ظهر روز گذشته، دوشنبه ۲ خرداد، ساختمان متروپل معروف به برج دوقلو آبادان فروریخت و ده‌ها نفر کشته، زخمی و زیر آوار مدفون شدند. عملیات آواربرداری و نجات مصدومان این حادثه همچنان ادامه دارد.
براساس آخرین آمار رسمی در رسانه‌های ایران شمار جان‌باختگان تا پیش از ظهر سه‌شنبه ۳ خرداد به ۱۱ نفر رسید.
این در حالی است که شمار کسانی که در ساختمان بودند معلوم نیست و احتمال می‌رود افرادی زنده زیر آوار باشند و تعداد مصدومان و فوتی‌ها نیز افزایش پیدا کند.
گفته‌شده که آواربرداری ساختمان متروپل آبادان پنج تا ۱۰ روز زمان می‌برد. هشدار در مورد امکان ریزش کامل سازه نیز صادر شده است.
همچنین گفته می‌شود چندی پیش ادامه کار پروژه ساخت این ساختمان به دلیل مشکلات فنی متوقف شده و سه طبقه این ساختمان نیز غیرقانونی ساخته شده بود.
دادستانی انقلاب استان خوزستان از بازداشت ۱۰ نفر از عوامل دخیل در حادثه متروپل، از جمله حسین حمیدپور، شهردار فعلی، دو شهردار قبلی و ناظران پروژه خبر داد.
پیش از این، سعید حافظی، روزنامه‌نگار، حدود یک سال پیش با انتشار پستی در توئیتر نسبت به ریزش ساختمان متروپل آبادان هشدار داده بود. او گفته بود سازه این ساختمان بسیار سست است و احتمال فروریختن حداقل دو طبقه از آن زیاد است. او همچنین ساختن این برج را به‌دلیل رانت‌خواری حاج حسین عبدالباقی، مدیر هلدینگ عبدالباقی، بزرگترین گروه انبوه‌سازی شهری و ساختمانی در منطقه آزاد اروند، عنوان کرده بود.
کوروش خواجوی، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان روز سه‌شنبه ۳ خرداد در این‌باره گفت:
«ایرادهایی از جمله عدم رعایت پوشش میلگرد، تغییر شکل بعضی از تیرها و کمانش برخی ستون‌های پروژه متروپل را به شهرداری گوشزد کردیم و یک ماه قبل دستور توقف دادیم که ترتیب اثر داده نشد.»
خواجوی افزود:
«به‌نظر می‌رسد عدم طی روال قانونی در صدور پروانه ساختمان پروژه متروپل یکی از ضعف‌هایی بود که منجر به این حادثه شد.»
به‌گفته او بعضی از سرمایه‌گذاران و مالکان پروژه‌های بزرگ در بسیاری شهرها از جمله آبادان و اهواز با هدف کاهش هزینه‌ها و بوروکراسی موجود در فرآیند نظارت، روال قانونی طراحی و نظارت را طی نمی‌کنند و مستقیماً سراغ شهرداری می‌روند و از آنجا که مبالغ پروانه این پروژه‌ها بسیار بالاست شهرداری‌ها نیز با آن‌ها همکاری می‌کنند.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان تأکید کرد که پس از آن‌که در سال ۱۳۹۶ پروانه ساختمان متروپل صادر شد، سازمان نظام مهندسی از شهرداری درخواست کرد تا اجازه نظارت به این پروژه را به مهندسان سازمان بدهد اما تا سال ۱۳۹۹ چنین اجازه‌ای صادر نشد.
خواجوی گفت پس از دریافت مجوز نظارت در این پروژه «تذکرات خیلی جدی داده شده که چندان مورد توجه سازندگان قرار نگرفته است. چه بسا اگر به موارد هشدار عمل می‌شد امروز شاهد چنین اتفاقی نبودیم».
به‌گفته او حتی یک ماه پیش سازمان نظام مهندسی با گوشزد کردن خطرات پروژه این ساختمان به شهرداری آبادان، دستور توقف آن را داده بود
بی‌توجهی به این هشدارها و ادامه کار و حتی اجاره دادن چند طبقه از این ساختمان و استفاده از طبقات تحتانی آن، نشانه‌های روشنی از نقش رانت در ساخت برج متروپل آبادان است.
سال‌هاست که نظارت‌های صوری، زد و بند و احداث ساختمان‌های ناایمن در ایران مورد بحث است. روزنامه همشهری نوشته است:
«بر اساس اذعان جامعه مهندسی، طی ۵۰ سال اخیر عمر مفید ساختمان‌ها در ایران از ۳۲ سال به ۲۶ سال کاهش یافته است. ایجاد سازمان نظام مهندسی ساختمان در سال ۱۳۷۳ هم ظاهراً کمکی به بهبود این معضل نکرده و هر از گاهی با فجایعی همچون ریزش برج متروپل مواجهیم.»
