دولت بایدن گفته است که در پی تصمیم گروهی از تولیدکنندگان بزرگ نفت از جمله ریاض برای کاهش تولید نفت، روابط با عربستان سعودی را «بازنگری» خواهد کرد. نمایندگان کنگره آمریکا نیز در چند روز گذشته به شکل فزایندهای حمله به ریاض را دامن زدهاند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا سه شنبه ۱۱ اکتبر/۱۹ مهر گفت ایالات متحده در حال «بازنگری» روابط خود با عربستان سعودی با مشورت با قانونگذاران در واشنگتن و متحدان خارج از کشور است:
«ما در حال بررسی وضعیتمان هستیم. ما به دقت اوضاع را زیر نظر خواهیم داشت و با شرکا و ذینفعان صحبت خواهیم کرد.»
وی افزود که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا قبلاً از نیاز به «امکانسنجی تجدید نظر» در روابط با عربستان سعودی برای تضمین منافع ایالات متحده صحبت کرده بود – موضعی که پرایس گفت با تصمیم اخیر سعودیها برای کاهش عرضه نفت جدیتر شده است:
«اصل راهنمای ما این خواهد بود که مراقب باشیم رابطهای داشته باشیم که در خدمت منافعمان باشد.»
اوپک پلاس که سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و سایر تولیدکنندگان، یعنی روسیه را گرد هم میآورد، هفته گذشته محدودیتهای تولید و عرضه نفت را اعلام کرد. اوپک پلاس گفته است هدفش تضمین ثبات قیمتها در بازار است ولی این اقدام در آمریکا اینگونه فهمیده شد که آنها تلاش کردهاند که قیمت بنزین برای مصرفکنندگان آمریکایی را در آستانه انتخابات میاندورهای کنگره بالا نگه دارند.
به صورت طبیعی هر وقت صحبت در تغییر در روابط آمریکا و عربستان به میان میآید، نام ایران هم برده میشود. ند پرایس، همان روز سه شنبه گفت که دولت بایدن با تجدیدنظر در روابط واشنگتن با عربستان سعودی قرار نیست چشم خود را بر تهدید ناشی از ایران ببندد.
در یک جلسه توجیهی از پرایس پرسیده شد که چگونه ایالات متحده میتواند به وعده جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا مبنی بر تنظیم مجدد روابط خود با عربستان سعودی بدون اینکه به نفع دشمن منطقهای خود، ایران باشد، عمل کند. پرایس گفت:
«چالشهای امنیتی وجود دارد که برخی از آنها از ایران سرچشمه میگیرند. مطمئناً ما از تهدیدی که ایران نه تنها برای منطقه، بلکه از برخی جهات فراتر از آن ایجاد میکند چشممان را برنمیداریم.»
منتقدان اوپک پلاس میگویند کاهش تولید و عرضه ، قیمت نفت را در سطح جهانی افزایش میدهد و در نتیجه درآمد بیشتری برای روسیه ایجاد میکند تا با وجود تحریمهای غرب بر اقتصاد روسیه، به تأمین مالی جنگ خود در اوکراین ادامه دهد.
پرایس روز سه شنبه اوپک را به حمایت از جنگ در اوکراین «برخلاف منافع مردم آمریکا» متهم کرد.
رابطه ما جاده یکطرف نیست!
عربستان سعودی تاکید کرده است که تصمیم ۵ اکتبر برای کاهش تولید به میزان دو میلیون بشکه در روز با هدف ایجاد ثبات در بازار نفت – نه افزایش قیمت – در بحبوحه افزایش نرخ بهره توسط بانکهای مرکزی و چشم انداز رکود جهانی است.
برخی از حامیان عربستان سعودی همچنین استدلال کردهاند که روابط امنیتی واشنگتن و ریاض برای دو طرف سودمند است و این لطف یک سویه آمریکا به سعودی نیست.
با این وجود، نمایندگان دموکرات کنگره، اعضای اوپک پلاس بهخصوص عربستان سعودی و امارات متحده عربی که هر دو از متحدان ایالات متحده و بازیگران کلیدی در اوپک پلاس هستند را به باد انتقاد گرفتهاند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز چند ساعت پس از پایان کنفرانس خبری ند پرایس به سیانان گفت بایدن مایل است روابط با ریاض را مورد ارزیابی مجدد قرار دهد.کربی گفت:
«مطمئناً با توجه به تصمیم اوپک، من فکر میکنم که او مایل است با کنگره همکاری کند تا درباره آینده این رابطه فکری کنند.»
فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، روز سه شنبه به العربیه گفت تصمیم اوپک پلاس یک اقدام «صرفاً اقتصادی» است که با توافق مشترک اعضای این گروه اتخاذ شده است.
بن فرحان همچنین روابط آمریکا و عربستان سعودی را «استراتژیک» خواند. وی گفت:
«همکاری نظامی بین ریاض و واشنگتن در خدمت منافع دو کشور است و به ثبات در منطقه کمک کرده است.»
اما در واشنگتن، بسیاری از قانونگذاران اتحاد با ریاض را زیر سؤال بردهاند.
باب منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا روز دوشنبه خواستار توقف فروش تسلیحات به عربستان سعودی شد:
«من با هر گونه همکاری با ریاض تا زمانی که آنها در مورد جنگ در اوکراین تجدید نظر نکند، مخالف خواهم بود.»
به طور جداگانه، ریچارد بلومنتال، سناتور دموکرات، روز سهشنبه لایحهای را برای توقف فروش تسلیحات آمریکایی به عربستان به مدت یک سال به دلیل کاهش تولید نفت اعلام کرد.
تنش بین عربستان سعودی و آمریکا سه ماه پس از سفر بایدن به عربستان سعودی و دیدار با رهبران ارشد این کشور از جمله ولیعهد قدرتمند محمد بن سلمان رخ داد.
هفته گذشته، کاخ سفید اعلام کرد که از کاهش قیمت نفت ناامید شده است و افزود که بایدن «با کنگره درباره ابزارها و اقداماتی برای کاهش کنترل اوپک بر قیمت انرژی مشورت خواهد کرد».