ترسی مک‌ویگ* – در حال حاضر زنان فعال در آفریقا با همراهی خواننده زن سنگالی “سیسترفا”، کمپین موفقی را برای توقف “ختنه دختران” در این قاره راه‌اندازی کرده‌اند.
“اگر در آفریقا در فضای باز موسیقی اجرا کنید- حالا هر نوع موسیقی که می‌خواهد باشد- مردم معمولاً جمع می‌شوند. به نظرم از این راه می‌توان مردم را دور هم جمع کرد و با آنها درباره ختنه دختران صحبت کرد.”
این سخنان سیسترفا، خواننده هیپ‌هاپ و عضو طرح موسوم به “روح شهر” است. سیسترفا از صدا و هنرش برای رساندن پیام “کمپین علیه ختنه دختران” در دوازده کشور آفریقایی استفاده می‌کند؛ دوازده کشوری که در آنجا ختنه دختران در مقایسه با سایر کشورهای این قاره، قربانیان بیشتری می‌گیرد.
با این وجود، نخستین گزارش طرحی که از سوی سازمان ملل در سال ۲۰۰۸ آغاز شده است، آمار و ارقام امیدوارکننده‌ای را نوید می‌دهند. این گزارش نشان می‌دهد در حال حاضر در بیش از شش هزار روستا و قبیله مختلف آفریقا، ختنه دختران ممنوع شده است و در هرماه نیز به شمار این مناطق افزوده می‌شود.
سیسترفا می‌گوید: “این تغییر و اصلاح، نتیجه رویکردی ویژه همراه با درک درستی از فرهنگ محلی است.” او به تازگی از زادگاهش در تیونک اسیل دیدن کرده است؛ جایی که خودش درآنجا ختنه شده، اما هم‌اکنون ختنه در این منطقه ممنوع است.
هم‌اکنون در ۲۸ کشور آفریقایی، ختنه دختران انجام می‌شود. این عمل وحشیانه تاکنون روی ۱۴۰ میلیون زن صورت گرفته و در هر سال، بیش از دو میلیون نفر در معرض خطر قرار دارند.
سیسترفا در حال برگزاری یک تور سراسری با هدف “آگاهی‌بخشی در برابر ختنه دختران” است. او به مجله “ابزرور” در داکار می‌گوید: “ما از موسیقی برای جلب جوانان استفاده می‌کنیم، چراکه این جوانان هستند که آینده را خواهند ساخت. جوانان باید بدانند که تنها نیستند.” هم‌اکنون دیگر سفرای فرهنگی نیز در حال برگزاری چنین سفرها و برنامه‌هایی هستند.
هم‌اکنون در ۲۸ کشور آفریقایی، ختنه دختران انجام می‌شود. این عمل وحشیانه تاکنون روی ۱۴۰ میلیون زن صورت گرفته و در هر سال، بیش از دو میلیون نفر نیز در معرض خطر قرار دارند.
“وقتی تنها هستی، با خودت فکر می‌کنی من چگونه می‌توانم دخترم را ختنه نکنم؟ در حالی که این تصمیم به انزوا و گوشه‌گیری او منجر خواهد شد. در روستا وقتی مراسم ختنه دختران برگزار می‌شود، اگر دختری حضور نداشته باشد، همه متوجه می‌شوند که او نیامده است تا ختنه نشود. به همین خاطر از آن پس با آن دختر همانند یک حیوان رفتار می‌شود. او نمی‌تواند ازدواج کند، نمی‌تواند آشپزی کند و… حتی کسی حاضر نمی‌شود از دست او یک لیوان آب بگیرد.”
مشکلات پیشین
معمولاً گروه‌هایی که به مبارزه با ختنه دختران مشغولند، از داخل این جوامع نیستند. حتی گاهی افراد خارجی می‌آیند و با برگزاری گردهمایی خطاب به مردم منطقه می‌گویند که دختران‌تان را ختنه نکنید! مردم محلی هم در مقابل با خودشان فکر می‌کنند: برای چه نباید دختران‌مان را ختنه کنیم؟ این بخشی از فرهنگ و سنت ماست. شما به چه حقی این جا آمده‌اید و سعی می‌کنید ما را تحت فشار قرار دهید؟ این زندگی ماست. بروید گم شوید!
