طرفهای متخاصم در جنگ اوکراین میگویند سد کاخوفکا در نزدیکی منطقه خرسون واقع در جنوب اوکراین که در اشغال روسیه است بهشدت آسیب دید. کییف و مسکو صبح سهشنبه ۱۶ خرداد / ۶ ژوئن یکدیگر را مسئول این حادثه با پیامدهای بالقوه جدی دانستند.
فرماندهی عملیات جنوب اوکراین اعلام کرد که اشغالگران روس سد شهر نوا کاخوفکا را منفجر کردهاند. فرماندار نظامی منطقه، الکساندر پروکودین، هشدار داد که سطح آب ممکن است ظرف پنج ساعت به سطح بحرانی برسد.
بهگفته اوکراین، تخلیه در ساحل چپ رودخانه دنیپرو، که مرکز منطقهای خرسون قرار دارد و توسط اوکراینیها آزاد شده، آغاز شده است.
الکساندر پروکودین گفت: «میزان تخریب، سرعت و افزایش حجم آب و مناطقی که احتمالاً دچار سیل خواهند شد در حال تعیین است. »
به دلیل این حادثه، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، نشست اضطراری شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین را فراخواند. زلنسکی همچنین ویدئویی را به اشتراک گذاشت که سد آسیب دیده را نشان میدهد:
آندری یرماک، مشاور رئیس جمهوری اوکراین، تخریب سد کاخوفکا را «محیط زیست کُشی» توصیف کرد و روسیه را مسئول آن دانست. مقامات اوکراینی برای تضمین امنیت ساکنان محلی تلاش میکنند. یرماک در تلگرام نوشتد، اقدامات روسیه همچنین تهدیدی برای نیروگاه هستهای زاپوریژیا در نزدیکی آن است، اما به جزئیات آن اشارهای نکرد.
از سوی دیگر، روسیه گلولهباران اوکراین را عامل آسیب به سد کاخوفکا دانست. به گزارش خبرگزاریهای دولتی روسیه، ولادیمیر لئونتیف، شهردار منصوبشده از سوی مسکو در نوا کاخوفکا گفت: «آب بالا آمده است. با این حال، تا کنون نیازی به آوردن غیرنظامیان به مناطق امن احساس نمیشود.»
سد و نیروگاه نوا کاخوفکا در اکتبر گذشته، زمانی که نیروهای روسیه تلاش کردند از ضد حمله اوکراین در منطقه خرسون عقبنشینی کنند، کانون توجه قرار گرفتند. حتی در آن زمان، زلنسکی هشدار داده بود که سد ممکن است منفجر شود یا آسیب ببیند تا عقبنشینی را بپوشانند. در همان زمان مسکو نیز این روایت را منتشر کرد که ارتش اوکراین قصد دارد سد و نیروگاه نوا کاخوفکا را منفجر کند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که با وضعیت اطراف سد کاخوفکا هیچ خطر مستقیمی ایمنی نیروگاه هستهای زاپوریژیا را تهدید نمیکند.
با این حال، «انرگواَتُم» (Energoatom)، اداره انرژی اتمی اوکراین نیروگاه هستهای را در خطر میبیند، اما میگوید در حال حاضر وضعیت در نیروگاه هستهای تحت کنترل است. نیروگاه زاپوریژیا بزرگترین نیروگاه هستهای در اروپا است و مدتهاست در کنترل ارتش روسیه قرار دارد اما همچنان توسط پرسنل اوکراینی اداره میشود. «انرگواَتُم» گفت: «آب مخزن سد کاخوفکا برای نیروگاه ضروری است تا بتواند برق برای کندانسورهای توربین و سامانههای ایمنی نیروگاه هستهای تولید کند. در حال حاضر حوضچه خنککننده نیروگاه پر است: ساعت ۸ صبح سهشنبه سطح آب ۱۶,۶ متر است که برای نیاز نیروگاه کافی است.»
روز گذشته (دوشنبه) روسیه اعلام کرد که نیروهای این کشور حمله بزرگ اوکراین به منطقه دونتسک اوکراین را خنثی کردند و ۲۵۰ سرباز اوکراینی را کشتند و تانکها و خودروهای زرهی را منهدم کردند. این ادعا در حالی مطرح شد که اوکراین میگوید برای یک ضد حمله بزرگ بهمنظور بازپسگیری سرزمینهای اشغال شدهاش آماده میشود.