بار دیگر یکی از مسئولان سانسور فضای مجازی در جمهوری اسلامی از لزوم فیلتر شدن اینستاگرام سخن گفته است. سهشنبه ۲۰ آذر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) قسمتی از مصاحبه با سرپرست جدید معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل ایران را منتشر کرد. جواد جاویدنیا در این مصاحبه مدعی شد که «بسیاری از علما و اساتید دانشگاه و دانشجویان خواهان فیلترینگ اینستاگرام هستند.» اما یک کارشناس امنیت و اینترنت در این زمینه به «زمانه» میگوید که نتیجه اقدامات جمهوری اسلامی در فضای مجازی به محدودشدن دسترسی آزاد به اطلاعات، یکی از بنیانهای دموکراسی در جامعه معاصر میانجامد.
مسئول فضای مجازی دادستانی کل با اشاره مستقیم به شبکه اجتماعی اینستاگرام گفته بود که شاهد است «چه فجایعی در این شبکه در حال وقوع است» و خود را در قبال «خداوند متعال و شهدا» مسئول دانسته که به وظایف شرعی و قانونی خود در قبال اینستاگرام عمل کند.
این مقام مسئول گفته است علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی بارها «وضعیت نامطلوب» اینستاگرام به عنوان «قتلگاه جوانان» را یادآوری کرده است. جاویدنیا همچنین اعلام کرده که قوه قضائیه بنا دارد «محکم و استوار پیگیر اجرای قانون» در این زمینهها باشد.
۲۶ شهریور ۱۳۹۷ ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی ایران گفته بود شبکه اجتماعی اینستاگرام اگر همکاری نکند به سرنوشت تلگرام دچار میشود. او گفته بود فیلترینگ اینستاگرام هم قابل بررسی است و در جلسات شورای عالی فضای مجازی هم فیلترینگ اینستاگرام بهعنوان یک درخواست مطرح شده است. اواسط تیرماه هم، محمد مصدق، معاون اول دادستان کل کشور اعلام کرده بود که قوه قضائیه در پی مسدود کردن کل اینستاگرام هم هست.
پیش از این مقامات قضائی با فیلترینگ تلگرام، تلاش کردند کاربران را به استفاده از پیامرسانهای داخلی تشویق کنند. اما در نهایت نه تنها ۸۰ درصد کاربران تلگرام در این شبکه ماندند، بلکه استفاده از اینستاگرام نیز در ایران افزایش یافت. فیروزآبادی میگوید پس از فیلترینگ تلگرام، ۳۰ درصد کاربران از این شبکه خارج شدند. او هدف ایدهآل شورای عالی فضای مجازی را خروج کامل از تلگرام دانست. فیروزآبادی گفت همه در شورای عالی فضای مجازی، از جمله حسن روحانی، رئیسجمهوری اسلامی متفق بودند که انحصار تلگرام در ایران مضر است.
دوشنبه ۱۹ آذر در مراسم بزرگداشت روز دانشجو که در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی برگزار شد عزت الله ضرغامی، عضو شورای عالی فضای مجازی گفت فیلترینگ اول تلگرام با دستور حسن روحانی انجام شده است: «در اغتشاشات دی ماه ۹۶ که بخش زیادی از هماهنگیهای آن در تلگرام انجام شد، شورای امنیت ملی در جلسهای که رئیسجمهور هم حضور داشت این مسئله را مورد بررسی قرار داد و تلگرام با دستور رئیسجمهور فیلتر شد. مقام معظم رهبری درباره فضای مجازی مطالبی گفتند و از دولت خواستند برای مصالح ملی پیام رسان داخلی راه اندازی شود».
در پیوند با این اظهار نظرها گفتوگویی انجام دادیم با علی نیکویی، کارشناس امنیت و اینترنت و از او پرسیدیم که آیا سیاستهای گذشته جمهوری اسلامی درباره فیلترینگ موفقیتآمیز بوده است؟
او همچنین به این پرسش زمانه پاسخ میدهد که فرایند فیلتر کردن شبکههای اجتماعی چه چیزی را نشان میدهد؟
علی نیکویی معتقد است که نتیجه اعمال جمهوری اسلامی در محدود کردن فضای مجازی، محدود شدن دسترسی آزاد به اطلاعات است. او همچنین میگوید کاربران در ایران نشان دادهاند که ترجیح میدهند محدودیتهای اعمال شده بر فضای مجازی را دور بزنند.