌گوید: «در این که انتقادات فراوانی به عملکرد هشت ساله علی کفاشیان وجود دارد شکی نیست. اما مساله اصلی این است که باید ببینیم حذف یک رییس فدراسیون یا حتی کنار گذاشتن یک رییس و مدیرعامل باشگاه در سطح اول فوتبال دنیا چگونه انجام می‌شود. آیا مجمع و هیات رییسه فدراسیون‌ها در این مورد تصمیم‌گیری می‌کنند یا به مدیران فوتبال امر می‌شود که در انتخابات شرکت نکنند؟»
رد‌صلاحیت شده‌ها در دفتر روحانی
روز ۳۱ فروردین ماه، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) خبر از رد صلاحیت ۱۴ کاندیدای ریاست و پست‌های دیگر فدراسیون فوتبال داد.
هر چند در گزارش ایسنا آمده بود که این افراد به صلاح‌دید «کمیته تأیید صلاحیت فدراسیون فوتبال» از حضور در پست‌های مختلف این فدراسیون (ریاست، نایب‌رییسی اول،نایب‌رییسی دوم، نمایندگی هیات‌های فوتبال و همین‌طور هیات رییسه) منع شده‌اند، اما احمدرضا براتی، عضو ایرانی کمیته حقوقی کنفدراسیون فوتبال آسیا می‌گوید که از دو هفته قبل از رد صلاحیتش، از این موضوع مطلع بوده است.
احمدرضا براتی که برای حضور در هیات رییسه فدراسیون فوتبال نام‌نویسی کرده بود، پس از رد صلاحیت از سوی کمیته تأیید صلاحیت فدراسیون فوتبال (که در ایران به آن خبرگان ورزشی هم لقب داده‌اند) می‌گوید: «این که پیش از اعلام رسمی اسامی تایید صلاحیت شده‌ها، تمامی رسانه‌ها و افراد تایید صلاحیت شده از تایید و رد صلاحیت‌ها باخبر باشند، خود نقض آشکار قانون و خلاف مقررات است.
احمدرضا براتی با ادله «عدم سابقه کافی مدیریتی» رد صلاحیت شده، در حالی که او عضو کمیته حقوقی کنفدراسیون فوتبال آسیا و از کارشناسان حقوقی ورزش در سال‌های اخیر است.
در طی روزهای پس از اعلام رسمی تایید صلاحیت شده‌ها اعتراض‌های گسترده‌ای از سوی رد‌صلاحیت شده‌ها انجام شد.
از دیگر رد‌صلاحیت شده‌ها اما می‌توان به علی خسروی، داور بازنشسته فوتبال ایران که این روزها مدیریت ورزش شهرداری منطقه یک تهران را بر عهده دارد، نام برد.
او به دلیل عدم سابقه کافی مدیریتی و نداشتن رأی کافی از سوی بازرسان صلاحیت، از حضور در انتخابات منع شده است.
به نظر می‌رسد نوعی گزینش از پیش تعیین‌شده با راهکارهای مشخص برای این دوره از انتخابات فدراسیون فوتبال انجام شده باشد.
رضا حسنی‌خو، مدیرکل حراست وزارت ورزش و جوانان که وظیفه تعیین کمیته تأیید صلاحیت فدراسیون فوتبال را برعهده داشته، در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) گفته است: «هر چند راه اعتراض برای رد‌صلاحیت شده‌ها باز است، اما نمی‌توان به مسیر سالمی که این کمیته برای تایید و رد‌صلاحیت‌ها پیموده اعتراضی جدی داشت.»
با این‌حال وب‌سایت برنامه ۹۰، روز چهارم اردیبهشت‌ماه گزارش داد که چند تن از رد صلاحیت شده‌های انتخابات فدراسیون فوتبال، به رییس‌جمهوری و پنج مرجع دولتی شکایت برده‌اند.
سایت خبری ۹۰ در این‌باره نوشته است: «برخی از رد‌صلاحیت شدگان خبر از شکایت به مراجع قانونی داده‌اند. آن‌ها به دلیل تأخیر در اعلام اسامی کاندیداهای تأیید شده، عدم حضور مسئول حقوقی فدراسیون در کمیته تأیید صلاحیت‌ها و نحوه ثبت‌نام و نحوه اعلام نتایج بررسی‌ها و چندین و چند تخلف دیگر در اجرای فرایند انتخابات از فدراسیون فوتبال، به دفتر حسن روحانی رییس‌جمهوری، دفتر ارتباطات مردمی ریاست جمهوری، دفتر بازرسی ریاست جمهوری، دیوان عدالت اداری، سازمان بازرسی کل کشور و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی، شکایت کرده‌اند.»
فوتبال، دور از سیاست یا در دل سیاست؟
به نظر می‌رسد اشاره رضا حسنی‌خو، مرد اول حراست ورزش ایران به مسیر سالم تایید و رد صلاحیت‌ها، برآورده شدن همان خواسته‌های «نهادهای بالاتر» باشد که علی کفاشیان به‌صورت غیرمستقیم به آن‌ها اشاره کرده بود.
برای ریاست فدراسیون فوتبال، چهار نفر کاندیدا شده بودند: مصطفی آجرلو، مهدی تاج، عزیزالله محمدی و شهاب‌الدین عزیزی خادم.
از میان این چهار نفر، تنها شهاب‌الدین عزیزی خادم سابقه حضور در سپاه پاسداران را نداشت که او هم رد صلاحیت شد.
مهدی تاج با سابقه فرماندهی اطلاعات سپاه پاسداران در اصفهان، عزیزالله محمدی با عنوان سرداری در سپاه پاسداران و همین‌طور مصطفی آجرلو، سردار سابق نیروی زمینی سپاه پاسداران که در دهه ۷۰ به نیروی انتظامی مأمور شده بود.
بدین ترتیب می‌توان انتخابات این دوره فدراسیون فوتبال را به‌نوعی رقابت میان گزینه‌های سپاه برای رسیدن به پست ریاست فدراسیون فوتبال دانست. این در حالی است که پیش از این و در انتخابات ادوار گذشته، چنین فضایی در انتخابات فدراسیون فوتبال به وجود نیامده بود.
در سال ۱۳۹۰، علی کفاشیان و محمدحسین قریب نامزد ریاست فدراسیون فوتبال بودند. در سال ۱۳۸۶، علی کفاشیان پس از کناره‌گیری شاهرخ شهنازی که سابقه‌ای طولانی در مدیریت ورزشی داشت به عنوان رییس فدراسیون فوتبال انتخاب شد.
اما حالا پس از نوشته شدن اساس‌نامه جدید فدراسیون فوتبال که به نوعی به فدراسیون ایران به‌مانند یک نهاد مستقل شخصیت بین‌المللی داده است، برای اولین بار تمامی کاندیداهای ریاست فدراسیون، چهره‌های نظامی هستند.
اما چرا فدراسیون فوتبال تا این حد برای نظامیان به عنوان نمایندگان رسمی حکومت ایران مهم شده است؟
کورش بازیار در پاسخ این سوال به رادیو زمانه می‌گوید: «فوتبال یک چرخه وسیع اقتصادی است که در همه کشورها مورد توجه مسئولان سیاسی قرار می‌گیرد. در بعضی کشورهای پیشرفته این توجه در جهت مثبت و در بعضی دیگر کاملا در جهت دخالت و دست داشتن بوده است. منهای مساله اقتصادی، فوتبال یک برد تبلیغاتی وسیع هم در جوامع به‌حساب می‌آید. پس اصلا عجیب نیست که نهادهای مختلف حکومتی بخواهند قدرت فوتبال را در دست داشته باشند.»
به این ترتیب انتخاباتی که بر اساس اراده فیفا باید به دور از هر رویکرد، تصمیم‌گیری و مداخله‌ای از سوی دولت‌ها باشد، گاه و بیگاه دستخوش اظهار نظرهای سیاسی و اعمال قدرت‌های حکومتی می‌شود.
۹ سال قبل فیفا به دلیل آن‌چه دخالت سیاسیون و دولت در امور ورزش ایران می‌دانست، تمامی فعالیت‌های فوتبال ایران را به حالت تعلیق درآورد.
حکومت ایران اما حالا با تجربه‌ای بیشتر از قبل سعی می‌کند چیدمان انتخاباتی فدراسیون فوتبال را از ابتدا به شکلی پیش ببرد که در زمان برگزاری انتخابات دیگر نیازی به فشار مستقیم نباشد.
شاید استفاده از چهره‌های نظامی در رأس فدراسیون و همین‌طور رد صلاحیت عناصر غیر همسو با تفکرات «نهادهای بالاتر»، مهم‌ترین شیوه و سیاستی باشد که در این دوره از انتخابات فدراسیون فوتبال اتخاذ شده است.