وزیر امور خارجه عمان به وب‌سایت خبری «المانیتور» گفت که ایران و ایالات متحده به نهایی کردن توافقی برای آزادی ایرانی-آمریکایی‌هایی که در تهران زندانی‌اند، نزدیک هستند.
بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، روز چهارشنبه در مصاحبه‌ای گفت که وی «جدیت» واشنگتن و تهران را مشاهده کرده است و مذاکره‌کنندگان دو طرف تلاش می‌کنند تا برجام را نجات دهند.
طبق توافق برجام که در سال ۱۳۹۴ به دست آمد، ایران موافقت کرد فعالیت‌های هسته‌ای خود را در ازای لغو تحریم‌ها محدود کند. خروج آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷ و متعاقب آن کاهش گام به گام تعهدات هسته‌ای ایران از اردیبهشت ۱۳۹۸ عملا این توافق را بلاموضوع کرده بود.
پس از روی کار آمدن بایدن به مدت یک سال و نیم تلاش‌‌هایی برای احیای برجام صورت گرفت که در شهریور سال گذشته به بن‌بست رسید. در آن زمان مقام‌های آمریکایی گفتند ایران خواسته‌های جدیدی را مطرح کرده که فراتر از محدوده توافق اولیه بود.
سرنوشت سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز ایرانی-آمریکایی‌هایی که به اتهام جاسوسی در زندان اوین زندانی هستند هم مدت‌ها است که با فراز و فرود این مذاکرات گره خورده است. تحلیلگران می گویند که بعید است دولت بایدن بدون اطمینان از آزادی آنها به توافقی با ایران درباره موضوع هسته‌ای دست یابد.
به عنوان بخشی از یک توافق، ایران به دنبال آزادسازی میلیاردها دلار از دارایی‌هایی است که در بانک‌های کره جنوبی تحت تحریم‌های آمریکا مسدود شده‌اند. یک مکانیسم پیشنهادی که روی میز قرار دارد به ایران اجازه می‌دهد تا فقط برای اهداف بشردوستانه به این پول‌ها دسترسی داشته باشد. طرف‌های ثالث از جمله عمان، قطر و بریتانیا در مقاطع مختلف نقشی در تسهیل این مذاکرات ایفا کرده‌اند.
البوسعیدی درباره توافق احتمالی بر سر آزادی زندانیان گفت: «می‌توانم بگویم که آنها (به چنین توافقی) نزدیک هستند و احتمالاً یک سری موضوعات فنی در رابطه با آن وجود دارد».
او درباره آزاد شدن وجوه مسدود شده ایران هم گفت: «آنها باید چارچوب زمانی داشته باشند که چگونه باید این کار را سازماندهی کرد. من فکر می‌کنم آنها دارند این چارچوب را تنظیم می‌کنند.»
به گفته چندین منبع آگاه، عمان که به عنوان کانال پشتی برای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ عمل کرده است، اخیراً محل مذاکرات غیرمستقیم بین مقامات آمریکایی و ایرانی بوده است. روز دوشنبه، وزارت امور خارجه ایران گزارش‌هایی مبنی بر میزبانی مسقط در این مذاکرات را تأیید کرد و گفت که این مذاکرات «محرمانه نبوده».
البوسعیدی نقش‌آفرینی عمان را تأیید نکرد، اما گفت که کشورش «با حسن نیت امکاناتمان را برای کمک به هر دو طرف، چه در اینجا و چه در هر جای دیگر، پیشنهاد کرده است».
آمریکا و اروپا مدت‌ها است که نگران برنامه هسته‌ای ایران هستند. آنها می‌گویند جاه‌طلبی و توسعه سریع برنامه هسته‌ای ایران وضعیت را پیچیده‌تر از قبل کرده است. ایران در مقابل می‌گوید که سطوح بالای غنی‌سازی و توسعه برنامه هسته‌ای برای داشتن ابزاری برای رفع تحریم‌ها است.
ایالات متحده اکنون تخمین می زند که دوره فرار هسته‌ای ایران – زمان لازم برای جمع آوری مواد شکافت پذیر کافی برای یک بمب هسته‌ای، در صورت تمایل – از یک سال به «هفته‌ها یا کمتر» رسیده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به المانیتور گفت که دولت بایدن از طریق کانال‌های منطقه‌ای «از ایران می‌خواهد پس از چندین ماه تحولات منفی، مسیر کاهش تنش را در پیش بگیرد».
آزادی زندانیان یکی از این اقدامات خواهد بود. علی واعظ، کارشناس مسائل ایران در گروه بین‌المللی بحران که مذاکرات را از نزدیک دنبال می‌کند، گفت که ارتباط واضحی بین مذاکرات بازداشت‌شدگان و زمینه وسیع‌تری وجود دارد که در آن توافق می‌تواند اتفاق بیفتد.
واعظ گفت که دو طرف در ماه مارس به یک پیمان تبادل زندانیان نزدیک شده بودند، اما این گفتگوها پس از حملات متقابل نیروهای تحت حمایت ایران و نظامیان آمریکایی در سوریه که منجر به کشته شدن یک پیمانکار آمریکایی شد، از مسیر خارج شد.
یک دیپلمات اروپایی آشنا با مذاکرات نیز گفت که توافق بر سر آزادی زندانیان دوتابعیتی نزدیک است. سخنگوی نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد گفت: «این دور تبادل زندانیان بیش از دو سال است که در دستور کار قرار دارد و اکنون بیش از هر زمان دیگری به دستیابی به توافق نزدیک‌تر شده‌ایم.»
دلیل تشدید این گمانه زنی‌ها، موجی از فعالیت‌های دیپلماتیک در هفته‌های اخیر است، از جمله دیدار روز دوشنبه در ابوظبی بین علی باقری، مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران و دیپلمات‌های اروپایی.
هیثم بن طارق، سلطان عمان نیز در اواخر ماه مه، اندکی پس از آنکه تهران، امدادگر بلژیکی، اولیویه واندکاستیل را در مبادله زندانیان با تسهیل مسقط آزاد کرد، به ایران سفر کرد. چند روز پس از سفر سلطان، ایران یک زندانی دانمارکی و دو زندانی اتریشی را در توافقی که عمان میانجی آن بود، آزاد کرد.
از دیگر سو، در آنچه برخی تلاشی برای تنش‌زدایی می‌دانستند، ایالات متحده هفته گذشته دسترسی ایران به حدود ۲٫۷ میلیارد دلار بدهی گاز و برق عراق را تأیید کرد. وزارت امور خارجه آمریکا این تصمیم را به عنوان یک مجوز معمول «برای معاملات بشردوستانه و سایر معاملات غیرقابل تحریم» کم اهمیت جلوه داد.
البوسعیدی روز چهارشنبه گفت که فضای مثبتی پیرامون موضوع هسته‌ای وجود دارد و افزود که مسقط معتقد است که رهبری ایران برای دستیابی به توافق جدی است.
او گفت: «تا زمانی که طرف مقابل نیز حسن نیت داشته باشد، آنها مایل به حصول توافق هستند.»