مرگ کودک پنجماهه تاجیک در قرارگاه پلیس شهر سن پطرزبورگ روسیه اعتراضهای گستردهای را به دنبال داشته است. پلیس این کودک را هنگام بازداشت مادرش از او جدا کرده است.
روز ۱۳ اکتبر، پلیس سن پطرزبورگ، دلیر نظروف و زرینه یونوسوا را به خاطر تمدید نکردن اجازه اقامت، همراه طفل پنج ماههشان بازداشت میکند و کودک را از آنها میگیرد. دادگاه، مادر کودک را که شهروند تاجیکستان است، به ترک فوری خاک روسیه محکوم میکند. در طول بازپرسیها صحبت از کودک نوزاد آنها نمیشود اما بعد از اینکه آنها از بازداشت ۲۴ ساعته آزاد میشوند، جسد کودک به مادر تحویل داده میشود.
نام این کودک عمر و اولین فرزند این زوج جوان است. زرینه، مادر عمر، به دلیل این که چند سالی بچهدار نشده، به روسیه سفر کرده است و در پی طبابتهای مداوم، سرانجام در این کشور صاحب فرزند میشود. زرینه گفته که هنگام بازداشت او فرزندش هیچ بیماری یا ناراحتی جسمانی نداشته است.
پاول استاخاف، وکیل مدافع حقوق کودک در روسیه خواستار تحقیق و بررسی درباره دلایل مرگ این کودک نوزاد است. همزمان وزارت داخله تاجیکستان نیز از روسیه خواسته است پرونده مرگ عمر نظروف به صورت منصفانه بررسی شود.
پلیس روسیه دلیل مرگ عمر را روشن نکرده است، اما نزدیکان این طفل معتقدند این کودک بدون تغذیه و نگهداری مناسب در اداره پلیس جان باخته است.
مهرینسا نظراوا، مادربزرگ عمر در گفتوگو با رسانههای روسی گفته است که او شاهد جدا کردن عمر از مادر بوده و برای او شیر میبرده، اما کارمندان پلیس به تغذیه کودک بیاعتنایی کردهاند. عمر بدون اطلاع پدر و مادر و بی همراهی مادربزرگش به بیمارستان شهر منتقل شده است. روشن نیست که او در قرارگاه پلیس جان باخته یا در بیمارستان.
پدر عمر در گفتوگوهای رسانهای خود گفته است که آنها تا روز بعد از آزادیشان اطلاع نداشتهاند فرزندشان کجاست تا اینکه از طریق تماس تلفنی به آنها اطلاع داده میشود که میتوانند جسد فرزندشان را تحویل بگیرند. آنها برای پیدا کردن عمر سه روز هم در سردخانهها سرگردان بودهاند.
عمر و آیلان، دو اسم یک فاجعه
اعتراضهای شهروندان تاجیکستان به این اتفاق در شبکههای اینترنتی رو به افزایش است. بسیاری عکس عمر را با عکس آیلان، طفل غرقشده سوری مقایسه میکنند و معتقدند تا زمانی که قوانین مهاجرت سر و سامان نیابد، نمیشود از مرگ کودکان مهاجر را جلوگیری کرد.
برخی هم در صفحههای فیسبوکی خود نوشتهاند که «ببخش عمر، نتوانستیم از تو مراقبت کنیم.»
رسانههای داخلی تاجیکستان اما این خبر را با تیترهای متفاوتی پوشش دادند. روزنامههای غیردولتی با تیترهای تندی از این دست: «حکومت روسیه باید برای مرگ عمر پنج ماهه پاسخگو باشد»، «مرگ عمر فاجعه ملت تاجیک است» و «محکوم میکنیم!»
بسیاری اما معتقدند مرگ عمر به اندازه مرگ آیلان، طفل سوری، سر و صدا نکرده است و جامعه تاجیک و به ویژه مهاجران تاجیکستانی در روسیه از تجمعهای گسترده خودداری کردهاند. مدافعان حقوق مهاجران در روسیه معتقدند تعداد زیادی از مهاجران در روسیه بدون اقامت و به طور غیرقانونی مشغول کار و کسب درآمد هستند. آنها اغلب زبان روسی را خوب بلد نیستند و این یکی از دلایل زندگی زیرمینی آنها در خاک روسیه است.
بختیار امینی، شاعر و فعال مدنی تاجیک در گفتوگو با رادیو زمانه میگوید: «گذشته از قوانین سختگیرانه مهاجرت در روسیه، روحیه ضد مهاجر در میان روسها باعث این نوع فاجعهها میشود.
– چرا ما بیشتر شاهد برخوردهای ضدمهاجرتی روسها با تاجیکان هستیم؟
بختیار امینی: دیگر قومها و دیگر ملتها نیز از این نوع برخوردها بینصیب نیستند اما دامنه اعتراض آنها گستردهتر است و تجمعهایی که آنها در روسیه برگزار میکنند فعالانه برنامهریزی میشود. مهاجران تاجیک اما در گرفتن حق خود و برگزاری تجمعهای اعتراضی چه در کشور خود و چه در روسیه منفعل هستند و این باعث دستدرازی بیشتر ملتگرایان روس به حق و حقوق و حریم خصوصی آنها شده است.
بختیار امینی از جمله کسانی است که درخواست برگزاری تجمع در برابر کنسولگری روسیه در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان را کردند که عملی نشد. او میگوید پیغامهایی از مهاجران تاجیک در روسیه دریافت کرده است که فرستندههایشان معتقدند با برگزاری این نوع اعتراضها وضعیت آنها را در داخل روسیه باز هم وخیمتر خواهد شد و بهتر است از گسترده شدن موج این اعتراضها جلوگیری کنند.
گفتگوی رادیو زمانه با بختیار امینی را از اینجا بشنوید:
بر اساس آمارهای رسمی سالانه بیش از هزار شهروند تاجیکستان جان خود را در خاک روسیه از دست میدهند. بیش از یک میلیون شهروند تاجیکستان در مرز روسیه به عنوان مهاجران کاری به ثبت رسیدهاند. آمارهای غیررسمی تعداد این مهاجران و مرگ و میر آنها بیش از اینهاست.
گزارش تصویری یکی از شبکههای تلویزیونی شهر سنپطرزبورگ (به زبان روسی) و ابراز ناراحتی برخی شهروندان روس درباره مرگ عمر، کودک تاجیک را در اینجا ببینید.
از حکومت مافیایی روسیه که از جنایتکار جنگی، اسد حمایت میکند چه انتظار دیگری دارید؟
faryad / 21 October 2015