پدر شوهر اتریشی سیسترفا او را قانع کرد تا از این مسئله صحبت کند. سیسترفا می‌گوید: “پدر شوهرم به من گفت: الان وقتشه، الان زمانی است که باید تابو‌ها را شکست! البته این کار برای من آسان نبود، حتی اگر همین الان نیز در سنگال راجع به این مسائل صحبت کنم، یا رادیویی بخواهد با من در این زمینه گفت‌وگو کند، مردم بلافاصله تماس خواهند گرفت و با من بد صحبت خواهند کرد. آنان مرا تهدید می‌کنند و می‌گویند: نباید راجع به این مسائل حرفی بزنم!”
نفیساتو دیوپ، هماهنگ‌کننده پروژه سازمان ملل است؛ پروژه‌ای مشترک میان صندوق جمعیت سازمان ملل و یونیسف. او می‌گوید: “ایجاد رابطه بین زنان آفریقا و تشکلات آفریقایی مرتبط با ختنه، دقیقاً همان راهی است که منجر به تغییرات مثبت خواهد شد.”
به عقیده دیوپ، “در طی ۱۲ سال گذشته با وجود اینکه فعالان مبارزه با ختنه، اهداف درستی را پیش گرفته‌اند، اما در این میان اشتباه‌های زیادی نیز رخ داده است. درعین حال تجربه‌های مهمی نیز به دست آمده که سودمند است.”
او با اشاره به اینکه اقدامات پیشین برخی از موسسات خیریه، اشتباه بوده است، ادامه می‌دهد: “آنها تنها افرادی که ختنه می‌کردند را هدف فعالیت‌های خود قرار می‌دادند. منتها مسئله اصلی این است که خارج کردن این افراد از سیستم، منجر به کاهش تقاضا نخواهد شد. گروههای خارجی با آن مدل آناتومی از بدن زن که هرکسی را شوکه می‌کند، به روستا‌ها می‌روند، برنامه می‌گذارند و بعد هم به روستاییان می‌گویند دختران‌تان در ادامه این روند خواهند مرد و بعد هم آنجا را ترک می‌کنند و دیگر نیز بازنمی‌گردند. با این شیوه میزان ختنه کم نمی‌شود. به‌طور قطع این کارها کفایت نخواهد کرد!”
برنامه‌های آینده
خانم دیوپ نیز معتقد است که باید یک گفت‌‌وگوی بدون پیشداوری را آغاز کرد: “همه مسائل باید در متن محلی آن بررسی شود. مردم را باید به این باور برسانیم که خودشان داوطلبانه ختنه دختران‌شان را کنار بگذارند. معمولاً وقتی خارجی‌ها از این طریق اقدام می‌کنند، کارهای‌شان کمتر به عنوان نفوذ یا دخالت بیگانگان تلقی می‌شود.”
ما تلاش می‌کنیم با جوانان ارتباط بگیریم. زنان و مردان باید به این باور برسند که با دختری که ختنه نشده است، می‌توان ازدواج کرد. باور کنید اگر مردان بخواهند، همین فردا ختنه دختران متوقف خواهد شد.
به‌رغم همه این مشکلات، میزان “شیوع ختنه” در اتیوپی، از ۸۰ به ۷۴ درصد، در کنیا از۳۲ به ۲۷ درصد و در مصر از ۹۷ به ۹۱ درصد کاهش یافته است. این آمار در جای خودش مهم و قابل توجه است. هدف نهایی این است که با کمک اشخاصی نظیر”سیسترفا” که در میان زنان آفریقایی نفوذ دارند، ختنه دختران در نسل بعدی به‌طور کل متوقف شود.
نفیساتو دیوپ می‌گوید: “ما تلاش می‌کنیم با جوانان ارتباط بگیریم. زنان و مردان باید به این باور برسند که با دختری که ختنه نشده است، می‌توان ازدواج کرد. باور کنید اگر مردان بخواهند، همین فردا ختنه دختران متوقف خواهد شد.”
سیستر یکی از فعالان مبارزه با ختنه زنان است که هم‌اکنون در برلین زندگی می‌کند. او می‌گوید: “در اروپا نیز باید درس‌های زیادی از این برنامه آموخته شود. ختنه دختران در اینجا نیز هنوز انجام می‌شود. زنان زیادی در حال حاضر به دلیل ختنه در زندان‌ها هستند، ولی با این حال، روند ختنه هنوز متوقف نشده است. راستش چیز خاصی تغییر نمی‌کند. برای تنبیه و مجازات مردم، قوانین زیادی وجود دارد، ولی ما نیازمند پیشگیری هستیم و نه تنبیه و اعمال مجازات.”
