عفو بینالملل با انتشار پیامی در توییتر اعلام کرد که تعداد کشتهشدگان در اعتراضات آبان ۹۸ در ایران به دستکم ۱۶۱ نفر رسیده است. ابعاد کشتار هنوز مشخص نیست. عفو بینالملل دوشنبه گذشته تعداد کشتهشدگان را ۱۴۳ نفر اعلام کرده بود.
جمعه ۲۴ بهمن در اعتراض به افزایش قیمت بنزین تجمعات اعتراضی در اهواز، مشهد، سیرجان، گچساران، آبادان، اصفهان و خرمشهر برگزار شد که به زودی به بیش از یکصد شهر ایران سرایت کرد. عفو بینالملل ابتدا تعداد کشتهشدگان در درگیریها مأموران انتظامی، بسیج و لباس شخصیها با معترضان را ۱۳۸ نفر تخمین زده بود. سپس عفو بینالملل در بیانیه دوشنبه ۲۵ نوامبر/ ۴ آذر خود تعداد کشتهشدگان را دستکم ۱۴۳ نفر برآورد کرد. جمعه ۲۹ نوامبر/ ۸ آذر سازمان عفو بینالملل با انتشار پیامی در توییتر تعداد کشتهشدگان را دستکم ۱۶۱ نفر اعلام کرد:
«بر اساس گزارشهای موثقی که عفو بینالملل دریافت کرده، از ۲۴ آبان ماه دستکم ۱۶۱ نفر در اعتراضات ایران کشته شدهاند. به باور ما آمار جانباختگان بسیار بیشتر است.»
عفو بینالملل در ادامه این پیام از جامعه بینالملل خواسته است که مقامات جمهوری اسلامی را برای کشتار و سرکوب خونین معترضان پاسخگو کنند.
فیلیپ لوتر، مدیر بخش خاورمیانه عفو بینالملل دوشنبه گذشته با تکیه بر افزایش تعداد کشتهشدگان به این جمعبند رسیده بود:
«افزایش تعداد کشتهشدگان [در اعتراضات سراسری ایران] نشان میدهد که مأموران امنیتی جمهوری اسلامی بدون در نظر گرفتن جان انسانها با معترضان مقابله کردهاند.»
عفو بینالملل اعلام کرده که مقامات امنیتی در برخی از موارد از تحویل دادن اجساد کشتهشدگان به خانوادهها خودداری کردهاند و خواهان دریافت «حق تیر» شدهاند. این روش در سالهای دهه ۱۳۶۰ رواج داشت. دیدهبان حقوق بشر با تأیید این گزارشها، در بیانیهای که سهشنبه ۶ آذر منتشر شد اعلام کرد که مسئولان جمهوری اسلامی در برخی از موارد از صدور جواز کفن و دفن برای کشتهشدگان در اعتراضات اخیر نیز خودداری کردهاند.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور شامگاه سهشنبه در برنامه تلویزیونی «نگاه یک» صدا وسیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد که کانون درگیریها در حومه تهران در ملارد، بهارستان، شهر قدس و اسلامشهر بود. علاوه بر این ۱۰۰ نقطه از تهران نیز درگیر اعتراضات مردمی بود. بنا بر گزارش عبدالرحمان فضلی علاوه بر استان تهران، استانهای خوزستان، اصفهان و فارس به طور ویژه درگیر اعتراضات گسترده مردمی بودند.
به گفته سید حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و عضو فراکسیون ولایی مجلس شورای اسلامی تاکنون هفت هزار نفر از معترضان بازداشت شدهاند.
روز گذشته مهدی کروبی در پیامی که از حصر خانگی داد ریشه اعتراضات سراسری آبان ۹۸ را «فساد، تحقیر، تبعیض و نابرابری حاکم» دانست و خواهان تشکیل کمیته مستقل حقیقتیاب برای روشن شدن «ابعاد فاجعه» شد. کروبی از قوه قضائیه خواست تا زمینه آزادی بازداشتشدگان را فراهم کند.
بیشتر بخوانید: