محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار، می‌گوید کمبود پرستار در ایران دارد به وضعیت بحرانی نزدیک می‌شود. او مهاجرت گسترده‌ی پرستاران، به‌ویژه پرستاران باتجربه را عامل این کمبود می‌داند.
شریفی‌مقدم وضعیت را آن‌قدر حاد می‌داند که به گفته‌ی او، «بیماران به دلیل کمبود پرستار می‌میرند.»
با این‌همه، فشار زندگی، دستمزد پایین، شرایط غیرانسانی کار، قراردادهای شرکتی و چشم‌انداز زندگی بهتر از دلایل مهاجرت پرستاران عنوان شده است.
سالانه سه‌هزار پرستار مهاجرت می‌کنند
به نوشته‌ی خبرآنلاین، در حال حاضر حدود ۲۱۵ هزار کادر پرستاری در کشور مشغول کار هستند، از این تعداد هم ۱۳۰ هزار در بیمارستان‌های دولتی و وابسته به وزارت بهداشت مشغول به خدمت هستند.
با وجود این، بر اساس آمارهای وزارت بهداشت و دبیرکل خانه‌ی پرستار، کشور به ۷۰ تا ۱۰۰ هزار پرستار دیگر نیاز دارد.
شریفی‌مقدم می‌گوید سالانه بیش از سه‌هزار پرستار از کشور مهاجرت می‌کنند اما وزارت بهداشت حتی اندازه همین آمار به کادر درمان اضافه نمی‌کند. به گفته‌ی او، در بازه‌ی سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ قرار به استخدام ۱۲ هزار پرستار بوده که هنوز این روند تکمیل نشده است.
گریز از بی‌عدالتی و فساد
مطالعه‌ی پیمایشی «رصدخانه‌ی مهاجرت» در تابستان سال گذشته نمایی از دلایل پرستاران برای مهاجرت نشان می‌دهد.
به گزارش خبرآنلاین، بر اساس این پیمایش که بین گروه‌های دانشجویی، اعضای هیات علمی، کارکنان و شاغلین حوزه بهداشت و درمان ایران صورت گرفته، بیش از ۵۰ درصد از شرکت‌کنندگان درباره عوامل مهاجرت در حوزه سلامت، معتقد بودند بی‌ثباتی اقتصادی و اجتماعی در ایران، وجود فساد نهادینه‌شده در کشور و شیوه حکمرانی مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر مهاجرت است.
حدود ۵۰ درصد از شرکت‌کنندگان دانشجو و شاغل در بخش‌های سلامت این تحقیق هم معتقدند که خارج از ایران کیفیت زندگی بهتری در انتظار آنهاست.
محمد شریفی‌مقدم نیز با اشاره به همین مسائل می‌گوید:
هیچ پرستاری راضی نیست. پیش از این در آماری رسمی اعلام کردیم که بیش از ۹۰ درصد پرستاران از کارشان ناراضی هستند، آن کمتر از ده درصد هم شامل پرستارانی است که کار بالینی انجام نمی‌دهند.
دبیرکل خانه پرستار ایران پیشتر نیز در مردادماه امسال با بیان اینکه نظام درمانی ۱۰۰ هزار پرستار کم دارد، گفته بود ۵۰ هزار پرستار بیکار وجود دارند که «ترجیح می‌دهند در چنین شرایطی بیکار بمانند و سر کار نروند». به گفته‌ی او دریافتی پرستاران شرکتی با اضافه‌کار «حدود ده میلیون تومان» است و پرداختی به پرستاران بابت هر ساعت اضافه‌کار ۱۳هزار تا ۲۰ هزار تومان است.
به گفته‌ی او چندین بیمارستان تازه افتتاح‌شده در سطح کشور وجود دارند که بازگشایی بخش‌هایی از آن‌ها دچار مشکل شده است. برای نمونه، بیمارستان «مهدی کلینیک» از اسفند سال گذشته تاکنون سه بار فراخوان جذب پرستار داده اما نمی‌تواند کادر پرستاری خود را تکمیل کند چون به گفته‌ی شریفی مقدم پرستاران حاضر نیستند با حقوق کم و آن حجم کار مشغول شوند، برخی از پرستاران معتقدند خانه‌نشینی بهتر از تحمل این میزان بی‌عدالتی در کار است.
او همچنین به «شرکتی» بودن قرارداد پرستاران و نبود چشم‌انداز استخدام بلندمدت اشاره کرد.
دبیرکل خانه‌ی پرستار به فساد و رانت‌خواری نهادینه در سطوح بالای نظام درمان ایران اشاره می‌کند و می‌گوید مسئولان ترجیح می‌دهند جایی هزینه کنند که می‌توان از رانت‌ها استفاده کرد – مثل ساخت‌وساز بیمارستان و تجهیزات پزشکی و… – اما برای مبحث مهمی مثل تکمیل کادر پرستاری کمترین میزان را هزینه می‌کنند.