* نویسنده روزنامه گاردین
به امید روزی که این عمل وحشیانه و غیر انسانی هم برای پسرها و هم دختر ها متوقف شود.
کاربر مهمان / 10 October 2011
قضیه ی ختنه دخترا در افریقا
مربوط میشه به یک اسطوره.
در اقع ریشه ی این قضیه، یک امر اسطوره است.
چیزی که ریشه در اذهان داره.. ریشه در شعور جمعی مشترک.
مبارزه با یک امر اسطوره ای چند هزارساله، کار ساده ای نیست.
با چند صد سال زمان میبره تا اون ذهنیت تقلیل پیدا کنه.
کاربر مهمان / 05 October 2011
چندی پیش راسل کرو هنرپیشه معروف هالیوودی در یک توئیت کوتاه و آن هم به شوخی از دوستان یهودی اش خواست که درست از سر بریدن فلان جای پسرهایشان بردارند وگفت که این عمل وحشیانه است. چند روزی نگذشت که تحت فشار گروههای یهودی مجبور به عذرخواهی رسمی شد.
http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-13761834
نکته اینجاست که به دلیل مرسوم بودن ختنه مردان در یهودیت هیچ کس جرات نمی کند از آن انتقاد کند. تازه کلی هم در فوائد و آثار آن تحقیق می کنند و مقاله می نویسند.
با این حال اگر مثله کردن آلت جنسی برای زنها کار اشتباهی است برای مرد ها هم هست. آلت جنسی آلت جنسی است و فلسفه ختنه زنان هم تقریباً همان فلسفه حتنه در مردان است: عقاید مذهبی و کمی هم فایده های خرافی پزشکی.
و باور بفرمایید آن تکه از آلت مردان هم حس دارد و هم درد دارد و هم خونریزی می کند و واقعاً حال پسربچه نوزادی که اشک می ریزد واز درد به خود می پیچد ترحم انگیز است.
به نظر من اگر می خواهید با ختنه مخالفت کنید، بهتر است یک رنگ و صادق بوده و ختنه هر دو جنس را محکوم کنید نه فقط ختنه زنان را.
کاربر مهمان / 06 October 2011
هیچ چیزی بدتر از بی خردی و حماقت نیست. بی دلیل نبود که فردوسی بزرگ شاهکارش را با «بنام خداوند جان و خرد» آغاز کرد و عارف بزرگ جلال الدین محمد بلخی فرمود «نیست دردی خود بتر از احمقی». این هم یک نشانه و پیامد از بی خردی و حماقت است. شاید بشود گفت که خدا نعمتی بالاتر از خرد به ادمی نداده است، ولی دریغا که کمتر از آن بهره میبرد. این همه ستمکاری و جنگ و خونریزی و بیداد پیامد دیگر بی خردی است. این رشته سردراز دارد. دوستدار، بابک ( از تهران )
کاربر مهمان / 09 October 2011
آفریقا چرا؟ این سنت جنایی در کشور ما هم بیدادمیکنه! خیلی نواحی سنی نشین ایران! دوست دختر من با گریه از روزی تعریف میکنه که شش سالس بوده و مادرش خونه رو خلوت کرده. خاله اش با یه زن دیگه اومدن و هر پنج تا خواهر رو از سه تا دوازده ساله به ردیف ختنه کردن! تو همین سنندج خودمون!
کاربر مهمان / 09 October 2011
با کاربر مهمان (پنجشنبه ۷،۱۴،۱۳۹۰)موافقم. ختنه ی مردان هم وحشیانه است. درد کشیدن برادر کوچکم و خواهرزاده ام هرگز از جلوی چشمانم دور نمی شود. به همین دلیل با ختنه ی پسرم مخالفت کردم. پس از پرس و جو و پژوهش متوجه شدم که اصلن لزومی ندارد و تنها به عنوان رسم این کار انجام می شود. در ضمن من اختیار دار اعضای بدن پسرم نیستم او به عنوان یک انسان می تواند در مورد خودش بعدها تصمیم بگیرد که آیا می خواهد ختنه شود یا خیر بنابراین من از طرف خودم برای بدن او تصمیم نمی گیرم که فردا روز هیچ بازگشتی نداشته باشد و پشیمانی بی فایده باشد.
کاربر مهمان / 09 October 2011