ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در سخنرانی ویدئویی چهارشنبه شب ۳ خرداد/ ۲۴ مه، از جمهوری اسلامی ایران خواست در ارسال پهپادهای مرگبار «شاهد» به روسیه تجدیدنظر کند.
زلنسکی گفت:
امروز با توجه به اینکه چنین حملات [پهپادی] ادامه دارد، میخواهم به همه، به جامعه ایران، به علمای ایران، به خانوادههای ایرانی، به کسانی که میتوانند بر تصمیمهای دولت در ایران تأثیر بگذارند رجوع کنم و یک سئوال ساده بپرسم: چرا میخواهید در تروریسم روسیه شریک باشید؟ چرا در کنار دولت شرور میایستید؟
مقامات جمهوری اسلامی بارها اتهام ارسال پهپاد به روسیه را تکذیب کردهاند اما اطلاعات و دادههای سازمانهای امنیتی و اطلاعاتی غرب خلاف این موضوع را ثابت میکند.
در ماه نوامبر، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی اذعان کرد ایران «شمار محدودی» پهپاد به مسکو ارسال کرده اما این اقدام را قبل از حمله نظامی روسیه به اوکراین انجام داده است.
با وجود شواهد گسترده، روسیه نیز استفاده از پهپادهای ایرانی در اوکراین را تکذیب میکند.
رئیس جمهوری اوکراین افزود:
وقتی پهپاد ایرانی یک دختر باردار اوکراینی و شوهرش را در خانهشان میکُشد، شما، پدران و مادران در ایران چه نیازی به چنین اقدامی دارید؟ پهپاد شاهد شما به یک خوابگاه دانشجویی اصابت میکند، مردم میمیرند، آتشسوزی میشود، امدادگران میآیند و در عرض چند دقیقه پهپاد دوم شلیک میشود و جان کسانی را میگیرد که برای نجات جان دیگران آمدهاند …. ایران به این کشتارهای کور چه نیازی دارد؟ کشتار با دستهای روسیه اما با سلاح ایران! من مطمئنم که شما باید در طرف دیگر تاریخ بایستید و نه در کنار نیروی شر.
ولودیمیر زلنسکی در ادامه سخنان خود افزود پدافند هوایی اوکراین مهارت بالایی در سرنگون کردن این پهپادها به دست آورده و ۹۰۰ فروند از یکهزار و ۱۶۰ پهپاد را سرنگون کرده است.
روسیه از زمان آغاز حمله به اوکراین در سال گذشته، همکاری نظامی خود را با ایران افزایش داده است.
جان کربی، مشاور امنیت ملی آمریکا، روز ۲۵ اردیبهشت/ ۱۵ مه در یک نشست خبری اعلام کرد دلایل زیادی در دست است که روسیه و ایران در حال گسترش همکاری دفاعی بیسابقهای هستند که به مسکو کمک میکند تا جنگ در اوکراین را طولانیتر کند.
کربی گفت ایران از ماه اوت به بعد بیش از ۴۰۰ پهپاد به روسیه تحویل داده است که عمدتاً از نوع «شاهد» بودهاند و روسیه بیشتر آنها را برای هدف قرار دادن زیرساختهای حیاتی اوکراین بهکار برده است.
روزنامه گاردین بریتانیا به تازگی به نقل از منابع آگاه گزارش داد ایران از قایقها و یک شرکت هواپیمایی دولتی برای قاچاق پهپادهای بیشتر به روسیه استفاده میکند.
بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی ایران همچنین دستکم یک میلیون گلوله مهمات و صدها هزار گلوله توپخانه را از طریق دریای خزر به روسیه ارسال کرده است.