تصمیم‌های اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده همچون خروج از توافق هسته‌ای با ایران برخی از شرکای جهانی این کشور را رنجانده است. رهبران ژاپن و فرانسه، دو متحد واشنگتن جمعه چهارم خرداد / ۲۵ مه به سن پترزبورگ رفتند تا در حضور ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری رقیب سنتی واشنگتن به انتقاد از سیاست‌های ترامپ بپردازند.
بیست‌و‌دومین همایش بین‌المللی اقتصادی سن پترزبورگ با حضور نمایندگانی از ۱۴۰ کشور جهان، از جمله ایران برگزار شد. اما این همایش اقتصادی به تریبونی برای انتقاد از آخرین تصمیم‌های ترامپ بدل شد: خروج او از توافق‌هایی همچون «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) و معاهده زیست‌محیطی پاریس و توافق تجاری با کشورهای حاشیه اقیانوس آرام؛ انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس (اورشلیم) و سیاست‌های اقتصادی واشنگتن در وضع تعرفه بر واردات.
«فوتبال با قوانین جودو»
ولادیمیر پوتین در آغاز این نشست گفت که تصمیم‌های یکجانبه آمریکا امنیت و ثبات جهانی را به خطر می‌اندازد. او موقعیت کنونی جهان را به «فوتبال بازی‌کردن با قوانین جودو» تشبیه کرد و گفت: «آنچه داریم، نه فوتبال است نه جودو. صرفاً آشوب است.»
پوتین که به دلیل حمله با گاز سمی به یک جاسوس سابق در بریتانیا، برگزاری انتخابات غیردموکراتیک و سرکوب اپوزیسیون، همکاری با دولت دمشق در سرکوب مخالفان و نیز اشغال غیرقانونی بخشی از خاک اوکراین از سوی اتحادیه اروپا و ایالات متحده تحت فشار قرار داشته، در همایش سن پترزبورگ به انتقاد متحدان آمریکا از این کشور گوش سپرده بود.
به ویژه رهبران ژاپن و فرانسه، دو کشوری که همراه با دیگر متحدان غربی علیه مسکو تحریم اعمال کرده‌اند.
او در این نشست نیز گفت که امروز بسیاری از کشورها به موضع روسیه برای مخالفت با اقدامات یکجانبه آمریکا نزدیک شده‌اند.
با این حال، روسیه به دخالت در انتخابات آمریکا و حمایت از انتخاب دونالد ترامپ به ریاست‌جمهوری از طرق غیرقانونی متهم شده است.
متحدان رنجیده از واشنگتن
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه در این همایش در سخنانی گفت که برای منصرف‌کردن دونالد ترامپ از خروج از معاهده پاریس و توافق هسته‌ای با ایران و انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس تلاش کرده اما در هیچ کدام به موفقیت نرسیده است. او انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس را حرکتی «اشتباه» توصیف کرد.
مکرون درباره توافق هسته‌ای نیز گفت که پایبندی به برجام حق حاکمیتی فرانسه است و بر تلاش برای حفظ آن تأکید کرد. هرچند بعدتر هشدار داد که دولت‌ها نمی‌توانند شرکت‌ها را وادار به ادامه مراودات تجاری با ایران کنند و شرکت‌های فرانسوی همچون «توتال» بر مبنای سود و زیان خود در این مورد مستقل از دولت فرانسه تصمیم می‌گیرند.
توتال پس از خروج آمریکا از برجام گفت که با بازگشت تحریم‌ها توان ادامه همکاری با ایران را نخواهد داشت.
رئیس‌جمهوری فرانسه به علاوه تأکید کرد که کشورش هرگز در زمینه همکاری‌های امنیتی و دفاعی به ایالات متحده پشت نخواهد کرد.
-
بیشتر بخوانید: ترامپ، ایران، اروپا: شورش بره‌ها؟
شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن نیز از خروج آمریکا از پیمان تجاری شراکت ترنس پاسیفیک (TPP) انتقاد کرد. او گفت که علی‌رغم خروج آمریکا، ژاپن برای اجرایی‌شدن این پیمان تجاری به تلاش‌هایش ادامه می‌دهد.
هرچند ترامپ این پیمان تجاری را برای ایالات متحده «غیرمنصفانه» خوانده بود، آبه با اشاره به TPP گفت: «این پیمان دقیقاً همان نوعی از منصفانه‌بودن است که لازم داریم. اما متأسفانه ایالات متحده کنار کشیده.»
کریسیتن لاگارد، رئیس صندوق بین‌المللی پول نیز از تصمیم واشنگتن برای وضع تعرفه بر کالاهای چینی انتقاد کرد و گفت که این کار به اقتصاد جهانی ضربه می‌زند و «مسیر صحیح برای حرکت در عرصه تجارت نیست.»
ترامپ همواره چین را به سوء استفاده از تجارت با آمریکا متهم کرده و مدعی است که وضع تعرفه بر کالاهای چینی برای منصفانه‌کردن تجارت بین دو کشور است.
هرچند وضع این تعرفه‌ها ابتدا دورنمای جنگی تجاری را ترسیم کرده بود، کارشناسان خطر وقوع جنگ تجاری همه‌جانبه را اندک می‌دانند.
نشانه هایی وجود دارد مبنی بر تلاش رژیم ایران برای انکه اتحادیه اروپا را فریب بدهد تا بتواند برجام را با اروپا ادامه بدهد:
۱. فیلترینگ اینترنت و فیلترشکن ها: هدف رژیم از این اقدام این است که هیچ کس در ایران نتواند دست رژیم را رو کند، این اقدام رژیم به تنهای برای خروج اروپا از برجام کافی است.
۲. تلاش برای تحمیق اروپا، و ایجاد تفرقه بین اروپا و امریکا
۳. تلاش برای به دست آوردن و رساندن دلار به شریان های محور مقاومت و صنایع موشکی-هسته ایی
داوود / 27 May 2018