[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20130525_Farhangi_EkranCinema_M_Yousefipour.mp3[/podcast]
از این هفته نمایش عمومی فیلم «جنگ جهانی زی» یا «جنگ جهانی زد» تازه‌ترین ساخته مارک فورستر در سینماهای بسیاری از کشورهای جهان آغاز شده است. در اکران این هفته می‌پردازیم به معرفی این فیلم.
«جنگ جهانی زی» یک فیلم آخرالزمانی است و مثل بسیاری از فیلم‌های پرخرج این‌روزهای سینما، ترکیبی از ژانرهای مختلف چون اکشن، علمی- تخیلی و ترسناک است. همچون بسیاری دیگر از فیلم‌های مشابه در این ژانر، داستان با نابودی تقریبی زمین آغاز می‌شود. ویروسی مرگبار در جهان گسترش یافته و آمریکا و شهر نیویورک را به نابودی می‌کشاند. جری لین با بازی براد پیت یک محقق و جستجوگر سابق «سازمان ملل» است که موفق شده خانواده‌اش را از منهتن خارج کرده و در یکی از آخرین پناهگاه‌های امن در آمریکا اسکان دهد. او توسط رئیس سابقش برای تحقیق بر روی این ویروس و شناسایی منشأ آن فراخوانده می‌شود و سفری به دور جهان را آغاز می‌کند. این در حالی است که ویروس ناشناس با سرعت بسیار گسترش یافته و انسان‌ها را به زامبی تبدیل می‌کند و نسل بشر را در معرض نابودی قرار می‌دهد.
منتقد «هالیوود ریپورتر» با تعریف از فیلمبرداری فیلم و جلوه‌های ویژه آن، فیلم را اثری دانسته که تماشاگران را تا آخر درگیر دنیای خود می‌کند.
«جنگ جهانی زی» بر اساس رمانی به همین نام نوشته مکس بروکس ساخته شده است. مک بروکس فرزند مل بروکس، کارگردان و ستاره مشهور سینمای کمدی است. کتاب نخستین‌بار در سال ۲۰۰۶ میلادی منتشر شد و مورد استقبال قرار گرفت. رمان در اصل دنباله‌ای بر دیگر کتاب بروکس با موضوع زامبی‌ها محسوب می‌شود و حرف «زد» در عنوان آن نیز اشاره به کلمه زامبی دارد. در رمان «جنگ جهانی زی» بروکس با الهام از خاطرات شفاهی جنگ جهانی دوم، در نقش یک مأمور سازمان ملل ظاهر می‌شود و از سراسر جهان خاطرات پراکنده‌ای از به وقوع پیوسته در جنگ را گرد می‌آورد. از نکات جالب در کتاب حضور کشورهای حاشیه‌ساز و مسائل امروز جهان در آن است. برای مثال در کتاب کشورهای ایران و پاکستان درگیر یک جنگ اتمی شده و یکدیگر را از بین برده‌اند و یا اسرائیل همانند امروز دیواری به دور سرزمین خود کشیده و مرزها را بسته است و تنها یهودیان و فلسطینی‌هایی که آلوده به ویروس نیستند را به درون راه می‌دهد.
«جنگ جهانی زی» فیلمی است که به خواست ستاره آن یعنی براد پیت ساخته شده است. پس از انتشار رمان در سال ۲۰۰۶، براد پیت و لئوناردو دی‌کاپریو هر دو علاقمند به خرید حقوق سینمایی کتاب و ساخت آن در کمپانی‌های فیلمسازی خود شدند و در نهایت پیت به عنوان پیروز این رقابت موفق شد حقوق سینمایی کتاب را در سال ۲۰۰۷ به دست آورد. پیت نخست مسئولیت نوشتن فیلمنامه را به جوزف مایکل استراکزینسکی، فیلمنامه‌نویسی که آثاری چون مجموعه تلویزیونی موفق «بابیلون 5» و فیلم «تور» را در کارنامه خود دارد سپرد. اما در سال ۲۰۰۸ نسخه‌ای از فیلمنامه بر روی اینترنت لو رفت و سرانجام در سال ۲۰۰۹ ماتیو مایکل کارناهان، با بازنویسی مجدد فیلمنامه نسخه تازه‌ای از آن را در اختیار پیت گذاشت.
در دورانی که فیلمنامه مراحل نوشتن و بازنویسی را طی می‌کرد مارک فورستر، فیلمساز سوئیسی-آلمانی که سابقه ساختن آثاری چون «بادبادک‌باز» بر اساس رمان پرفروش خالد حسینی، «یافتن ناکجا» و فیلم «ذره‌ای از آرامش» از مجموعه فیلم‌های «جیمز‌باند» را در کارنامه خود دارد به عنوان کارگردان به پروژه پیوست و سرانجام پیش‌تولید فیلم با بودجه اولیه ۱۲۶ میلیون دلار در سال ۲۰۱۱میلادی آغاز شد.
دیوید رونی، منتقد «تلگراف» می‌گوید «جنگ جهانی زی» مجموعه‌ای است از صحنه‌های عظیم که در کنار هم آمده‌اند؛ مثل فنجان شکسته‌ای است که تکه‌هایش به یکدیگر بند زده شده باشد.
