جوزف سیکولا، وزیر صنعت جمهوری چک که کشورش در حال حاضر ریاست شورای اروپا را برعهده دارد، سه‌شنبه ۴ مرداد / ۲۶ ژوئیه اعلام کرد که با توجه به کمبود گاز، اتحادیه اروپا طرح اضطراری صرفه‌جویی گاز برای زمستان امسال را تصویب کرد.
بر این اساس، کشورهای عضو اتحادیه اروپا باید مصرف گاز خود را از اول اوت ۲۰۲۲ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۳ در مقایسه با میانگین مصرف گاز خود از اول اوت تا ۳۱ مارس در پنج سال گذشته، دست‌کم تا ۱۵ درصد کاهش دهند.
با این حال، این صرفه‌جویی داوطلبانه انجام می‌شود و به‌گفته مقام‌های اروپایی اگر همه کشورهای عضو به آن پایبند باشند، اتحادیه اروپا زمستان را به خوبی پشت سر خواهد گذاشت.
این تصمیم به این دلیل گرفته شد که گفته می‌شود روسیه قصد دارد با ادامه جنگ در اوکراین عرضه گاز طبیعی خود از طریق خط موسوم به «نورد استریم یک» به آلمان را کاهش دهد.
در همین حال، اتحادیه اروپا در پی یافتن تأمین‌کنندگان گاز دیگری است. کادری سیمسون، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا و وزیر پیشین اقتصاد استونی، ایالات متحده آمریکا، الجزایر و نیجریه را به‌عنوان نمونه نام برد. افزون بر این، کار روی پایانه‌های گاز مایع برای کاهش وابستگی به مسکو نیز در حال انجام است و این الزام وجود دارد که هر کشوری مخازن گازی خود را تا آغاز زمستان حداقل ۶۶ درصد پر کند.
براساس تصمیم جدید اتحادیه اروپا، در شرایط اضطراری – توسط کشورهای عضو و نه بروکسل – می‌توان در مورد اقدامات ریاضتی نیز تصمیم‌گیری کرد، اما موانع در این‌باره زیاد است: دست‌کم پنج کشور باید برای ارائه پیشنهاد با کمیسیون اتحادیه اروپا تماس بگیرند سپس کشورهای اتحادیه اروپا باید با اکثریت واجد شرایط، یعنی حداقل ۱۵ کشور که ۶۵ درصد از جمعیت اتحادیه اروپا را نمایندگی می‌کنند در این مورد تصمیم بگیرند.
توافق فعلی نسخه بسیار ضعیفی از طرح اولیه کمیسیون اتحادیه اروپا است. با این حال، این امر با مقاومت کشورهای جنوبی مانند اسپانیا و ایتالیا روبه‌رو شد.
ترزا ریبرا، وزیر انرژی اسپانیا با اشاره به وابستگی شدید آلمان به خط لوله «نورد استریم یک» گفت، پس دادن تاوان اشتباهات سیاسی آلمان غیرممکن است.
به همین دلیل توافق جدید بسیار بیشتر از آن‌چه کمیسیون برنامه‌ریزی کرده بود استثناهایی را در این زمینه ارائه کرده است از جمله ایرلند، قبرس، مالت و یا اسپانیا و پرتغال که بدون اتصال به شبکه گازی هستند. این کشورها می‌توانند برای درخواست معافیت از تعهد به صرفه‌جویی اقدام کنند. در مقابل، برخی از کشورها مانند آلمان باید صرفه‌جویی بیشتری انجام دهند.
همچنین باید قوانین ویژه‌ای برای کشورهای حوزه بالتیک در نظر گرفت، زیرا شبکه‌های برق آن‌ها با شبکه‌های روسیه مرتبط هستند. اگر مسکو برق را قطع کند، آن‌ها باید بتوانند به تولید برق ادامه دهند.
اپراتور خط لوله گاز صادراتی روسیه هفته گذشته پنج‌شنبه ۳۰ تیر / ۲۱ ژوئیه اعلام کرد که در حال از سرگیری عرضه گاز از طریق یک خط لوله اصلی به اروپاست. ۱۰ روز پیش از آن روسیه صادرات گاز از خط لوله «نورد استریم یک» را به بهانه انجام تعمیرات کاهش داده بود. این رویداد در اروپا به عنوان فشار روسیه برای تعمیق بحران اقتصادی در کشورهای اتحادیه تعبیر شد.
اتحادیه اروپا معتقد است که روسیه از صادرات گاز طبیعی خود به‌عنوان سلاح در جنگ اوکراین استفاده می‌کند. روسیه اما این اتهام را رد می‌کند.