کوین مک کارتی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا قربانی نزاعهای درونی حزب خود شد. مجلس نمایندگان ایالات متحده برای نخستین بار در تاریخ ۲۳۴ ساله این نهاد، رئیس جمهوریخواه خود را برکنار کرد.
دموکراتها روز سهشنبه ۱۱ مهر / ۳ اکتبر در کنار جمهوریخواهان راستگرای تندرو و طرفدار دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا قرار گرفتند تا رأی به برکناری کوین مک کارتی بدهند؛ اقدامی بیسابقه در تاریخ سیاسی آمریکا که در بحبوحه شکاف شدید در داخل حزب جمهوریخواه انجام میشود.
بدین ترتیب کوین مک کارتی ۵۸ ساله با ۲۱۶ رأی مثبت در برابر ۲۱۰ رأی منفی قانونگذاران از ریاست مجلس نمایندگان برکنار شد.
این رأیگیری به پیشنهاد مت گاتز، نماینده حزب جمهوریخواه از ایالت فلوریدا در روز دوشنبه مطرح شد. او مک کارتی را متهم کرد که با دموکراتهای منتخب درباره افزایش سقف بدهی و تصویب بودجه موقت برای تأمین مالی دولت مذاکره کرده است و بسیاری از محافظهکاران با این مذاکرات مخالف بودند.
مت گاتز همچنین مک کارتی را متهم کرد که با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا بر سر بسته احتمالی کمک به اوکراین «توافق مخفی» کرده است. مت گاتز گفت: «به سود این کشور است که ما سخنگوی بهتر از کوین مک کارتی داشته باشیم (…) هیچکس به او اعتماد ندارد. او مجلس نمایندگان را فلج کرد و پیشنویس لایحههای تخصیصی را در نظر نگرفت.»
مک کارتی در پاسخ گفت: «از مذاکره پشیمان نیستم. دولت ما برای یافتن مصالحه ساخته شده است.» او در پی از دست دادن ریاست خود در مجلس نمایندگان گفت: «ممکن است امروز یک رأی را از دست داده باشم اما برای آنچه به آن اعتقاد دارم، جنگیدم.»
مک کارتی جمهوریخواه زمستان گذشته نیز هنگام انتخاب بهعنوان رئیس مجلس نمایندگان با مخالفت همحزبیهای تندروی خود روبهرو شده بود و پس از ۱۵ دور رأیگیری و دادن یک رشته امتیازات به قانونگذاران فوق محافظهکار توانست ریاست مجلس نمایندگان را برعهده بگیرد. این اولین بار در طول یک قرن بود که مجلس نمایندگان در نخستین رأیگیری نتوانسته بود رئیس خود را انتخاب کند و تنها چهار انتخابات دیگر در تاریخ ایالات متحده به بیش از ۱۲ رأی سرنوشتساز نیاز داشتند.
پس از رأی بیسابقه به برکناری کوین مک کارتی، مجلس نمایندگان آمریکا باید برای انتخاب رئیس جدید رأیگیری کند. پیشبینیها درباره زمان رأیگیری جدید متفاوت است. برخی میگویند ممکن است چند هفته طول بکشد و برخی دیگر از رأیگیری در یکی از روزهای سهشنبه یا چهارشنبه هفته آینده سخن میگویند.
رئیس موقت مجلس نمایندگان آمریکا
بر اساس قوانین آمریکا، رئیس موقت مجلس نمایندگان آمریکا از فهرستی که مک کارتی هنگام شروع به کارش به منشی مجلس ارائه داده است انتخاب خواهد شد.
بر این اساس، تا زمانی که رئیس جدید مجلس نمایندگان انتخاب شود، پاتریک مک هنری، نماینده جمهوریخواه از ایالت کارولینای شمالی و متحد مک کارتی، رئیس موقت مجلس نمایندگان آمریکا خواهد بود.
مک هنری تنها میتواند برای مدت بسیار محدودی بر مجلس نمایندگان ریاست کند که در این مورد تا سه روز قانونگذاری تعیین شده است.
در حالی که رئیس مجلس دستور کار کلی قانونگذاری را در مجلس نمایندگان تعیین میکند، این رهبر اکثریت مجلس است که لایحههای خاصی را برای بحث و رأیگیری در مجلس برنامهریزی میکند.
کلی آرمسترانگ، نماینده جمهوریخواه در اینباره گفت وظیفه اصلی مک هنری این خواهد بود که «سخنگوی جدیدی برای ما بیاورد». او افزود هر چیزی بیشتر از این به حذف مک هنری منجر خواهد شد.
احتمال تعلیق بودجه؟
رأی به برکناری مک کارتی تنها چند روز پس از آن صورت گرفت که مجلس نمایندگان به دشواری از تعطیلی دولت خودداری کرد. برکناری مک کارتی به عدم اطمینان مداوم در مورد هزینههای دولت، از جمله کمکهای میلیارد دلاری به اوکراین و سایر نیازهای بینالمللی میافزاید.
تا زمانی که رئیس جدید مجلس نمایندگان انتخاب نشود، بعید است که اقدامات بیشتری در مورد لایحههای تأمین مالی دولت انجام شود.
جنگ بر سر آن لایحهها و خشم بر سر شکست مک کارتی در زمینه کاهش هزینهها که محافظهکاران راستگرای تندرو بهدنبال آن بودند، موجب شد تا مت گاتز، نماینده جمهوریخواه، طرح برکناری مک کارتی را ارائه کند.
۲۲۱ نماینده جمهوریخواه و ۲۱۲ نماینده دموکرات مجلس نمایندگان بهشکل خصوصی دور هم جمع شدند تا گامهای بعدی خود – چه سیاسی و چه قانونی – پس از برکناری مک کارتی را مشخص کنند.
انتظار میرود که هر یک از احزاب تلاش کنند تا با معرفی نامزدی برای ریاست جدید مجلس موافقت کنند. این برای دموکراتها نسبتاً کار آسانی است، زیرا آنها کاملاً پشت سر نماینده خود حکیم جفریس هستند. جفریس ژانویه گذشته (دیماه سال گذشته) در برابر مک کارتی بهعنوان نامزد ریاست مجلس قرار گرفت.
جمهوریخواهان به دلیل اختلافهای آشکارشان بهویژه در میان گروه کوچک محافظهکاران تندرو که برکناری مک کارتی را رهبری کردند و در پی کاهش شدید هزینههای دولت هستند، کار دشوارتری برای معرفی نامزد خود در پیش دارند.
مک هنری که بهعنوان رئیس موقت مجلس نمایندگان منصوب میشود، میتواند یک گزینه باشد اما مشخص نیست که او نامزد خواهد شد یا خیر. مک کارتی از کاندیداتوری مجدد منع نشده اما گفته است که نامزد نخواهد شد.
طبق قانون اساسی ایالات متحده، رئیس مجلس نمایندگان نباید عضو کنگره باشد. به همین دلیل است که برخی از جمهوریخواهان نام دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا را برای ریاست مجلس نمایندگان مطرح کردهاند اما ترامپ گفته است که این سمت را نمیخواهد.
مک کارتی شامگاه سهشنبه در یک نشست مطبوعاتی گفت: «من نمیدانم چه کسی نامزد میشود.»
وقتی از مک کارتی پرسیده شد که به نظرش چه کسی باید جایگزین او شود، گفت نامزدی که «کشور را در اولویت قرار دهد».