مراسم اهدای جوایز نوبل سال ۲۰۱۴ با اهدای جایزه نوبل صلح به ملاله یوسف‌زی و کیلاش ساتیارتی، روز چهارشنبه ۱۰ دسامبر/۱۷ آذر آغاز شد.
این جایزه به طور مشترک به ملاله یوسف‌زی از پاکستان و کیلاش ساتیارتی از هند برای تلاش‌هایشان برای آموزش و پرورش کودکان و رفع ستم از آن‌ها اختصاص یافته است.
جایزه نوبل صلح به این دو نفر از سوی کمیته نروژی نوبل و در حضور پادشاه نروژ، هارالد پنجم اهدا شد.
ملاله یوسف‌زی، دختر نوجوان پاکستانی، ۱۷ سال دارد و جوان‌ترین برنده جایزه نوبل صلح محسوب می‌شود. او دو سال قبل به دلیل تلاش‌هایش برای دفاع از حق آموزش و پرورش دختران، در راه بازگشت از مدرسه توسط طالبان هدف گلوله قرار گرفت و تا پای مرگ پیش رفت.
ملاله در سخنرانی خود به هنگام دریافت جایزه نوبل گفت: «من صدایی تنها نیستم، من صدای بسیارانم. من ملاله هستم اما صدای آن ۶۶ میلیون دختر محروم مانده از حق تحصیلم. امروز شما صدای آن ۶۶ میلیون دختر را می‌شنوید.»
او تاکید کرد «این جایزه برای کودکان فراموش شده و کودکان ترسیده و تهید شده‌ای است که به دنبال صلح و آرامشند».
ملاله در ادامه سخنان خود گفت که اکنون زمان عمل است، برای آن که هرگز دیگر کودکی بدون حق تحصیل باقی نماند. او گفت: «مردم مرا به شیوه‌های مختلفی توصیف می‌کنند: دختری که طالبان به او شلیک کرد، یا دختری که برای به دست آوردن حقش جنگید، یا دختر برنده جایزه نوبل. اما من فارغ از این تعاریف متعهد به کار کردن برای حق تحصیل کودکان هستم. تحصیل یکی از نعمات وضروریات زندگی است. من دوستانی داشتم که به جای آن که روی دستان‌شان با حنا نقوش تزیینی نقش کنند، آن را با فرمول‌های ریاضی و فیزیک نقاشی می‌کردند، چون ما تشنه یادگرفتن هستیم.»
به گفته ملاله در دره سوات پاکستان، گروه‌های تروریستی بیش از ۴۰۰ مدرسه را تخریب کرده و تحصیل را از یک حق ابتدایی به یک جرم نابخشودنی تبدیل کرده‌اند. او گفت: «ما نمی‌توانیم در برابر تروریست‌ها خاموش بنشینیم. باید به آن‌ها بگوییم آیا شما از قرآن نیاموخته‌اید که خداوند می‌گوید اگر حتی یک نفر را بکشید آن‌گاه تمام بشریت را به قتل رسانده‌اید؟ نخستین کلمه قرآن “بخوان” است.»
ملاله همچنین به ازدواج اجباری دختران اشاره کرد که آن‌ها را از حق تحصیل و حق فعالیت‌های اجتماعی محروم می‌کند.
ملاله گفت امروز در جایگاهی ایستاده است که روزی مارتین لوتر کینگ، نلسون ماندلا و مادر ترزا روی آن ایستادند. او اظهار امیدواری کرد که به همراه کیلاش ساتیارتی بتواند منشاء تغیرات مثبت در وضعیت کودکان جهان شود.
ملاله یوسف زی در پایان گفت: «برخی می‌گویند فراهم کردن امکانات و حق تحصیل گران است، اما چرا دادن تفنگ بسیار آسان و دادن کتاب بسیار دشوار است؟ ما در جهانی زندگی می‌کنیم که در آن توانستیم بر کره ماه قدم بگذاریم، اینک زمان آن رسیده که در این قرن به تمام کودکان حق تحصیل هم بدهیم. ما باید آخرین نسلی باشیم که یک دختر بچه یا پسر بچه کودکی‌اش را در کارگاه و کارخانه می‌گذراند یا دختری مجبور به ازدواج می‌شود. بیایید این نقطه پایان را باهم آغاز کنیم.»
صدای خاموشان
کیلاش ساتیارتی نیز در سخنرانی خود به هنگام دریافت جایزه نوبل صلح خود را صدای خاموشان جامعه و میلیون‌ها کودک فراموش شده نامید.
او گفت: «من در این مراسم به عمد یک صندلی را خالی نگاه داشتم تا یادآور کودکان فراموش شده و بی صدا باشد. هیچ خشونتی بالاتر از محروم کردن یک کودک از رویاهایش نیست.»
کیلاش ساتیارتی ۶۰ ساله به دلیل تلاش‌های پیگیر و مسالمت آمیزش برای بهبود وضعیت کودکان در هند توانست نظر هیئت داوران جایزه نوبل را به خود جلب کند. از او به عنوان ادامه دهنده راه ماهاتما گاندی یاد می‌شود. او به طور ویژه علیه استثمار کودکان فعالیت می‌کند.
ساتیارتی در بخش دیگری از سخنانش گفت: «من نمی‌پذیرم که غل و زنجیرهای بردگی بتواند هرگز نیرومند‌تر از میل به آزادی باشد.»
در این مراسم توربیان یاگلان، سیاستمدار نروژی و رییس کمیته جایزه نوبل صلح گفت که راه آزادی و دموکراسی با دانش هموار می‌شود. او همچنین گفت که ساتیارتی که علیه کار اجباری و استثمار کودکان کارزار می‌کند بارها جان خود را به خطر انداخته است.
ملاله یوسف زی و کیلاش ساتیارتی اعلام کردند جوایز خود را در راه بهبود شرایط زندگی و تحصیل کودکان صرف خواهند کرد.