کشورهای عضو اتحادیه اروپا با صدور بیانیه مشترکی از ایران خواستند از غنی‌سازی اورانیوم با خلوص بالا خودداری کند و به این ترتیب به دیپلماسی امکان حفظ برجام را بدهد. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مصاحبه با سایت خامنهای گفت: اروپا و آمریکا بدانند درباره موضوعی که یک بار مذاکره و توافق کردیم دوباره مذاکره نمی‌کنیم. آنها حق ندارند شرایط جدیدی برای برداشتن تحریم‌ها مطرح کنند.
بر اساس طرحی که چهارشنبه ۱۲ آذر ۹۹ در واکنش به ترور محسن فخری‌زاده در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، چنانچه پس از سه ماه روابط بانکی ایران در اروپا و میزان خرید نفت آنها از ایران به شرایط «عادی و رضایت‌بخش» بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. مصوبه «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» دارای ۹ ماده است که بر اساس مواد ۱، ۲ و ۳ دولت مکلف شده تا بلافاصله پس از تصویب قانون به تولید اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصد بپردازد، ماهانه ۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده انباشت و نگهداری کند و حداکثر ظرف مدت سه ماه هزار دستگاه ماشین‌های نسل دوم و ۱۶۴ دستگاه ماشین‌های نسل ششم را نصب کند.
به گزارش خبرگزاری رویترز ۲۷ کشور اروپایی سه‌شنبه ۱۲ ژانویه/ ۲۳ دی در بیانیه‌ای اعلام کردند:
«از سرگیری غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات هسته‌ای فردو یک تحول بسیار جدی و نگران‌کننده است.»
دولت‌های اروپایی در ادامه این بیانیه با اشاره به انتقال قدرت در کاخ سفید یادآوری کردند:
«در مقطع کنونی روشی که ایران در پیش گرفته این خطر را ایجاد می‌کند که تلاش‌ها برای از سرگیری گفت‌وگوهای دیپلماتیک به جایی نرسد. ما از ایران قویاً می‌خواهیم از ایجاد تنش خودداری کرده و در روش خود تجدید نظر کند.»
حرف‌های «قطعی» در سایت خامنهای
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی تلویزیونی ۱۹ دی درباره رفتار جمهوری اسلامی در قبال برجام گفت:
«ما هیچ اصراری نداریم، هیچ عجله‌ای نداریم که آمریکا به برجام برگردد؛ اصلاً مسئله ما این نیست که آمریکا به برجام برگردد یا برنگردد. آنچه مطالبه منطقی ما و مطالبه عقلانی ما است، رفع تحریم‌ها است.»
پایگاه اطلاع‌رسانی خامنهای در ستونی به نام «حرف قطعی» مواضع جمهوری اسلامی در زمینه تحریم‌ها و برجام را در گفت‌وگو با مقامات بلندپایه از جمله در گفت‌وگو با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه بررسی کرده است. ظریف در این گفت‌وگو با بیان اینکه صرفاً بازگشت به برجام برای آمریکا کافی نیست، بلکه باید تحریم‌ها را بردارد، گفت:
«برجام مثل یک در گردان نیست که شما از یک طرف وارد و از طرف دیگر خارج بشوید. بالاخره روابط بین‌الملل قاعده دارد.»
ظریف در بخش دیگری از این گفت‌وگو با صراحت اعلام کرد که خامنهای در جلسه‌ای از دولت خواسته که مصوبه مجلس را اجرا کند:
«رهبر انقلاب در جلسه‌ای فرمودند که مصوبه‌ی مجلس باید اجرا بشود. آقای دکتر روحانی و آقای دکتر صالحی هم گزارش دادند که به آژانس اعلام‌شده و اجرا می‌شود. اگر خاطرم باشد جلسه روز شنبه بود و دوشنبه ساعت یازده صبح این اقدام انجام شد.»
مطابق قانون دولت می‌بایست ۱۵ روز بعد از تأیید مصوبه مجلس توسط شورای نگهبان، در تاریخ ۵ دی دستور افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم را بدهد. بر اساس آیین‌نامه اما دولت به سازمان انرژی اتمی دو ماه مهلت داده بود گزارش جامعی از وضعیت موجود و نیز موارد نیاز به اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و پیش‌نیازهای فنی و مالی تهیه کرده و به دولت ارائه دهد. سپس بعد از تأمین اعتبار غنی‌سازی را انجام دهد. این امر سبب ناخشنودی خامنهای شده بود و برخی نمایندگان وابسته به جبهه پایداری را خشمگین کرد.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مصاحبه با سایت خامنهای گفت اروپا و آمریکا حق ندارند شرایط جدیدی برای برداشتن تحریم‌ها مطرح کنند:
«اگر آقای بایدن دستور اجرایی امضا بکند، ما هم امضا می‌کنیم. هر وقت اجرا کردند ما هم اجرا می‌کنیم. این آمریکاست که خارج شده و باید تعهداتش را انجام بدهد.»
روز گذشته رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در طی سخنانی در «رویترز نکست» پیش‌بینی کرده بود که ایران در تأسیسات فردو ماهانه حدود ۱۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد تولید کند و یادآوری کرده بود که این میزان می‌تواند افزایش یابد.
بیشتر بخوانید: