حملات شیمیایی به دختران دانش‌آموز و دانشجو با حمایت‌های ولایی

سرگیجه، حالت تهوع، سوزش چشم و گلو و دل پیچه داشتیم. اول صدای انفجار آمد. بعد کم‌کم سرگیجه و سردردها شروع شد. ناظم و مدیر مدرسه اجازه نمی‌دادند از کلاس خارج شویم. وقتی همه بی‌حال شدیم اجازه دادند برویم حیاط. بچه‌ها می‌گفتند یک خانم چادری را دیدند که یک چیزی انداخته تو مدرسه. حالمون خیلی بد شد. من دیگه نمی‌خوام مدرسه برم.

اینها صحبت‌های یک دانش‌آموز دبستانی از مدرسه دخترانه «سپهر مصباح» کرمانشاه است. این مدرسه‌ ۱۰ اسفند سال جاری، در ادامه حملات شیمایی تروریستی به دانش‌آموزان ایرانی، مورد حمله افراد ناشناس قرار گرفت.

با گذشت بیش از سه ماه از اولین خبر مسمومیت دانشجویان و دانش‌آموزان عمدتاً دختر، هنوز مقامات جمهوری اسلامی قادر به شناسایی عاملان و آمران این اقدامات بیوتروریسی نشده‌اند. طبق گزارش‌های منتشر شده، از ۹ آذر تا ۱۰ اسفند سال جاری، دانش‌آموزان ۵۷ مدرسه در استان‌های قم، تهران، اردبیل، کرمانشاه، لرستان، سمنان، چهارمحال و بختیاری و مازندران دچار مسمومیت شد‌ه‌اند. اما روز‌های ۱۳ و ۱۴ اسفند به یکباره آمار این حملات به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرد و همراه با حملات مجدد به برخی مدارس، شهرهای تبریز، ارومیه، همدان، کوار، گیلان، بهارستان، محلات، گیلان‌غرب، سنندج، کامیاران، اهواز، اصفهان، ایلام، بجنورد و چند شهر دیگر را در برگرفت. رسانه‌های داخلی، تنها در روز ۱۳ اسفند، از مسمومیت دست‌کم ۴۲۴ دانش‌آموز خبر دادند. این حملات منحصر به مدارس نبوده و بامداد ۱۴ اسفند، دست‌کم ۷۵ دانشجو در خوابگاه دخترانه یاسِ دانشگاه فنی و حرفه‌ای ارومیه با استشمام «بوی گاز تلخ» دچار حالت سرگیجه و تهوع شدند. شامگاه یکشنبه ۱۴ اسفند خوابگاه دختران «حضرت فاطمه» در شهران تهران نیز هدف حمله شیمیایی قرار گرفت.

روایت ‌شاهدان

رسانه‌های داخلی روایت‌های متعددی را از نحوۀ مسمومیت دانش‌آموزان منتشر کرده‌اند. روزنامه همشهری به نقل از یکی از شاهدان نوشته است:

خودم با چشم دیدم چیزی از پنجره به داخل کلاس انداختند. کلاس ما مشرف به حیاط است و قطعاً کسی که این کار را کرده در حیاط مدرسه بوده است. بوی بدی تمام فضای کلاس را پر کرد و چون بچه‌ها ترسیده بودند و به سمت در هجوم بردند، به سختی از کلاس خارج شدیم، اما در راهرو هم وضعیت همین بود و بوی بد همه‌جا پر شده بود.

شواهدی از پرتاپ «شیئی مانند نارنجک» در گفت‌وگوی رادیو زمانه با دانش‌آموزان هم دیده می‌شود. یکی از دانش‌آموزان دراین باره می‌گوید:

اول صدای انفجار آمد، فکر کردیم صدای ترقه است. بعد ناظم آمد و گفت پنجره‌ها را ببندید و خودش رفت بیرون. بوی بدی از راهرو می‌آمد و ولی همه‌اش می‌گفتند از کلاس خارج نشوید. من و چند نفر از همکلاسی‌هایم دچار تنگی نفس شدیم. هرچی هم به مدیر و ناظم‌ می‌گفتیم حرفامون را باور نمی‌کردند. وقتی بیشتر بچه‌ها حالشان بد شد، اجازه دادند برویم حیاط مدرسه. حالِ همه خیلی بد بود. بعد زنگ زدند آمبولانس آمد و رفتیم بیمارستان.

این دانش‌آموز درمورد وضعیت فعلی خود به رادیو زمانه می‌گوید:

حالم خوب خوب نشده ولی بهترم. بعضی وقت‌ها دل پیچه و حالت تهوع دارم. تو بیمارستان گفتند چیزی نیست زود خوب می‌شی. ولی چند روز گذشته هنوز حالم سرجاش نیامده.

یکی از والدین در مورد مشاهداتش به رادیو زمانه می‌گوید:

یکی از دوستام بهم خبر داد. گفت بچه‌ها مسموم شده‌اند. با عجله خودم را رساندم. تقریباً بچه‌ام از حال رفته بود. خیلی سراسیمه بودم. کسی هم جواب نمی‌داد. به بچه‌ها گفتم چرا زودتر زنگ نزدید؟ می‌گفتند موبایل‌ها رو ازمون گرفته‌اند. راست می‌گفتند، چون یک هفته می‌شد بچه‌‌م موبایلش را نمی‌برد، می‌گفت چند روزه هرکی موبایل داشته باشد به زور ازش می‌گیرند. نمی‌دانم چی بگویم، می‌ترسم دوباره بفرستمش مدرسه بلایی سرش بیاورند. حس می‌کنم از قبل برای مسموم کردن برنامه‌ داشته‌‌اند. خدای نکرده بچه‌هایمان را می‌کشند و کسی هم جوابگو نخواهد بود.

یک معلم‌ از هنرستان دخترانه در تهران به رادیو زمانه می‌گوید:

حتی موقع آلودگی‌های شدید هوا هم، مدیر آموزش و پرورش اصرار داشت مدرسه‌ها را تعطیل نکنیم. سلامت بچه‌ها عملاً برایشان مهم نبود. یکی دو هفته است مدیر هنرستان دستور داده دانش‌آموزان موبایل همراه نداشته باشند. تو این یکی دو هفته مدام دانش‌آموزان را چک می‌کردند. البته قبلاً هم در این مورد تذکر می‌دادند ولی این بار خیلی سفت و سخت‌تر بود.

به‌نظر می‌رسد تاکید بر همراه نداشتن موبایل به دلیل ممانعت از تصویربرداری مسموم‌شده‌ها و جلوگیری از اطلاع‌رسانی دانش‌آموزان بوده باشد. آنچه در این میان گمانه‌برانگیز است، تاکید برخی از مدیرهای مدارس‌ بر عدم همراهی موبایل قبل از شروع گستردۀ مسمومیت‌ها است.

یک معلم از سنندج در مورد تحرکات غیرمعمول در مدرسه به رادیو زمانه می‌گوید:

تا به‌حالا چند بار رفت و آمد نیروهای انتظامی را در مدرسه دیده‌ام. فکر می‌کردم به خاطر اعتراضات و تذکرهای همیشگی آمده‌اند. نمی‌دانم به مسمومیت‌ها ربط دارد یا نه، ولی غیرمعمول بود.

همچنین گزارش‌های مشابهی از حضور افراد متفرقه در مدارسی که در روزهای گذشته دچار مسمومیت شده‌اند وجود دارد. یک دانش‌آموز از استان کرمانشاه که یکشنبه ۱۴ اسفند مدرسه‌شان با حمله شیمیایی روبرو شد به رادیو زمانه می‌گوید:

دو نفر خانم چادری را چند روز پیش در حیاط مدرسه دیدم. ما کلاس داشتیم. آنها توی حیاط با موبایل صحبت می‌کردند. فکر کردیم باز آمده‌اند یکی را بازداشت کنند. نمی‌دانم چه خبر بود. کسی هم در موردشان چیزی نگفت. واقعاً دیگه از مدرسه رفتن می‌ترسم. امروز مدرسۀ ما جهنم بود.

