چند ساعت قبل از آغاز سخنرانی رئیس جمهوری اسلامی در مجمع عمومی سازمان ملل و با افزایش احتمال از سرگیری گفتگوها بین تهران و واشنگتن، وزیر دفاع هرگونه مشارکت ایران در حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی را رد کرد. در همان حال سخنگوی دولت از آمادگی تهران برای اعمال تغییراتی در برجام خبر داد و فرمانده سپاه نیز خاطرنشان کرد کرد که ایران «بنای آشوب» در منطقه ندارد.
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران چهارشنبه ۳ مهر در مراسم رونمایی از برخی از اسناد جنگ ایران و عراق گفت:
«قدرت تولید خطر ما بسیار فراوان است اما ما خویشتندار هستیم، بنای آشوب نداریم اما پاسخ آشوبگران را میدهیم.»
در همان حال امیر حاتمی، وزیر دفاع در حاشیه جلسه چهارشنبه هیأت دولت مشارکت ایران در حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی را رد کرد. حاتمی در جمع خبرنگاران گفت:
«فکر میکنم موضوع بسیار روشن است و این اتفاق بین دو کشور در حال درگیری با یکدیگر رخ داده است، یک طرف درگیریها که یمنیها هستند به صراحت اعلام کردهاند که این کار را انجام دادهاند.»
وزارت دفاع عربستان ادعا کرده که حمله ۲۳ شهریور به تأسیسات نفتی عربستان از شمال خلیج فارس و با موشکهای نقطهزن کروز و چندین فروند پهپاد سپاه پاسداران و با استفاده از سیستم موقعیتیاب «جی پی اس» انجام شده است. حوثیهای یمن اما مسئولیت این حمله را به عهده گرفتهاند. سران سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و بریتانیا) دوشنبه گذشته در حاشیه هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل با انتشار بیانیه مشترکی از ایران خواستند به تعهداتش در برجام بازگردد:
«زمان آن فرا رسیده که ایران چارچوب مذاکرات طولانیمدت درباره برنامه هستهای و موضوعات امنیت منطقهای که شامل برنامههای موشکیاش میشود را نیز بپذیرد.»
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران با اشاره به بیانیه مشترک سه قدرت اروپایی گفت:
«کاری نکنید این انرژی انباشته آزاد شود، درست محاسبه کنید و احساساتی تصمیم نگیرید، مثل اقدام احساسی سران سه کشور اروپایی و آن بیانیه دروغین. آنها میخواهند با استفاده از فضای این روزهای سازمان ملل جنگ روانی را علیه ما راه بیندازند.»
علی ربیعی، سخنگوی دولت احتمال داد که فرانسه، بریتانیا آلمان تحت فشار آمریکا بیانیه مشترک خود را صادر کردهاند. ربیعی با اینهمه در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران از آمادگی ایران برای مذاکره با واشنگتن خبر داد:
«در این شرایط امکان مذاکره هم وجود دارد حتی برای اطمینان بخشی رئیسجمهور بنبست شکنی کرده و مطرح کردهایم که دنبال تغییر کوچکی در دل برجام هستیم. این پیشنهاد را رئیس جمهور مطرح میکند ولی شرط ما این است که کشورهای طرف برجام به جایی که در برجام بودند، بازگردند و تحریمها برداشته شود.»
پیش از این روحانی بعد از دیدار و گفتوگو با مدیران ارشد رسانههای آمریکا در جمع خبرنگاران گفته بود:
«اگر تحریمها برداشته شود من آمادهام درباره تغییرات، الحاقات یا اصلاحات کوچکی در توافق هستهای گفتوگو کنم.»
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه در سخنانش در مجمع عمومی سازمان ملل رئوس پیشنهادهای خود برای مذاکرات احتمالی بین تهران و واشنگتن را مطرح کرد:
- ایران نباید هیچگاه به سلاح اتمی دست یابد
- راهکاری برای برونرفت از بحران یمن پیدا شود
- نقشه امنیتی منطقهای برای رفع دیگر بحرانها طراحی شود
- امنیت ناوبری دریایی تامین شود
- تحریمهای اقتصادی علیه ایران برداشته شود.
مکرون گفت: «البته سادهلوح نیستم و به معجزه هم اعتقادی ندارم. با اینهمه باور دارم که برای رسیدن به صلح، شجاعت لازم است.»
بیشتر بخوانید: