بزرگ‌ترین آتش سوزی دهه اخیر در پناهگاه حیات وحش میانکاله بر اثر غفلت و بی توجهی و روشن کردن آتش در طبیعت ایجاد شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران، انداختن سیگار یا آتش افروزی در اراضی میانکاله را دلیل آتش سوزی گسترده در این پناهگاه حیات وحش دانست و گفت: «توقع داریم تا مردم و نهادهای محلی، به ویژه فرمانداری و بخشداری شهرستان بهشهر در زمینه تردد افراد ناشناس در منطقه با ماموران حفاظت محیط زیست شهرستان بیشتر همکاری کنند».
ناصر مهردادی تمام تردد ها و ورود و خروج به پناهگاه حیات وحش میانکاله را تحت کنترل دانست و گفت شنا، صیادی، و حتی ورود بدون هماهنگی برای تفریح و گردش نیز به این منطقه ممنوع است.
او با اشاره به بزرگ بودن این پناهگاه حیات وحش، کنترل آن را با امکانات موجود دشوار خواند.
در آتش سوزی مهیبی که بزرگ‌ترین در نوع خود ظرف ده سال گذشته توصیف شده، صدها هکتار از اراضی و درختان این منطقه حفاظت شده سوخت وکمبود امکانات باعث شد تا محیط‌بانان نتوانند به سرعت با آتش مقابله کنند.
شبه جزیره میانکاله در منتهی الیه جنوب شرقی دریای خزر و در شمال بهشهر در استان گلستان قرار دارد.
شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله است. مساحت این منطقه ۶۸۸۰۰ هکتار و ارتفاع آن بین ۱۵ تا ۲۸ متر پایین تر از سطح دریای آزاد است.
به گفته مدیر «دیده بان میانکاله» آتش از ساعت ۱۵ روز یکشنبه ۶ تیرماه آغاز شد.محیط‌بانان چهار ساعت در انتظار رسیدن تجهیزات لازم از بندر بهشهر و امیرآباد به میانکاله بودند. سرانجام آتش در ساعت ۳ صبح روز ۷ تیرماه پس از نابودی صدها هکتار خاموش شد.
حر منصوری به خبرگزاری مهر گفت که آتش در مساحتی به طول ۲۵۰۰ در عرض ۴۰۰ متر و در منطقه ای به نام «میانکاله صحرا» نزدیک به تالاب رخ داده و بیشتر درختان انار، تمشک و جگن در آتش سوخته اند.
احتمال عمدی بودن آتش سوزی
مدیر «دیده بان میانکاله» نیز احتمال عمدی بودن آتش سوزی را مطرح کرده است. به گفته این محیط بان، عامل این آتش سوزی صد در صد انسانی بوده ولی ممکن است به دلیل عدم توجه گردشگران به خاموش کردن کامل آتش زیر خاکستر با آب و به صورت سهوی رخ داده باشد.
اما از سوی دیگر، از آنجایی که سازمان حفاظت محیط زیست با کسانی که خود را در این پناهگاه حیات وحش مالک اراضی می دانند مشکل دارد، گاهی این افراد با آتش زدن عمدی پوشش گیاهی سعی در تملک اراضی پناهگاه به عنوان اراضی کشاورزی دارند.
منصوری به نقش احتمالی دامداران نیز اشاره کرد و گفت:«البته دامداران منطقه نیز با آتش زدن بافت های گیاهی سعی در فراهم کردن مواد غذایی برای دام های خود دارند چراکه این پوشش های گیاهی حدود ۵ روز بعد از آتش زدن جوانه می زنند که غذای مناسبی برای دام ها است».
او با انتقاد شدید از کمبود امکانات برای مقابله با آتش، فرماندار و نمایندگان شهر را نیز در بی توجهی به این کمبودها مقصر دانست.
به گفته مدیر «دیده بان میانکاله» در جنگل گلستان نیز وضعیت چنین است و محیط بانان باید با دبه و وانت به مقابله باآتش سوزی بپردازند.
آتش‌های عمدی در جنگل گلستان و میانکاله
در تیرماه سال ۱۳۹۳ نیز چندین آتش سوزی پی در پی صدها هکتار از پارک ملی گلستان را سوزاند.
در یکی از این آتش‌سوزی‌ها که شامگاه سه شنبه ۱۷ تیر اتفاق افتاد، بیش از ۴۰۰ هکتار از اراضی جنگلی گلستان در آتش سوخت.
آتش سوزی در جنگل گلستان نیز عمدی اعلام شد. به گفته محیط بانان سازمان حفاظت محیط زیست، هنگامی که تمام محیط بانان پارک به منطقه آتش سوزی اعزام شده و سرگرم خاموش کردن آتش بودند شکارچیان متخلف وارد پارک شده و تعداد زیادی از حیات وحش را شکار کرده‌اند.
به گفته فعالان و دیده بانان مناطق حفاظت شده، شکارچیان غیر مجاز که از روستاهای اطراف هستند، گاهی با ایجاد آتش سوزی عمدی محیط بانان را به اطفای حریق مشغول می‌کنند تا بتوانند به شکار غیر مجاز بپردازند.
افزایش ۴۰ درصدی آتش سوزی در منابع طبیعی
آمارها نشان می‌دهد آتش‌سوزی جنگل‌های ایران در سال جاری نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد افزایش یافته است. به گفته قاسم سبزعلی، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، به دلیل کمبود بودجه در سازمان جنگل‌ها امکان تجهیز شدن به وسایل مورد نیاز برای اطفا سریع و کامل آتش‌سوزی‌ها وجود ندارد.
به گفته او، استان‌های فارس، خوزستان، لرستان، کردستان، کهگیلویه، کرمان و گلستان بیشترین آتش‌سوزی جنگل‌ها را در سال جاری داشته‌اند.
به جز آتش‌هایی که عامل آن‌ها انسان است، گرمی هوا و خشکسالی نیز در افزایش تعداد آتش سوزی‌ها موثر است.