«ورود ۲ میلیون مترمکعب فاضلاب شهری به جنوب تهران»

آخرین مقصد بخش عمده‌ای از فاضلاب‌های شهری همچنان جنوب شهر تهران است.

در حال حاضر بیش از ۲ میلیون مترمکعب فاضلاب شهری و همچنین پساب بیش از ۱۷ هزار واحد صنعتی در جنوب تهران و معابر و اراضی کشاورزی رها می‌شود.

رئیس «ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران» با اعلام این آمار از سازمان آب و فاضلاب خواست در کوتاه‌ترین زمان ممکن به این موضوع رسیدگی کند تا امکان تجدید منابع آبی تهران و آب خام شهر فراهم شود.

به گفته علی محمد شاعری رها شدن پساب‌های ۱۷ هزار واحد صنعتی و تولیدی در جنوب شهر، خطری بزرگ برای محیط زیست پایتخت است که سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنایع باید با آن برخورد جدی انجام دهند.

رئیس «ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران» با بیان این‌که این زباله ها در مزارع جنوب شهر تهران تخلیه می شوند و خاک را آلوده می کنند، گفت: «این زباله ها و مواد آلاینده آنها از طریق مواد غذایی و سبزی و صیفی‌جات مجددا در سفره غذایی ما جا می گیرند و ناامنی بهداشتی را به وجود می آورند».

شبکه فاضلاب تهران: ساختاری ناقص برای کلانشهر

فاضلاب تهران، زمانی که این شهر هنوز جمعیت زیادی نداشت، از طریق چاه‌های جذبی دفع می‌شد. با رشد شتابان شهر چاه‌های جذبی و روش‌های قدیمی دیگر پاسخ‌گوی نیاز این کلانشهر چند میلیون نفری نبودند.

از سوی دیگر با نیاز به آبرسانی هرچه بیشتر به شهر، آب از طریق سد‌های اطراف تهران مانند سد کرج ولتیان، به تهران وارد شد. ورود آب از منابع جدید به شهر در چرخه طبیعی آب اثر گذاشته و باعث بالا آمدن تدریجی سطح آب‌های زیرزمینی شد و در بعضی از مناطق باعث تداخل آن با چاه‌های فاضلاب گردیده که طبیعتا آلودگی منابع آب‌های زیرزمینی را نیز در این مناطق به دنبال داشت.

کار مطالعه برای احداث شبکه مدرن دفع فاضلاب در تهران از دهه ۵۰ خورشیدی آغاز شد، اما این کار چندین بار با وقفه‌های طولانی رو به رو شد. سرانجام در اوایل دهه ۷۰، طرح جدید فاضلاب تهران به تصویب رسید، اما هنوز کارهای اجرایی آن به اتمام نرسیده و بخش عمده‌ای از کلانشهر تهران همچنان به شکبه فاضلاب متصل نیست.

مشکل دفع فاضلاب در مناطق جنوب تهران حادتر است، و فاضلاب نقاط دیگر معمولا به سمت‌های زمین‌های پایین دست سرازیر می‌شود و بخشی از آن نیز  زمین‌های کشاورزی در  جنوب تهران را سیراب می‌کند.

در ۲۱ اردیبهشت سال‌ جاری، سخنگوی کمیسیون کشاورزی در مجلس از آلوده بودن سبزیجات جنوب تهران به فاضلاب به شدت انتقاد کرد.

عباس پاپی‌زاده، در گفت‌وگو با خبرگزاری  «پانا» گفت: «متاسفانه با بی توجهی مسئولان جان و سلامتی انسان ها با خطرات جدی مواجه شده است».  به گفته این نماینده مجلس تاکنون هیچ برخوردی که مانع از ورود آب های آلوده و فاضلاب به زمین های کشاورزی شود، صورت نگرفته است.

او همچنین وزارت کشاورزی را مسئول انجام اقدامات بازدارنده برای برخورد با تولید محصولات غیر بهداشتی و غیر استاندارد دانست.

ورود فاضلاب شهری به زمین‌‌های کشاورزی و صیفی‌کاری در جنوب تهران به حدی است که به گفته استاندار تهران در این مناطق کل صیفی‌جات با فاضلاب آبیاری می‌شود.

عدم وجود ساختارهای مناسب دفع فاضلاب، نه فقط در محلات تهران، بلکه در شهرک‌های جدیدی که طی چند سال اخیر در پروژه‌های «مسکن مهر» ساخته شده‌اند نیز وجود دارد.

به گفته سازمان حفاظت محیط زیست، اکثر پروژه‌های «مسکن مهر» و شهرک‌های جدید فاقد شبکه جمع‌آوری فاضلاب هستند. این امر مشکلاتی را در مناطقی مانند شهرک پردیس و  مسکن مهر در پیشوای ورامین نیز ایجاد کرده بود.

اما مشکل ورود فاضلاب‌های شهری و صنعتی به محیط زیست تنها محدود به تهران نیست. در حال حاضر فاضلاب کلیه خانه‌‌های ساحل خزر نیز به این دریا وارد می‌شود.

سال گذشته هیأت دولت وزارت نیرو را موظف به احداث تصفیه‌خانه در مناطق ساحلی کرده بود، اما هیچ اقدامی تاکنون در این مورد صورت نگرفته است.