پس از حدود دوماه محاصره عملیات ارتش ترکیه علیه حزب کارگران کردستان ترکیه (پکک) در شهر جزیره پایان گرفت. جزیره هم اینک به تلی از آوار تبدل شده است.
نظامیان ترکیه پس از دو ماه سرکوب و محاصره، شهر جزیره در جنوب شرقی ترکیه را ترک کردند.
افکان علا، وزیر کشور ترکیه میگوید ماموریت ارتش در جزیره بسیار موفقیتآمیز بود اما مقررات منع رفت و آمد ۲۴ ساعته در آن همچنان برقرار خواهد ماند.
محاصره جزیره و درگیریهای مسلحانه خیابانی در این شهر قربانیان زیادی بر جای نهاد. تعداد کشتهشدگان نیروهای پکک و هواداران آن روشن نیست. تبادل آتش با سلاحهای سنگین، جزیره را به تلی از ویرانی مبدل کرده است. مقامات نظامی ترکیه میگویند روز چهارشنبه ۱۰ فوریه، دو سرباز دولتی در جریان تیراندازیها کشته شدهاند.
حزب دمکراتیک خلقها (هدپ) که به کردها نزدیک است، دولت را به قتل عام مردم غیرنظامی متهم میسازد. مبنای این اتهام، کشته شدن حدود ۶۰ نفر از ساکنان شهر است که در جریان درگیریها به زیرزمین خانهها پناه برده بودند. دولت ترکیه این اتهام را رد کرده و متقابلا شبهنظامیان پکک را به سنگر گرفتن در خانهها متهم میکند. حزب دمکراتیک خلقها میگوید از میانه ماه دسامبر تا کنون، دستکم ۸۰ غیرنظامی در جزیره به دست نظامیان ترکیه کشته شدهاند و در همین بازه زمانی، آمار کل غیرنظامیان جان باخته در کل مناطق کردنشین۲۱۱ نفر است.
ارتش ترکیه اعلام کرده که بیش از ۱۰۰ رزمنده پکک را طی درگیریها به قتل رسانده است. برای خبرگزاریهای مستقل دشوار است که چه آمار دولتی و چه آمار حزب دمکراتیک خلقها را تایید کنند. خبرنگاران یا امکان ورود به مناطق کردنشین را ندارند و یا باید به شرایط معین و دشواری تن در دهند. به همین دلیل، تصویر جدید و به روز شدهای از شهر جزیره در رسانهها وجود ندارد. تصویر زیر، نمایی از عملیات نظامیان ترکیه در شیرناخ در دسامبر ۲۰۱۵ است.
دولت ترکیه، در ماه دسامبر و پس از اعلام جنگ با نیروهای پکک در شهر جزیره و سایر شهرهای کردنشین این کشور، در این مناطق مقررات منع رفت و آمد اعلام کرد. پکک نیز در برخی از این شهرها اعلام خودگردانی کرد و به سنگربندی در محلات آنها دست یازید.
حدود سه هفته قبل نیز ارتش ترکیه، به عملیات نظامی خود علیه شورشیان رد در شهر سیلوپی خاتمه داد اما نبرد در سایر مناطق کردنشین در جنوب شرقی این کشور همچنان ادامه دارد. آتش نزاع بین دولت مرکزی و حزب کارگران کردستان ترکیه از ماه ژوئیه و پس از نقض قرارداد أتش بس، شعلهور شد.
سازمان عفو بینالملل پیشتر با انتشار بیانیهای، ارتش ترکیه را به اعمال خشونت مفرط و گسترده علیه کردها متهم کرده و گفته است که دولت ترکیه مردم شهرهای کردنشین را به بهانه پکک مجازات میکند.
هزار و ۱۲۸ نفر از دانشگاهیان ترک و کرد ترکیه نیز در واکنش به عملیات نظامی در مناطق کردنشین، بیانیهای در فراخوان به توقف هر چه سریعتر این عملیات منتشر کردند. پس از انتشار این بیانیه، دست کم ۲۰ نفر از امضاکنندگان آن بازداشت شدند و خانه و محل کار بسیاری نیز مورد تفتیش قرار گرفت.
در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۶، گروهی از پژوهشگران ایرانی و اساتید مطالعات ایرانی در دانشگاههای مختلف سراسر جهان نیز در واکنش به اقدامات دولت ترکیه علیه دانشگاهیان این کشور و خشونت علیه کردها، بیانیهای منتشر کردند.
در همین زمینه
لیلا، شهردار سابق جزیره بازداشت شد
عفو بینالملل: ترکیه به بهانه پکک مردم عادی را سرکوب میکند
اردوغان و مسیر پیموده شده ژنرالها