در همین رابطه سازمان حقوق بشری هه‌نگاو گفته است: طی هفته گذشته دوربین‌های مداربسته پوشش‌دهنده مدرسه راهنمایی علیزاده در منطقه نایسر سنندج، توسط نهادهای حکومتی برچیده شده‌اند.

مسئولان، دشمنان نظام را متهم می‌کنند

اگرچه این روزها مسمومیت دانش‌آموزان در صدر اخبار و واکنش‌ها قرار دارد، اما حملات شیمیایی به دختران از ۲ آذر با آلوده شدن ۶۰۰ دانشجو در دانشگاه اصفهان شروع و در ادامه به دانشگاه‌های خوارزمی و صنعتی اراک کشیده شد. متعاقباً ۹ آذر اولین اخبار از مسمومیت دانش‌آموزان شهر قم منتشر شد. حالا با گذشت بیش از سه ماه، مقامات جمهوری اسلامی با اظهارات متناقض و همچنین انکار مسمومیت‌ها، آن را به «اقدامات تفرقه‌افکنانۀ دشمن» نسبت می‌دهند.

ابراهیم رئیسی در واکنش به مسمومیت‌ها اظهار کرده است:

دشمن با جنگ ترکیبی خود به دنبال ایجاد ناامیدی در میان مردم بود و به تازگی در جنگ روانی در یک موضوع امنیتی درباره برخی مدارس، ایجاد استرس و دلهره میان دانش‌آموزان و والدین کنند تا آشوب شکل بگیرد.

احمد راستینه، نماینده مجلس و سخنگوی کمیسیون فرهنگی با طبیعی خواندن «دست بیگانگان و دشمن» در رابطه با مسمومیت‌ها گفته است:

من تردید ندارم که یا سازمان منافقین و یا سایر گروهک‌های معاند و ضدانقلاب که در طول ۴۴ سال گذشته برای ضربه به حیثیت جمهوری اسلامی از هیچ کاری دریغ نکردند، دستشان در این زمینه دخیل است.

همچنین علی محبوبی‌پور، مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری اردبیل، مسمومیت‌ها را توطئه دشمن دانست و گفت:

دشمن ماه‌هاست با این اقدامات تلاش می‌کند تا آرامش مردم و خانواده‌ها را سلب کند که امیدواریم با هوشیاری و مراقبت بیشتر از این حوادث نیز به سلامت عبور کنیم.

 ابوالفضل اسلامی، مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ‌استان البرز نیز ضمن اشاره به «هراسیدن دشمنان از قدرت نظامی جمهوری اسلامی» گفته است:

دشمنان با مسموم کردن دانش‌آموزان درصدد ملتهب کردن فضای کشور هستند.

در همین رابطه علیرضا نظری، نماینده مجلس شورای اسلامی بدون ارائه مستنداتی به نقش داشتن معلمان در مسموم‌کردن دانش‌آموزان اشاره کرده و گفته:

اینکه این ماجرا توطئه‌ای از سوی دشمنان نظام است و آنها بنا دارند از این طریق به نظام لطمه بزنند و دست دشمن در کار است و ممکن است برخی از معلمان پشت قضیه باشند دور از ذهن نیست.

 محمدعلی محسنی بندپی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز احتمال داده است:

گروه‌هایی که مخالف ورود خانم‌ها به عرصه‌های مختلف علمی و سیاسی هستند، در مسمومیت دانش‌آموزان نقش دارند.

فرافکنی‌‌های مقامات جمهوری اسلامی درحالی صورت می‌گیرد که محمدرضا هاشمیان، فوق‌تخصص بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان مسیح دانشوری در گفت‌وگو با روزنامه هم‌میهن گفته است:

در این اتفاقات از گازهای ترکیبی برای مسمومیت استفاده شده است. دسترسی به این گازها برای افراد عادی امکان‌پذیر نیست.

