مدافعان حقوق بشر می‌گویند یکی از دلایل ظهور «دولت اسلامی» (داعش) در عراق، نقض حقوق بشر از جمله توسط آمریکا در عراق بود. به‌گفته آن‌ها این موضوع در بحران اوکراین نیز صادق است.

کنت روت، رئیس سازمان دیده‌بان حقوق بشر: حقوق بشر قطب‌نمای ضروری برای عمل سیاسی است.
کنت روت، رئیس سازمان دیده‌بان حقوق بشر: حقوق بشر قطب‌نمای ضروری برای عمل سیاسی است.

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، کنت روت، رئیس سازمان دیده‌بان حقوق بشر پنج‌شنبه ۲۹ ژانویه/ ۹بهمن‌ گزارش سالانه این سازمان را ارائه کرد و گفت: «نقض حقوق بشر نقش مهمی در توسعه یا هر چه بدتر شدن بحران فعلی ایفا می‌کند.»

وی افزود در «جهانی که در حال خودویرانی است»، بسیاری از دولت‌ها «تهدیدات امنیتی کنونی را به حقوق بشر اولویت می‌دهند.»

به‌گفته رئیس دیده‌بان حقوق بشر، «به‌نظر می‌رسد آن‌ها بر این اعتقادند که حقوق بشر باید به پس‌زمینه رانده شود.»

روت تأکید کرد که این محاسبه درست نیست، چون حقوق بشر برعکس این نظر «قطب‌نمای ضروری برای عمل سیاسی است» و قرار دادن آن در گنجه و فراموشی آن نه فقط «یک اقدام غلط که کوته‌نظری است.»

وی ادامه داد که از عراق تا سوریه، از مصر تا نیجریه و اوکراین و کشورهایی که بی‌ثبات به‌شمار می‌روند «حفظ حقوق بشر و این‌که ساکنان این کشورها بتوانند در مورد چگونگی برخورد دولت‌هایشان با بحران صحبت کنند، کلیدهای حل مشکل‌اند.»

رئیس دیدبان حقوق بشر ظهور «دولت اسلامی» (داعش) را به‌ویژه از نتایج اشغال نظامی عراق توسط آمریکا در سال ۲۰۰۳ و در پی آن ایجاد خلاء امنیتی و نقض حقوق بشر در زندان ابوقریب در بغداد و زندان نظامی گوانتانامو دانست.

«هدیه»‌ای برای «دولت اسلامی»

«چشم بستن طولانی مدت» واشنگتن و لندن به روی سیاست‌های فرقه‌ای نوری مالکی، نخست‌وزیر پیشین عراق، «آزار و اذیت اقلیت سنی، و همچنین بازداشت‌ها و اعدام‌های خودسرانه در این کشور همراه با ادامه ارسال سلاح به دولت مالکی»، از جمله موارد دیگری است که رئیس دیده‌بان حقوق بشر در نشست مطبوعاتی خود از آن‌ها انتقاد کرد.

ایالات متحده حدود ۶۰ کشور را در ائتلافی علیه «دولت اسلامی» در سوریه شرکت داد اما به‌گفته کنت روت هیچ‌کدام از این کشورها فشاری بر بشار اسد، رهبر سوریه برای توقف «کشتار غیرنظامیان» وارد نکردند.

روت گفت: «این دیدگاه گزینشی، هدیه‌ای بود به رهبران دولت اسلامی که خود را به‌عنوان تنها کسانی که قادر به مقاومت در برابر جنایات اسد هستند معرفی کنند.»

به‌گفته وی همین گزینش در مصر هم صورت گرفت و واکنش جهانی به سرکوب «بی‌سابقه» رئيس جمهور فعلی، ژنرال عبدالفتاح سیسی «به‌طرز شرم‌آوری ناکافی بود».

بنا به نظر رئیس دیدبان حقوق بشر، واشنگتن به‌خاطر امنیت این شبه‌جزیره آشفته و اسرائیل، همسایه مصر و هم‌پیمانش، جرأت نکرد سقوط محمد مرسی رئیس‌جمهور اسلامگرا و انتخاب‌شده مصر را کودتا بنامد.

وی حمایت از دولت سیسی را «فاجعه‌ای برای مصری‌ها که به آینده دموکراتیک امید دارند» دانست و افزود این اقدام «پیام وحشتناکی به منطقه می‌فرستد».

بر این اساس «دولت اسلامی می‌تواند مدعی شود که تنها راه رسیدن به قدرت خشونت است چرا که همین‌که تغییر حکومت با انتخابات موفق می‌شود آن حکومت بدون اعتراض جهانی از دور کنار گذاشته می‌شود.»

کنت روت در مورد روسیه نیز گفت برخورد «نسبتاً منفعلانه» کشورهای غربی با نقض حقوق بشر در روسیه می‌تواند یکی از عوامل تشدید بحران در اوکراین باشد.

وی تأکید کرد که کشورهای غربی به همان دیدگاه «خوب در برابر شر» بازگشته‌اند و مشتاق‌اند اوکراین را قربانی تجاوز روسیه نشان دهند اما «تمایلی ندارند به نقض حقوق بشر در اوکراین بپردازند.»