در محوطه تل آجری در شمال غریی تختگاه تخت‌جمشید چهار کتیبه متعلق به دوره هخامنشیان کشف شد. دو کلمه «شاه» و «دروازه» بر کتیبه‌ها حک شده. از این کتیبه‌ها چنین برمی‌آید که «تل آجری» دروازه شهر پارسه بوده و به کاخ بزرگ و پردیس‌های پیرامون آن راه پیدا می‌کرده. این دروازه در زمان کوروش با معماری و فکر بابلی ساخته شده است. نمونه دیگری از تأثیرپذیری فرهنگ‌ها از یکدیگر.
روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس اعلام کرده است که کاوش‌های باستانشناسان ایرانی و ایتالیایی زیر نظارت پیرو فرانچسکو کالیری آغاز شده. باستانشناسان موفق شده‌اند ۱۲ بنای باستانی در حریم تحت جمشید را شناسایی کنند. به گفته علیرضا عسکری چاوردی، سرپرست ایرانی گروه کاوش تل آجری «به دلیل وجود شباهت زیاد بین آجرهای لعابدار کشف شده دروازه‌ها با نقوش اسطوره‌های بین‌النهرین، به نظر می‌رسد که شهر پارسه در دوره کوروش هخامنشی نیز وجود داشته.»
نام شهر پارسه در لوحه‌های عیلامی هم آمده است. این شهر پایتخت اداری هخامنشیان نبود و به لحاظ ملی و آئینی اهمیت داشت. در آن زمان چهار زبان بابلی (اکدی)، عیلامی، پارسی باستان و آرامی به طور همزمان مورد استفاده قرار می‌‌گرفت. کتیبه‌های به دست آمده به زبان بابلی است.
باستانشناسان حدس می‌زنند که ابعاد دروازه شهر پارسه ۳۰ در ۴۰ متر مربع بوده و ارتفاع آن به ۱۵ متر می‌رسیده و به آجرهای لعابدار مزین بوده است. به گفته پیرو فرانچسکو کالیری، باستانشناس ایتالیایی این دروازه در زمان کوروش اما با معماری و فکر بابلی ساخته شده است.
علیرضا عسکری چاوردی می‌گوید: «این بنا در دوره هخامنشیان و زمان حکومت کورش و یا کمبوجیه ساخته شده و کاوش‌های باستان‌شناسی در این محوطه به کشف حلقه گمشده تاریخ ایران در این منطقه کمک می‌کند.»
باستانشناسان ایرانی و ایتالیایی در کاوش‌های اخیرشان آجرهای لعاب‌داری را یافته‌اند که روی آن‌ها نقش حیوانات ترکیبی مانند گاوهای بالدار که در نقوش برجسته شوش و تخت‌جمشید هم یافت شده بود، مشاهده میشود. بر برخی از این آجرها نقش حیوانات ترکیبی دیده میشود که تا پیش از این سابقه نداشته: نقشی از مار یا عقاب با پنچه شیر.
حیوانات ترکیبی در تمدن‌های ایران، مصر، ژاپن، هند، یونان و رم اهمیت زیادی داشتند و معمولاً نمایانگر موجودات افسانه‌ای مانند دیو بودند.
محوطه تاریخی تل آجری در سه کیلومتری تخت جمشید قرار دارد و به ثبت ملی رسیده است.
بناهایی که در این محوطه کشف شده پیش از بنای تختگاه تخت جمشید ساخته شده. باستانشناسان امید دارند که با یافته‌های اخیر، خلاء‌های تاریخی شهر پارسه به ویژه در دوره حکومت کوروش و کمبوجیه و پیش از به قدرت رسیدن داریوش هخامنشی در سال ۵۲۱ پیش از میلاد را توضیح دهند.
عالی
سامی / 26 October 2015
بنا بر همین نوع کشفیات بگذاریم نتیجه میشود گرفت:
دوره هخامنشیان، ظهور زبان پارسی باستان همچو زبان اداری و حکومتی است. هسته اولیه زبانی شد که د رنهایت به نام فارسی دری امروزه در سه کشور زبان مشترک رابطه ای است.
نکته جالب استفاده چهار زبان در حکومت هخامنشیان است. د رحالی میدانیم بر حسب روایت و گفته های مشهور، زبانهای متعددی در این امپراتوری بزرگ بوده است مانند مصری و هندی و یونانی و فنیقی ..
ولی از استفاده از چهار زبان عیلامی و پارسی . ارامی و اکدی دلایل مهمتری دارد.
این کار هخامنشیان احتمالا از روی ناچاری بوده بتوانند با دنیای متمدن ان روز ارتباط برقرار کنند. زبان ارمی و اکدی با ریشه خانواده زبانهیا مسوم به سامی، سابقه کهنی داشتند و زبانهای دنیای متمدنآسیایی غربی بودند. زبان عیلامی زبان مناطق جنوب غرب ایران بود. استفاده از این سه زبان در کنار پارسی، علاوه بر بهبود اترباط با دیگر اتباع امپراتوریف موجب توقیت و غنای زبان پارسی/ایرانی باستان شد. بر خلاف افراطیون قوم گرا و سره گریان که اقدام به زدودن لغات به پندار خویش بیگانه میکنند! که کاری بس اشتباه است.، اقدام هخامنشیان موجب تقویت خانواده زابنهای پارسی/ایرانی شد و امروزه گویشها زبانهای جدید منشعب مانند شمالی و کردی و کرمانجی و کرمانشاهی وبلوچی از ثمرات این اقدام تارخی نیاکان سود میبرند.
محمد ایرانی / 27 October 2015
دولتهای جدید معمولا در آغاز از همان زبان اداری دولتهای پیشین استفاده میکنند. هخامنشیان فاتح بابل و ایلام و .. بود و به همین دلیل در زمان کوروش هنوز متنی به فارسی باستان نداشتیم. داریوش اولین پادشهای بود که از ایرانی باستان در کنار سایر زبانها استفاده کرد. ساسانیان نیز در آغاز به پارتی (پهلوی اشکانی) مینوشتند. چیز عجیب و غریبی نیست. حتی اعراب هم گرچه به فارسی ننوشتند ولی در واقع از دستگاه دیوانی ایرانیان استفاده فراوان کردند.
حمید / 27 October 2015