فورستر درباره این فیلم و دلیلش برای قبول کارگردانی آن می‌گوید: «می‌دانید این روزها تنها تعداد کمی فیلم حماسی و عظیم و پرخرج مانند این هستند که همزمان در آن شما یک داستان سرگرم‌کننده خانوادگی ببینید و به بخش حادثه‌ای و اکشن فیلم نیز پرداخته شده باشد. در اصل مفاهیم زیاد و مصالحی که در فیلم وجود دارند چیزهایی هستند که یافتنشان در آثار مشابه بسیار سخت است. براد پیت و کمپانی فیلمسازی‌اش حقوق کتاب را خریده و بر روی آن کار کرده بودند. او خیلی علاقه داشت که این فیلم ساخته شود. به نظر من هم کار فوق‌العاده‌ای بود. اگرچه یک فیلم حماسی عظیم و تجاری است اما در عین حال شخصیت محور است. برای همین کار ویژه‌ای بود و به نظر من همه تماشاگران باید آن را ببینند.»
همانگونه که اشاره شد داستان در کشورهای گوناگون اتفاق می‌افتد، برای همین فیلم نیز در چندین کشور از آمریکا و مجارستان گرفته تا انگلیس و اسکاتلند فیلمبرداری شد. براد پیت حدود 5 سال را برای تبدیل این کتاب به فیلم صرف کرد و توانست موافقت کمپانی‌های بزرگ هالیوودی چون «پارامونت» و «گراهام کینگ» را برای سرمایه‌گذاری بر روی این پروژه پرخرج به دست آورد. او درباره انگیزه‌اش برای خرید حقوق این رمان و تبدیل آن به فیلم می‌گوید: «پنج سال پیش من درباره زامبی‌ها هیچ چیزی نمی‌دانستم، اما امروز می‌توانم بگویم یک متخصص در این زمینه هستم. این پروژه از آنجا آغاز شد که می‌خواستم فیلمی کار کنم که پسرهایم بتوانند قبل از اینکه هجده ساله شوند تماشایش کنند و دوستش داشته باشند. چیزی که آنها دوست دارند زامبی‌ها هستند. برای همین ما به سراغ کتاب مکس بروکس رفتیم و کار بر روی آن را شروع کردیم. ما با دو مشکل و چالش عمده و بزرگ روبرو بودیم. اول اینکه چگونه جهان ویژه و خاص و پر جنب‌وجوش کتاب را حفظ کرده و آن را روی پرده سینما بیاوریم و مشکل دوم اینکه چگونه کاری خوب و تازه در این ژانر بسازیم. هر چه باشد فیلم‌های بسیاری در این ژانر ساخته شده و بسیاری از آنها هم فیلم‌های خیلی خوبی بوده‌اند.»
فیلم در دوران تولید دچار تغییرات زیادی شد. پس از پایان فیلمبرداری بار دیگر برخی از صحنه‌های فیلمنامه بازنویسی شدند و گروه مجبور شدند برای فیلمبرداری مجدد این صحنه‌ها به بوداپست بازگردند. این اتفاق‌ها باعث شدند که بودجه اولیه فیلم بالا رود و در نهایت به حدود ۲۰۰میلیون دلار برسد. علاوه بر براد پیت، بازیگرانی چون میریل انوس، دیوید مورس و ماتیو فوکس (بازیگری که بسیاری او را برای بازی در نقش دکتر جک در مجموعه تلویزیونی موفق «لاست» می‌شناسند) در فیلم بازی کرده‌اند. «جنگ جهانی زی» به شیوه‌های «سه بعدی» و «آی‌مکس» به نمایش در می‌آید.
«جنگ جهانی زی» به عنوان یک فیلم تجاری پرخرج تقریباً مورد پسند منتقدان قرار گرفته و نقدهای مثبتی دریافت کرده است. تاد مک‌کارتی، منتقد «هالیوود ریپورتر» با تعریف از فیلمبرداری فیلم و جلوه‌های ویژه آن، فیلم را اثری دانسته که تماشاگران را تا آخر درگیر دنیای خود می‌کند. او اعتقاد دارد فیلم بیش از آنکه بر قصه‌گویی استوار باشد، ترکیبی از صحنه‌های تأثیرگذاری است که یکی پس از دیگری بر پرده نقش می‌بندند. پل برادشاو، منتقد «توتال فیلم» نیز با دادن سه ستاره به فیلم در مجموع اعتقاد دارد اگرچه فیلم در پرداخت صحنه‌های حادثه‌ای عالی است اما در کل بیشتر به بزرگ بودن فیلم توجه شده است تا کیفیت آن و ایجاد تنش در تماشاگران. در نقطه مقابل دیوید رونی، منتقد «تلگراف» با دادن تنها دو ستاره به فیلم با آنکه اعتقاد دارد فورستر تمام تلاش خود برای بهتر ساختن فیلم را انجام داده، اما در نهایت فیلم به مجموعه‌ای از صحنه‌های عظیم تبدیل شده که در کنار یکدیگر تدوین شده‌اند. به تعبیر او فیلم همانند فنجان شکسته‌ای است که تکه‌هایش به یکدیگر بند زده شده‌اند و در جاهایی از آن به جای قطعه گمشده‌ای از فنجان، از قطعات یک جاروبرقی استفاده شده است!
«جنگ جهانی زی» با زمان ۱۱۶دقیقه محصول سال ۲۰۱۳کشور آمریکا است.