هیچ چیز مثل المپیک باعث نمی‌شود که مردم جهان زنان را با مردان مقایسه ‌کنند. زنان را دائما با برچسب «زن» یا «مادر» یادآوری می‌کنند و گزارشگران این گفته‌ها را با شور و غوغای خاصی در رسانه‌های ملی مطرح می‌کنند. هافتینگتون پست در گزارشی به سکسیسم در المپیک ریوی امسال پرداخته است.

simone-biles
سیمون بیلس

ما در اینجا به مواردی از سکسیسم می‌پردازیم که تاکنون در المپیک ریو ۲۰۱۶ اتفاق افتاده است. از این نظر می‌گوییم «تاکنون» که هنوز المپیک ریو در جریان است. البته هیچ کدام از این موارد فقط در المپیک ریو اتفاق نیفتاده‌اند. سکسیسم در المپیک تاریخچه‌ای طولانی دارد.

۱ـ سیمون بیلس سه بار قهرمان ژیمناستیک شده است. پس از یک اوج‌گیری فوق العاده و پرواز زیبا در هوا و سپس یک فرود زیبا روی تشک، جیم واتسون مفسر شبکه ان بی سی می‌گوید: «من فکر می‌کنم او می‌تواند حتی بالاتر از برخی از مردان برود.»

گویا مجریان مرد ان بی سی به این نتیجه رسیده‌اند که بینندگان برنامه نباید تحت تاثیر استعداد و توانایی ورزشکاران زن قرار بگیرند مگر اینکه ابتدا با مردانی در رده خودشان مقایسه شوند. این اولین بار نیست که آنها چنین مقایسه بی موردی را انجام می‌دهند.

۲ـ تیتر «شیکاگو تریبون» این است: «کوری کوگدل، همسر یکی از بازیکنان تیم فوتبال آمریکایی بیرز، برنده دو مدال برنز المپیک.» در اینجا برنده مدال المپیک، یک ورزشکار در سطح جهانی است اما به یک «همسر» محدود شده است. حتی مهم نیست که همسر چه کسی است، گویا همین که او همسر یک بازیکن فوتبال است، کافی است. همسر یک فوتبالیست حرفه‌ای بودن بیشتر توجه مخاطب روزنامه را جلب می‌کند تا اینکه بگوییم او یکی از بهترین تیراندازهای جهان است.

البته شیکاگو تریبون به واکنش‌ها نسبت به این تیتر ناخوشایند جواب داده و در یک توییت از آن عذرخواهی کرده است. اگرچه این توییت هم بدون سوءنیت نبود. آنها تنها تیتر خود را توجیه کردند، با این حال شیکاگو تریبون حداقل این واقعیت را پذیرفته که نحوه پوشش خبری زنان ورزشکار نامناسب است و آن‌ها را اغلب با ظاهر و وضعیت تاهل‌شان ارزیابی می‌کند نه با سرعت و قدرت‌شان.

۳ـ دانا ولمر، برنده آمریکایی مدال طلای المپیک ریو، به این دلیل توجه عمومی را جلب کرده که یک بچه یک ساله دارد. مجری ان بی سی می گوید: «او اولین زنی است که پس از تولد فرزندش برنده مدال شده است.»

دانا ولمر
دانا ولمر

مجریان ورزشی علاقه زیادی به پیدا کردن اولین‌ها دارند. محال است که مقاله یا یادداشتی در مورد ولمر پیدا کنید که به مادر بودن او اشاره نکرده باشد. توجه زیاد رسانه‌ها به مساله مادر بودن این شناگر این تصور را ایجاد می‌کند که مادر بودن مانع انجام چنین چیزی است. اما این حقیقت ندارد و محققان می‌گویند دقیقا عکس این موضوع اتفاق می‌افتد. واقعیت این است که آمادگی و تمرین برای المپیک پس از زایمان یک شاهکار است و فقط یک زن می‌تواند آن را انجام بدهد. حالا مادر المپیکی بودن بخشی از برند شخصی ولمر شده، اما نباید فراموش کنیم که او قبل از زایمان هم یک قهرمان سطح جهانی بوده و نباید به خاطر ادامه موفقیت‌هایش متعجب شویم.

۴ـ کتی لدکی، قهرمان ۱۹ ساله شناست. او رکورد جهانی ۴۰۰ متر آزاد را با دو ثانیه اختلاف شکسته است. رودی گین مجری ان بی سی می‌گوید: «بعضی‌ها می‌گویند او مثل یک مرد شنا می‌کند.» احتمالا او در اینجا می‌خواسته گزارشی از حرف‌های سکسیستی همکارنش بدهد چون در ادامه می‌گوید: «اما اینطور نیست. او مثل مردها شنا نمی‌کند. او مثل خودش شنا می‌کند.»

خیلی خوب است که این مجری این طور نتیجه‌گیری می‌کند اما در واقع اصلا مجبور نبود چنین کاری بکند. آدم‌ها باید توانایی باورنکردنی این ورزشکار را همانطور که هست و بدون اینکه با مردی مقایسه شود بشناسند.

خیلی جالب است که مردها متوجه احمقانه بودن این قضاوت‌ها شوند. درست مثل این است که مردی در سالن مد راه برود و مجری بگوید: «مردم می‌گویند او مثل زن‌ها راه می‌رود. اما اینطور نیست او مثل خودش راه می‌رود.»

اما این تنها اظهارنظر سکسیستی درباره این شناگر نبود. ریان لووخته که خود یک شناگر است، وقتی درباره این رکورد شکنی حرف می‌زند او را به مردان تشبیه می‌کند. دیلی میل هم او را مایکل فلپس زنان معرفی می‌کند.

۵ـ کاتینکا هوزو شناگر مجارستانی است. او توانسته رکورد ۴۰۰ متر شنای مختلط را بشکند. اما دقیقا بعد از این رکورد، گوینده ان بی سی به مربی‌‌اش شین توسوپ که شوهر اوست اشاره کرد و همه افتخارات را به او داد. گوینده گفت: «اجرای او اثری از تعهد مردانه مربی‌اش است.»

Katinka hosszo
کاتینکا هوزو

اما گوینده ان بی سی پس از همه انتقاداتی که به او شده هنوز از حرفش دفاع می‌کند و می‌گوید: «نمی‌توان به این شناگر اشاره کرد و نقش پررنگ شین را ندید.» اگرچه توسوپ مربی تحسین برانگیزی است اما در نهایت کسی که مدال را برده و رکورد جهانی را شکسته، هوزو است. حرف زدن در مورد توسوپ می‌توانست به وقت دیگری موکول شود اما مجری حتی مهلت نداد تا کاتینکا از استخر در بیاید و لباسش را عوض کند.

۶ـ حتی در المپیک ممکن است به یک زن بالغ نیز برچسب «دختر» بزنند. مجری ان بی سی مسابقات دوچرخه سواری را با عنوان «دوچرخه سواری مردان» و «دوچرخه سواری دختران» معرفی می‌کند و یک مفسر ورزشی دیگر نیز مسی فرانکلین، دارنده چهار مدال المپیک را «دختربچه پرانگیزه» معرفی کرده است.

۷ـ در حین اجرای مسابقه ژیمناستیک، اعضای تیم زنان آمریکا کنار زمین با هم گفت‌وگو می‌کردند. احتمالا موضوع گفت‌وگوی آنها مسابقه بوده است نه پسران یا آرایش (البته حتی اگر در این مورد هم حرف می‌زدند، مساله‌ای وجود نداشت). اما جیم واتسون گزارشگر تلویزیونی گفت: «احتمالا اینها در پاساژ هم همینطوری با هم حرف می‌زنند.» مجری اصلا به این توجه نمی کند که پس از حدود ۳۰ ساعت تمرین هفتگی برای آمادگی این زنان شاید اصلا وقتی برای گشت و گذار در پاساژ را نداشته باشند. پاسخ او به انتقادها از این هم بدتر بود او گفت: «مگر مردها پاساژ نمی‌روند؟ من که می‌روم.»

لابد او فکر می کند با این استدلال مساله سکسیسم حل شده است.

۸ـ جان میلر سرپرست بازاریابی ان بی سی می گوید زنان به ورزش علاقه چندانی ندارند آنها بیشتر خواهان reality TV هستند. او در مورد پوشش برنامه‌های المپیک می گوید: «بینندگان و دنبال‌کنندگان بازی‌های المپیک لزوما علاقه‌مندان ورزش نیستند. زن‌ها بیشتر از مردها بازی‌ها را تماشا می‌کنند. برای زنان نتایج خیلی اهمیتی ندارد آنها فقط المپیک را مثل یک ماجرای جالب دنبال می‌کنند. المپیک برای زنان مثل یک reality show است.»

با هر رویکردی که به این مساله نگاه کنیم، چنین اظهارنظری زننده است. او «علاقه‌مندان به ورزش» و «زنان» را از هم کاملا مجزا کرده است. او همچنین معتقد است زنان به این دلیل دنبال برنامه المپیک هستند که دنبال ماجراهای عاشقانه بین دو ورزشکار می‌گردند. از نظر او «زنان» تماشاچی «مسابقات زنان» هستند در حالی که اصولا مسابقات ورزشی زنان بسیار کمتر از مسابقات ورزشی مردان پوشش داده می‌شود.

۹ـ سارا خستروم، شناگر سوئدی قبل از مسابقات گفته بود که اگر رکورد جهانی شنای پروانه ۱۰۰ متر را که در اختیار خودش بوده است بشکند، در سواحل کوپاکابانا سامبا می‌رقصد. او در المپیک این رکورد را شکست. پس از آن گزارشگر ان بی سی بارها از او پرسید که آیا او می‌خواهد سامبا برقصد. مفسر ان بی سی از این هم فراتر رفت او گفت: «هنوز معلوم نیست که این شناگر سوئدی ۲۰۰ متر آزاد را چقدر جدی می‌گیرد.»

چهره خستروم وقتی از او چنین سوالی را پرسیدند دیدنی بود. به نظر می‌آمد اصلا چنین حرفی را به یاد نمی‌آورد، شاید هم به نظرش روزنامه‌نگارهای آمریکایی بسیار احمق هستند.

۱۰ـ ریو قول داده بود سکسی‌ترین مراسم افتتاحیه المپیک را برگزار کند: «هدف این است زنان عریان سامبا برقصند. لباس‌ها طوری طراحی شده‌اند که تا جای ممکن بدن را نشان بدهند و کمترین پارچه را برای پوشش استفاده کرده‌ایم.» یا «اینجا برزیل است و بدن زنان بیشتر از هر جای دیگری از دنیا تحسین می‌شود.» این یک جمله عاطفی خوب است اما متاسفانه واقعیت ندارد. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهند که هر ۱۱ دقیقه به یک زن برزیلی تجاوز می‌شود. پس شاید این بهترین روش آغاز یک رویداد مهم نباشد؛ در این رویداد دنیا خواهد دید که تعداد زیادی از زنان مدت‌های زیادی آموزش دیده‌اند تا فقط به عنوان یک تکه گوشت دیده شوند.

RIO DE JANEIRO, BRAZIL - AUGUST 05: Samba dancers perform during the Opening Ceremony of the Rio 2016 Olympic Games at Maracana Stadium on August 5, 2016 in Rio de Janeiro, Brazil. (Photo by Ezra Shaw/Getty Images)