محمد خاتمی، رئیس جمهوری دوران اصلاحات در جمهوری اسلامی، در آخرین اظهارنظر خود درباره خیزش سراسری در ایران گفت: «براندازی نه ممکن است نه مطلوب؛ ولی ادامه وضع کنونی هر لحظه زمینههای فروپاشی اجتماعی را پهنتر و بیشتر میکند.» خاتمی افزود: «کمهزینهترین و پرفایدهترین راهکار که نتیجه آن ثبات و پیشرفت و بازسازی اعتماد از دست رفته بخش مهمی از جامعه از حکومت است، خوداصلاحی نظام است، هم در ساختار، هم رویکرد و هم رفتار.» او در همین حال تأکید کرد که این موضوع همواره از سوی «خیرخواهان» گفته شده «ولی ظاهراً حتی نیاز به شنیدهشدن آن احساس نمیشود چه رسد به عمل کردن آن». خاتمی با بیان اینکه «بخش بزرگی از جامعه در اصلِ نارضایتی با معترضان شریکند» بر «خشونت پرهیزی و اعتراض مدنی» تأکید کرد و گفت: «خوشبختانه در اثر هوشیاری مردم و بهرغم تلاش مذبوحانهای که بهخصوص از خارج هدایت میشد، اعتراض رنگ و بوی قومی و مذهبی نگرفت و صدای تجزیهطلبی که مورد خواست دشمنان است شنیده نشد.» او در همین حال تأکید کرد که «ریشه حوادث تلخ را باید در درون جستوجو کرد و آن را ناشی از سازوکار و شیوه پُراشتباه و نادرست حکمرانی دانست» اما افزود «البته بیگانگان و بدخواهان و دشمنان عزت ملت و استقامت و پیشرفت کشور بیکار نمینشینند ولی نقش و کار آنها بیشتر بهرهبرداری سوء از نارضایتی مردم و تلاش برای سوق دادن این اعتراضها به سوی ناآرامی است». خاتمی در حالی این سخنان را بیان میکند که در خیزش سراسری جاری بارها شرکتکنندگان در اعتراضات علیه مسئولان اصلی حکومت شعارهای سر دادهاند و خواهان پایان دادن جمهوری اسلامی شدهاند.
14 November 2022