رشد سریع جمعیت، نبود دسترسی به غذا و آب و افزایش موارد بلایای طبیعی بیش از یک میلیارد نفر را طی سه دهه آینده با خطر آوارگی مواجه می‌کند.

کودکان در خشکسالی آفریقا در جستجوی آب آشامیدنی، اتیوپی، ۲۰۱۶ ــ عکس: Shutterstock

موسسه “اقتصاد وصلح”، یک اندیشکده جهانی که دفتر مرکزی آن در سیدنی استرالیاست، به تازگی با بررسی داده‌ها و تحلیل خطرات بوم‌زیستی در سراسر جهان برآوردی جدید از خطر آوارگی مردم کره زمین به‌دست آورده است.

جمعیت کره زمین تا سال ۲۰۵۰ بالغ بر ۱۰ میلیارد نفر خواهد بود. با افزایش جمعیت و بالاگرفتن رقابت بر سر منابع نزاع‌های جدیدی در خواهد گرفت. بر اساس این تحقیق، بیش از یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر که در مناطق آسیب‌پذیردر زیرصحرای آفریقا، آسیای مرکزی و خاورمیانه زندگی می‌کنند تا ۳۰ سال آینده ممکن است ناچار به مهاجرت شوند.

سال ۲۰۱۹، عوامل اکولوژیکی و نزاع‌های منطقه‌ای سبب آوارگی حدود ۳۰ میلیون نفرشد.

استیو کیللا، موسس موسسه اقتصادوصلح می‌گوید: «این مساله تاثیرات عظیمی اجتماعی و سیاسی به‌همراه خواهد داشت، و این تاثیرات نه تنها در کشورهای در حال توسعه بلکه بر کشورهای توسعه‌یافته نیز مشاهده خواهد شد، جابجایی و آوارگی در مقیاس وسیع منجر به حرکت سیل مهاجران بسوی کشورهای توسعه یافته‌تر می‌شود.»

تهدیدات آینده به دو دسته تقسیم شده‌اند: نبود امنیت غذایی، کمبود آب و رشد جمعیت از یک سو و بلایای طبیعی نظیر سیل، خشکسالی، توفان، بالا‌ آمدن سطح آب دریاها و گرمایش زمین از سوی دیگر به خطر آوارگی دسته جمعی دامن می‌زنند.

در پژوهش جدید، خطرات بالا در مورد حدود ۱۵۰ کشور جهان و ظرفیت هر کشور برای مقابله با این خطرات به صورت جداگانه بررسی شده است.

کشورهایی نظیر هند وچین در دهه‌های پیش رو با خطر کمبود آب مواجه خواهند بود، کشورهایی نظیر ایران، پاکستان، موزامبیک، کنیا و ماداگاسکار با ترکیب زهرآگینی از خطرات بالا مواجه هستند، مضاف بر آن که توانایی مقابله با این تهدیدها هم در این کشورها روز به روز کاهش می‌یابد.

خشکسالی اصفهان
اصفهان، پل الله وردی خان( سی و سه پل) و زاینده رود خالی از آب ــ عکس: Shutterstock

دراین پژوهش آمده است: «این کشورها در حال حاضر با ثبات هستند، اما در معرض تهدیدات اکولوژیک هستند و چشم ‌اندازوخیم شدن وضعیت صلح و ساختارهای ثبات جامعه‌ای صلح آمیز، آنها را در معرض خطر فروپاشی در آینده قرارمی‌دهد.»  

استیو کیللا می‌گوید:«جهان اینک نسبت به ۵۰ سال پیش، ۶۰ درصد دسترسی کمتری به آب شیرین دارد و این درحالی‌است که پیش‌بینی می‌شود در سی سال آینده تقاضا برای غذا ۵۰ درصد افزایش یابد، که علت عمده آن توسعه طبقه متوسط در آسیا است»

این عوامل، وقتی در کنار بلایای طبیعی و پدیده گرمایش زمین قرار می‌گیرند، شدت بیشتری می‌یابند، و حتی کشورهای با ثبات نیز تا سال ۲۰۵۰ آسییب پذیر خواهند شد.

تحقیقات و پژوهش‌های متعددی در زمینه گرمایش زمین و اثرات آن بر روی نسل آتی صورت گرفته است، بر اساس یکی از پژوهش‌های اخیر اگر جلوی گرمایش جهانی گرفته نشود، جهان برای نزدیک به سه میلیارد نفر غیر قابل زندگی خواهد شد و احتمالا  تا سال ۲۰۷۰، اغلب جمعیت جهان در شرایطی زندگی خواهند کرد که در آن دمای هوا برای زندگی انسان مطلوب نخواهد بود.

کشورهای جهان به جز معدودی همچون ایالات متحده، طبق توافق اقلیمی پاریس متعهد شده‌اند که افزایش دمای هوای سیاره نسبت به دوران پیشاصنعتی را زیر دو درجه سلسیوس نگه دارند. کارشناسان و فعالان محیط زیست و متخصصان پنل اقلیمی سازمان ملل هشدار داده‌اند که افزایش دمایی معادل ۱,۵ درجه تمام تأثیرات ویرانگر تغییرات اقلیمی را به همراه خواهد آورد.

تأثیرات تغییرات اقلیمی یعنی خشکسالی، قحطی، مهاجرت‌های اقلیمی انبوه، بیابان‌زایی،‌ پدیده‌های اقلیمی حاد،‌ سیل، خسارت‌های اقتصادی، آتش‌سوزی‌های طبیعی گسترده، و بسیاری موارد دیگر که به گفته سازمان ملل به «آپارتاید اقلیمی» ختم خواهد شد.

در همین زمینه: