مکرون: قدرت‌های نوظهور را دست‌‌کم گرفته بودیم

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه در اولین سخنرانی خود پس از نشست گروه هفت از «بحرانی بی‌سابقه» در بازار اقتصاد جهانی و پایان هژمونی (سلطه) غرب بر جهان سخن گفت و اعلام کرد فرانسه و اروپا باید تحولات سیاسی، اقتصادی، تکنولوژیک و محیط زیستی و حضور قدرت‌های نوظهور چین، روسیه، هند و آفریقا را در صحنه سیاست جهان بپذیرند و خود را با آن انطباق دهند.

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه سه‌سنبه ۲۷ اوت/ ۵ شهریور در سخنرانی خود در کنفرانس سالانه سفیران در کاخ الیزه گفت هژمونی غرب بر نظم و قواعد بین‌الملل خاتمه یافته است. مکرون درمقدمه سخنرانی خود گفت:

«نظم جهانی به‌طرز بی‌سابقه‌ای به‌هم ریخته است و برای اولین بار در تاریخ ما، تحولات بزرگی، کم و بیش در همه زمینه‌ها، منجر به تغییر شکل و ساختار ژئوپولیتیک و راهبردی جهان شده است. ما بدون شک در حال تجربه پایان هژمونی غرب بر جهان هستیم. ما به نظمی بین‌المللی که از قرن هیجدهم براساس هژمونی غرب برقرار شده بود عادت کرده بودیم.  فرانسه در قرن ۱۸ به واسطه جنبش روشنگری، بریتانیا در قرن نوزدهم به‌دلیل انقلاب صنعتی و آمریکا در قرن بیستم به دلیل جنگ‌های بزرگ و تسلط اقتصادی بر دنیا حاکم بودند [اما]همه چیز تغییر می‌کند.»

مکرون با اشاره به خود به عنوان یکی از رهبران غربی ادامه داد:

« اشتباهات قدرت‌های غربی در برخی از بحران‌ها و بعضی از اشتباهات آمریکا در سال‌های گذشته که با این دولت شروع نشده‌اند، نظم بین‌المللی را عمیقاً به‌هم ریخته‌اند و همچنان باعث ادامه درگیری‌ها در خاورمیانه و خارج از آن هستند. این اشتباهات نتایجی داشتند که آن‌ها را ناملموس می‌پنداشتیم اما نیاز داریم راهبرد نظامی و دیپلماتیک خود را بازنگری کنیم».

رئیس جمهوری فرانسه درمورد ظهور قدرت‌های اقتصادی و سیاسی جدید در دنیا گفت:

«کشورهایی به عنوان قدرت‌های جدید ظهور کرده‌اند که ما تا به‌حال تاثیر آن‌ها را دست‌کم گرفته بودیم. در رده اول چین و همین‌طور روسیه که راهبردهای موفقی درسال‌های گذشته داشته و پس از آن هند. هند نه‌تنها به‌عنوان یک قدرت اقتصادی بلکه به‌عنوان قدرتی در نظام بین‌المللی ظاهر شده و اندیشه‌ای دارد که می‌توان آن را اندیشه یک دولت متمدن دانست. به هند، روسیه و چین نگاه کنیم. این قدرت‌ها بیشتر از کشورهای اروپایی انگیزه سیاسی دارند. آن‌ها به دنیا از خلال منطق و فلسفه‌ای حقیقی نگاه می‌کنند و صاحب یک آرمان سیاسی هستند که ما آن را کمی از دست داده‌ایم».

«قدرت موازنه‌گر»

در شرایطی که جنگ اقتصادی چین و آمریکا بر بازار اقتصاد جهان سایه انداخته است، امانوئل مکرون خطاب به وزیران و سفیران فرانسه، شعار هواداران برگزیت را تکرار کرد و گفت باید سهم خود را از کنترل بازار به‌دست بگیریم وگرنه سقوط می‌کنیم. مکرون توضیح داد در شرایطی که برگ‌های بازی در دست آمریکا و چین است، فرانسه باید نقش «قدرت موازنه‌گر» را داشته باشد و با خودداری از پیوستن به «اقلیتی که از این قدرت‌ها دور شده‌اند»، همچنان در بازی سیاست و اقتصاد بماند و برگ‌های خود را بازی کند.

میزبان اجلاس گروه هفت با بهره‌برداری از دعوتش از ظریف برای حضور در محل اجلاس اعلام کرد که از فرصت اجلاس برای «ماندن در بازی» و به‌دست گرفتن ابتکار عمل در تنش‌های میان ایران و آمریکا استفاده کرده است:

«ما باید نقش یک قدرت موازنه‌گر را داشته باشیم و مثلا این نقش را در مورد ایران داریم: در روزهای گذشته در بیاریتز نه‌تنها برای دخیل کردن فرانسه در رابطه میان تهران و واشنگتن بلکه برای کاهش تنش‌ها و پیدا کردن راه‌ حل موقعیتی را ایجاد کردیم. نقش ما در چنین مواردی هماهنگی میان قدرت‌های بزرگ است. متحدانمان از جمله آمریکا را حفظ می‌کنیم اما با آزادی عمل، راهبردهایمان را براساس منافعمان تعیین کنیم. دشمن دوست ما، همانطوری که در هفته‌ها و روزهای گذشته نشان دادیم، الزاما دشمن ما نیست. از سوی دیگر تلاش کردیم با دعوت از طرف ایرانی باعث کاهش تنشی شویم که به‌خاطر نبودن گفتگو میان دوطرف بالاگرفته است. این کار را با حمایت شرکای اروپایی‌مان انجام دادیم. نتایج اولیه را گرفتیم. در صحبت‌های دوجانبه با طرف ایرانی نشانه‌هایی دیدیم که از طریق تامین خواسته‌های اقتصادی و مالی، امکان حل مسئله وجود دارد».

محمدجواد ظریف، وزیر  خارجه ایران یکشنبه سوم شهریور در سفری پیش‌بینی نشده به محل اجلاس گروه هفت رفت و با ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه دیدار کرد. فرانسه با تایید دعوت این کشور از ظریف اعلام کرد خواهان «پر کردن شکاف موجود» میان ایران و رهبران حاضر در نشست گروه هفت است.

در همین زمینه:

تنش ایران و آمریکا و ابتکار مکرون – در آینه رسانه‌ها