پس از سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان که پکن آن را متعلق به خود میداند، رزمایش دریایی و هوایی چین در اطراف این جزیره خودگردان، جمعه ۱۴ مرداد / ۵ اوت وارد دومین روز خود شد.
خبرگزاری دولتی شینهوا چین گزارش داد که ارتش این کشور «بیش از ۱۰۰ هواپیمای جنگی و بمبافکن» و همچنین «بیش از ۱۰ ناوشکن و ناوچه» را در طول رزمایش بهکار برده است.
وزارت دفاع تایوان روز جمعه گفت «چندین کشتی و هواپیمای جنگی» چینی از ساعت ۱۱ صبح به وقت محلی مانورهایی را در تنگه تایوان انجام دادند و از خط میانی تنگهای که چین و تایوان را از هم جدا میکند، عبور کردند.
این وزارتخانه فعالیتهای نظامی چین را «بسیار تحریکآمیز» خواند و افزود تایوان «وضعیت دشمن» را از نزدیک زیر نظر دارد.
خطوط هوایی آسیایی، از جمله شرکتهای هوایی سنگاپور و کره جنوبی، به دلیل ادامه مانور نظامی چین پروازهای خود را در روز جمعه تغییر دادند یا لغو کردند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، این مانور نظامی را محکوم کرد و آن را «تشدید قابل توجه» تنشها خواند.
بلینکن در نشست خبری پس از اجلاس وزیران امور خارجه جنوب شرق آسیا در پنوم پن، پایتخت کامبوج، گفت:
«چین واکنش شدید را انتخاب کرده و سفر پلوسی را بهانهای برای افزایش فعالیتهای نظامی تحریکآمیز خود در تنگه تایوان و اطراف آن قرار داده است.»
بلینکن دیدار پلوسی از تایوان را «مسالمتآمیز» خواند و گفت:
«هیچ توجیهی برای این واکنش نظامی تند، نامتناسب و تشدیدکننده [تنش] وجود ندارد.»
بلینکن افزود تلاش پکن برای تغییر وضعیت شکننده تایوان خودگردان است. او همچنین گفت ایالات متحده کاملاً در کنار ژاپن میایستد و با اقدامات چین «تحریک نمیشود».
تایوان روز جمعه اعلام کرد که ارتش چین ۱۱ موشک بالستیک «دانگ فنگ» به سمت آسمان تایوان شلیک کرد اما موشکها هیچ تهدیدی نداشتند.
سو تسنگ چانگ، نخستوزیر تایوان، چین را متهم کرد که پر رفتوآمدترین آبراه جهان را با مانور نظامی نابود کرده است.
رسانههای دولتی چین نیز روز جمعه اعلام کردند که برای نخستین بار موشکهای بالستیک این کشور به شکل مستقیم از فراز آسمان تایوان عبور کردند.
وزارت دفاع ژاپن نیز گفته است از ۹ موشک شناساییشده توسط نیروهای نظامی این کشور، چهار فروند آنها از فراز آسمان تایوان عبور کردهاند.
ژاپن پس از اعلام اینکه پنج موشک از ۹ موشک شلیکشده به قلمرو این کشور در منطقه انحصاری اقتصادی (EEZ) فرود آمده، اعتراضات دیپلماتیک خود را آغاز کرد. چین نیز سفیر ژاپن را به دلیل مشارکت ژاپن در انتشار بیانیه گروه ۷ در محکومیت رزمایش نظامی، احضار کرد.
چین همچنین در حاشیه نشست وزیران خارجه آسیای جنوب شرقی برنامه ملاقات با مقامهای ژاپنی را لغو کرد.
شبکه الجزیره فضای حاکم بر این نشست را «متشنج» توصیف کرد و گفت وضعیت کنونی در اطراف تایوان بر بحثهایی که انتظار میرفت بر تشدید بحران میانمار متمرکز شود، سایه انداخته است.
نانسی پلوسی که در آخرین مرحله سفر منطقهای خود در ژاپن بهسر میبرد، روز جمعه با فومیو کیشیدا نخستوزیر ژاپن دیدار و گفتوگو کرد و پس از آن در یک نشست مطبوعاتی به طوفان دیپلماتیک پیرامون سفر خود پرداخت.
او با تأکید بر اینکه پکن نمیتواند تایوان را با ممانعت از سفر مقامهای غربی به این کشور منزوی کند، گفت:
«ما از ابتدا گفتهایم که به اینجا نیامدهایم تا وضعیت موجود در تایوان یا منطقه را تغییر دهیم. دولت چین از اینکه دوستی ما با تایوان مستحکم است خشنود نیست.»
پلوسی افزود:
«هر دو حزب [دموکرات و جمهوریخواه] در مجلس نمایندگان و سنا، قاطعانه از صلح و وضعیت موجود در تایوان حمایت میکنند.»
تایوان از سال ۱۹۴۹ که کمونیستهای چین به رهبری مائوتسه تونگ، کومینتانگ (حزب ناسیونالیست چین) به رهبری چیانگ کایشک را در جنگ داخلی شکست دادند و قدرت را در سراسر چین بهدست گرفتند، بهشکل خودگردان اداره میشود. کومینتانگ پس از شکست در تایوان مستقر شد.