احمدرضا سرحدی، عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان، نظارت‌های صوری مهندسان سازمان نظام مهندسی و بی‌توجهی عوامل شهرداری به هشدارهای مهندس ناظر را از عوامل اصلی کاهش کیفیت ساخت‌وسازها دانست.
حمزه شکیب، سرپرست سازمان نظام مهندسی کل کشور نیز در این‌باره گفت:
«ساختمان متروپل در سال ۹۶ پروانه ساخت را اخذ کرده است، اما طراحی ساختمان توسط سازمان نظام مهندسی انجام نشد و شهرداری آبادان به گزارش‌های سازمان نظام مهندسی درباره وضعیت ساخت‌وساز این پروژه توجه نکرد.»
شکیب افزود:
«سازمان نظام‌مهندسی وظیفه قانونی و ابزار توقف پروژه را ندارد و فقط می‌تواند در طول فرآیند ساخت، گزارش تخلفات را به شهرداری ارایه دهد و شهرداری می‌بایست جلوی ساخت‌وساز غیرمجاز را بگیرد.»
او همچنین گفت سه طبقه ساختمان متروپل آبادان غیرقانونی و اضافه ساخته شده و بی‌توجهی به گزارش مهندسان ناظر این فاجعه را رقم زده است.
روز سه‌شنبه خبرگزاری میزان به نقل از دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خوزستان نوشت حسین عبدالباقی، مالک و پیمانکار اصلی ساختمان متروپل آبادان که از متهمان بوده و دستور بازداشت او نیز صادر شده بود و در جریان ریزش ساختمان در محل حضور داشت، در جریان این حادثه جان خود را از دست داد. نام حسین عبدالباقی نیز در میان فهرست اسامی جان‌باختگان این حادثه منتشر شده است. این خبر اما هنوز تأیید رسمی نشده و گروهی از کاربران شبکه‌های اجتماعی آن را مشکوک خوانده‌اند.
حادثه ریزش بلندترین برج تجاری آبادان روز گذشته اعتراضاتی نیز در این شهر برانگیخت. مردم آبادان شعارهایی سر دادند و نیروهای امنیتی در محل مستقر شدند.
براساس اطلاعات منتشرشده، ساختمان تجاری، پزشکی، اداری متروپل در فضایی با بیش از شش هزار مترمربع توسط هلدینگ عبدالباقی ساخته و توسط استاندار وقت خوزستان افتتاح و به بهره‌برداری رسیده بود. حسین علیپور شهردار آبادان نیز فروردین‌ماه سال جاری با تکمیل آن موافقت کرده بود.
حاج حسین عبدالباقی با بده و بستان با مدیران منطقه آزاد اروند وارد بساز و بفروشی شد و ثروتی چندهزار میلیارد تومانی به‌دست آورد.
برخی از رسانه‌ها «روابط و فرصت‌های رانتی» حاج حسین عبدالباقی را عامل اصلی ثروت‌اندوزی او می‌دانند.
او با کمک برخی از اعضای شورای شهر آبادان در صفحات مجازی تبلیغ فروش املاک خود را کرد. شهردار آبادان مدیرعامل منطقه آزاد اروند و حتی معاونت علوم پزشکی و سازمان برق منطقه‌ای با او همکاری کرده‌اند.
حاج حسین عبدالباقی ظرف مدت کوتاه دو سال با روابطی که داشت شمار زیادی زمین را در آبادان تصاحب کرد، از جمله زمین زندان آبادان، زمین بیمارستان ۵۰ تختخوابی، هر دو در منطقه احمدآباد و زمین بازارچه بانوان در خیابان دبستان و زمین پست برق.
در اواخر فروردین ۱۳۹۹ سردار حیدر عباس‌زاده ، فرمانده کل انتظامی استان خوزستان لوح «خیّر امنیت‌ساز» را به حاج حسین عبدالباقی اهدا کرد و در سال ۱۳۹۷ وزارت صنعت او را «کارآفرین برتر منطقه آزاد اروند» و «چهره ماندگار صنعت ساختمان» نامید. همچنین در سال ۱۳۹۸ آموزش و پرورش آبادان از او به‌عنوان «خیّر مدرسه‌ساز» تقدیر کرد. غلامرضا شریعتی، استاندار قبلی خوزستان نیز که به دلیل فساد مالی و اداری برکنار شد از حاج حسین عبدالباقی به دلیل ساختن برج متروپل تقدیر کرده بود.
رد پای عبدالباقی در فساد مالی فرماندهان سابق سپاه پاسداران و برخی مقام‌های عالی‌رتبه جمهوری اسلامی در منطقه آزاد اروند نیز دیده می‌شود. در سال ۱۳۹۶ عبدالباقی موفق شد در ازای پرداخت مبلغ خودروهای بدون مجوز در این منطقه، زمین دریافت کند و این در حالی بود که نه وزارت کشور مجوز واگذاری زمین را گرفته بود، نه منطقه آزاد اروند مجوز خرید زمین و خودروها را دریافت کرده بود. او با دریافت زمین شروع به ساخت‌وساز در آن‌ها کرد.