استرس والدین

اظهارات مسئولان هرچه باشد از استرس و اضطراب والدین و دانش‌آموزان کم نمی‌کند. یکی از اولیا که دخترش دچار مسمومیت شده است درمورد واکنش مقام‌های جمهوری اسلامی به رادیو زمانه می‌گوید:

اینها وقیح‌ترین موجوداتی هستند که دنیا به خودش دیده است. بی‌کفایتی و نادانی خودشان را می‌اندازند گردن دشمن. گرانی عاملش دشمن است، کشتن بچه مردم باز کار دشمن است، تصادفات جاده‌ای کار دشمن است، مردم نان شب ندارند کار دشمن است! حالا همین مسمومیت‌ها هم شد کار دشمن. هیچ شکی ندارم کار خود بسیج و سپاه است. می‌خواهند تلافی اعتراضات را سر مردم خالی کنند. سه ماه است هر روز چند مدرسه در شهرهای مختلف کشور مسموم می‌شوند، این اقتدار و قدرت اول منطقه پس کجاست؟ اگر کار خوشان نیست چطور نتوانسته جلویش را بگیرند؟

یکی از مادران که دختر ۹ ساله‌اش دچار مسمومیت شده به رادیو زمانه می‌گوید:

مدیر مدرسه جوابگوی هیچ چیزی نیست. روزی که دنبال دخترم رفتم تا رسیدم در مدرسه را قفل کرده بودند و فرار کرده بودند. کسی نبود جواب من مادر را بدهد. چطوری می‌توانم بچه‌ام را مدرسه بفرستم؟ یه روز با تیر می‌زنند، یه روز مسموم می‌کنند، خدا خودش رحم کند. نمی‌دانم شکایتم را کجا ببرم.

در روزهای گذشته والدین ایرانی تجمعات اعتراضی در همین رابطه برگزار کردند. اما طبق روال همیشگی مسئولان نظام به جای پاسخگویی و چاره‌اندیشی برخوردی سرکوبگرانه را در پیش گرفتند. در همین زمینه نیز ویدیوهایی از بازداشت و برخورد خشونت‌آمیز نیروهای حکومتی با دانش‌آموزان و والدین در شبکه‌های اجتماعی همرسانی شده است. همچنین اخباری از بازداشت تعدادی دانشجو و دانش‌آموز توسط کانال‌های حقوق بشری منتشر شده است.

واکنش‌های عمومی

در اعتراض به مسمومیت‌های اخیر، شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان، مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، جمعی از استادان دانشگاه شهید چمران اهواز و، ۴۲۰ فعال مدنی، سیاسی و فرهنگی با انتشار بیانیه‌هایی به این اقدامات واکنش نشان دادند. همچنین کانون مدافعان حقوق بشر با انتشار نامه‌ای خطاب به کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل به موضوع مسمومیت‌ها در ایران پرداخته است. در این نامه تاکید شده است با وجود اینکه اکثر نقاط شهرها «مجهز به دوربین هستند» و در اعتراضات خیابانی نیروهای حکومتی از آنها برای شناسایی معترضان استفاده می‌کنند ولی «متاسفانه اقدام موثری در جهت کشف و علت ارتکاب چنین جرمی به عمل نیامده است.» این کانون «مخالفت جمهوری اسلامی با حقوق زنان» را ریشه و علت اصلی چنین فجایعی می‌داند.

در روزهای گذشته و در راستای سناریوسازی‌ها نظام سرکوبگر، صدا و سیمای حکومتی ایران با انتشار گزارشی، عامل مسمومیت در دبیرستان خیام جاجرود در شهرستان پردیس-تهران را «توقف تانکر حامل مواد پتروشیمی در نزدیکی مدرسه» عنوان کرد که با واکنش‌های منفی از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی همراه بود. همچنین این رسانه با نشست‌های کارشناسانه سعی در القای «توهم‌آمیز بودن مسمومیت‌ها» دارد. در همین رابطه احمد کریمی اصفهانی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی، به رویداد ۲۴ گفته است:

در اصل موضوع بحث دارم که این مسمومیت‌ها اصلاً واقعیت داشته باشد. این‌ها اثبات نشده است و صرفا در فضای مجازی است. دشمنان مسمومیت‌سازی و کشته‌سازی می‌کنند. تا یک نفر عطسه می‌کند، مسئولان باید پاسخ بدهند.