بقایای جنگ در عراق پس از گذشت سال‌ها، همچنان گرد مرگ می‌پراکند. در آخرین مورد گزارش‌شده، انفجار یک مین به‌جا مانده از جنگ ایران و عراق، جان پنج تن را گرفت و پنج نفر دیگر را زخمی کرد.
به گفته یک منبع امنیتی عراق این مین که روز شنبه یکم ژانویه/۱۱ دی در منطقه بیابانی نفت‌خیز رمیله در حومه شمالی بصره و مرز ایران منفجر شده، متعلق به دهه ۱۹۸۰ میلادی‌ست. این منبع امنیتی که نام او فاش نشده است در گفت‌وگو با رسانه «عرب نو» اعلام کرد کشته‌شدگان و زخمی‌ها مردم محلی بودند که برای استراحت و گشت و گذار به محل انفجار بمب رفته بودند. او افزود مجروحان به بیمارستان منتقل شده‌اند و حال تعدادی از آن‌ها وخیم است.
براساس گزارش «عرب نو»، حوادث مرتبط با مهمات منفجرنشده در عراق اخیراً رو به افزایش گذاشته و استان بصره بیشترین حوادث این چنینی را به خود اختصاص داده است. تاکنون ده‌ها نفر براثر انفجار مین و بمب‌های کارگذاشته‌شده در سراسر عراق کشته یا زخمی شده‌اند.
مقام‌های محلی بی‌توجهی و کوتاهی دولت‌هایی که پس از تهاجم ایالات متحده آمریکا به عراق در این کشور به قدرت رسیدند، نسبت به مسئله مین‌ها و بمب‌های عمل‌نکرده را دلیل حوادث این چنینی می‌دانند. به گفته یکی از مقام‌های وزارت محیط زیست عراق شکایات زیادی از سوی مردم وجود دارد که خواهان پاکسازی مین از مناطق سکونت و کار خود هستند. او افزود این وزارتخانه طرحی را برای پاکسازی مناطق مختلف عراق از مین و مهمات آماده کرده اما «حمایت دولت بسیار ضعیف است».
برخی از گروه‌های مردم‌نهاد نیز به جهت آگاهی دادن درباره مین فعالیت می‌کنند اما می‌گویند درعمل بدون حمایت دولت نمی‌توانند اقدامی در جهت پاکسازی زمین‌های مین‌گذاری‌شده انجام دهند.
نزدیک به ۳هزار کیلومتر مربع در عراق مین‌گذاری شده است
صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در اوت امسال اعلام کرد ۳۵ کودک در عراق براثر انفجار مین و مهمات خطرناک کشته شده و ۴۱ کودک زخمی شده‌اند.
عراق از سال ۱۹۸۰/۱۳۵۹ تاکنون درگیر جنگ‌های متعددی از جمله جنگ ایران و عراق، جنگ خلیج فارس، تهاجم ایالات متحده آمریکا و جنگ با داعش بوده و بقایای به‌جا مانده از این جنگ‌ها همچنان جان شهروندانش را می‌گیرد.
آخرین گزارش وزارت محیط زیست عراق حاکی از آن است که به‌رغم پاکسازی نزدیک به ۵۲ درصد از مناطق مین‌گذاری‌شده در جنگ، همچنان ۲هزار و ۸۸۰ کیلومتر مربع از مساحت این کشور همچنان انواع مین و مهمات منفجرنشده را در خود پنهان کرده است.
پس از سال ۱۹۹۱، بسیاری از سازمان‌های داخلی و بین‌المللی در پاکسازی مرز عراق و ایران از مواد منفجره مشارکت داشتند اما بخش بزرگی از مناطق مرزی، جایی که رژیم عراق به مدت ۸ سال هزاران مین را کار گذاشت تا مانع از پیشروی نیروهای ایرانی شود، همچنان خطرناک است.
یکی از دیگر از این مناطق خانقین است که در استان دیالی در امتداد مرز با ایران قرار دارد. به‌دنبال فصل بارندگی سازمان‌های محلی و فعالان این منطقه به مردم درباره جابه‌جایی احتمالی مین و مواد منفجره در زمین هشدار می‌دهند.
به گفته یکی از فعالان در این منطق دست کم ۶۰ نقطه خطرناک و ده‌ها میدان مین وجود دارد که نیاز به پاکسازی دارند.
به تایید این فعال برخی از این ۶۰ نقطه در نزدیکی محل‌های مسکونی قرار دارند و برخی دیگر نیز به کمپ‌های آوارگان (سوری) نزدیک‌اند.
ناحیه مندالی نیز که در شرق استان دیالی قرار دارد همچنان ناحیه خطرناک محسوب می‌شود و براساس داده‌های رسمی دست‌کم یک میلیون قطعه مواد منفجره، مین و پسماندهای جنگی را در خود دارد. از سال ۲۰۰۳ تاکنون انفجار بقایای مین حداقل جان ۶ نفر را در این ناحیه گرفته و ۱۱ تن دیگر را معلول یا مجروح کرده است.
در ایران نیز وضعیت مشابهی حاکم است. مین‌های به‌جامانده و عمل‌نکرده جنگ، در نزدیک به ۴۲ کیلومتر مربع در اراضی ایران، هر ساله جان شهروندان را می‌گیرد یا به قطع عضو آن‌ها منجر می‌شود. نهادهای نظامی به‌ویژه سپاه پاسداران اما بدون پذیرفتن مسئولیت این حوادث و پاسخگویی نسبت به تبعات آن‌ها، به تولید و کاشت مین‌های ضدنفر در مرزها ادامه می‌دهند و مقاوله‌‌نامه‌های بین‌المللی را با این بهانه که «استفاده از مین تنها راه موثر برای تامین امنیت مرزهاست»، نادیده می‌گیرند.
ایران بخش‌هایی از مرز با افغانستان، پاکستان و عراق، و همچنین بسیاری از اراضی کردستان را (در جریان درگیری‌های دهه ۶۰) مین‌گذاری کرده است. در جریان درگیری‌های دهه ۱۳۶۰ در کردستان هم بسیاری از اراضی این منطقه مین‌گذاری شدند. مین‌هایی که هم‌اکنون هم گروه‌های مختلف از جمله کولبرها را قربانی می‌کنند.
در یکی از آخرین موارد، یک شهروند کُرد به نام زانیار عبداللهی، در اثر انفجار مین از ناحیه پا به شدت مجروح شد. زانیار عبداللهی در حین چرای دام در نزدیکی یکی از پایگاه‌های متروکه سپاه پاسداران واقع در روستای «جانداران» از توابع بخش خلیفان شهرستان مهاباد روی مین رفته بود.
ایرانی ها هیچ وقت به بصره نرسیدند تیترتون آدم رو به خطا می اندازه
محسن / 02 January 2022