«آکسفام»، بنیاد بینالمللی برای ریشهکن کردن فقر، گرسنگی و بیعدالتی، پیش از آغاز مجمع جهانی اقتصاد در داووس با انتشار گزارشی نسبت به افزایش نابرابری در جهان هشدار داد و گفت برای نخستین بار در ۲۵ سال گذشته، ثروت شدید و فقر شدید همزمان در جهان افزایش یافته است.
براساس این گزارش، از زمان آغاز همهگیری کرونا، یک درصد ثروتمندترین جمعیت جهان حدود دو سوم رشد ثروت جهانی را به خود اختصاص دادهاند. دارایی این افراد ۲۶ تریلیون دلار افزایش یافت در حالی که دارایی خالص ۹۹ درصد جمعیت، تنها ۱۶ تریلیون دلار افزایش داشته است.
گزارش آکسفام همچنین نشان میدهد که ۹۵ شرکت مواد غذایی و انرژی در سال گذشته بیش از دو برابر سود خود را افزایش دادهاند. این شرکتها ۳۰۶ میلیارد دلار سود مازاد داشتند و ۲۵۷ میلیارد دلار آمریکا آن (۸۴ درصد) بین سهامداران تقسیم شده است.
بهگفته آکسفام نکته اصلی این است که شرکتها و افراد اَبَرثروتمند برندگان همهگیری کرونا و بحران انرژی در جهان هستند در حالیکه حدود ۱,۷ میلیارد کارگر در کشورهایی زندگی میکنند که سرعت افزایش تورم در آنها از سرعت افزایش دستمزدها پیشی گرفته است.
این نهاد بینالمللی میگوید پس از جهش سرسامآور شمار فقیران جهان در سال ۲۰۲۰، کاهش فقر در سال گذشته متوقف شد. در حالی که مجموع ثروت همه میلیاردرها از سال ۲۰۲۰ بهطور متوسط ۲,۷ میلیارد دلار در روز افزایش یافته است.
آکسفام با استناد به دادههای بانک جهانی میگوید به دلیل حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ قیمت مواد غذایی و انرژی افزایش شدیدی داشت و این مشکلات احتمالاً روند فقرزدایی را متوقف کرده است.
براین اساس، یک میلیاردر، به ازای هر یک دلار افزایش سرانه ثروت در میان ۹۰ درصد جمعیت فقیرتر جهان، بهطور متوسط ۱,۷ میلیون دلار درآمد کسب کرده است.
مانوئل اشمیت، سخنگوی آکسفام گفت:
«در حالی که میلیونها نفر نمیدانند چگونه برای غذا و انرژی هزینه کنند، بحرانهای زمانه ما ثروت عظیمی برای میلیاردرها به ارمغان آورده است.»
گابریلا بوچر، مدیر اجرایی آکسفام اینترنشنال نیز در اینباره گفت:
«در حالی که مردم عادی روزانه در تلاش برای دستیابی به مواد ضروری مانند غذا هستند، ابرثروتمندان به دستنیافتنیترین رؤیاهای خود نزدیکتر شدهاند.»
این نهاد بینالمللی از دولتها خواسته است تا با مالیات بر سود و ثروت بالا با این روند مقابله کنند. آکسفام تأکید کرده است که درآمد حاصل باید در گسترش امنیت اجتماعی، آموزش و بهداشت سرمایهگذاری شود تا با نابرابری و فقر مبارزه شود.
مانوئل اشمیت گفت:
«شرکتها و صاحبان ابرثروتمند آنها باید در نهایت سهم منصفانه خود را در راستای منافع عمومی انجام دهند.»
شهریورماه گذشته، همزمان با آغاز مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ۲۳۸ سازمان غیردولتی از ۷۵ کشور از جمله آکسفام، صندوق نجات کودکان و برنامه بینالمللی، در نامهای سرگشاده خطاب به رهبران جهان، خواستار اقدام قاطع بینالمللی برای «پایان دادن به بحران گرسنگی فزاینده» در جهان شدند.
آنها در بیانیه خود نوشتند:
«در حال حاضر ۳۴۵ میلیون نفر در حال تجربه گرسنگی حاد هستند که این رقم از سال ۲۰۱۹ بیش از دو برابر شده است.»
وقتی این حجم سرمایه در جائی انباشت شده یعنی به همین میزان کالا در بازار بدون مبادله مانده است و بحران مازاد تولید را دامن زده است سرمایه اگر همچنان به این سمت حرکت کند و نتواند منابع جدیدی برای سرمایه گذاری پیدا کند نه تنها فقر را افزایش می دهند که سبب رکود و گردش سرمایه نیز خواهند شد و اگر گردش متوقف شود سرمایه دچار مرگ و انحطاط می شود از اینرو این رکود سبب تضعیف دموکراسی و رشد ارتجاع خواهد شد جامعه ی بشری با این شرایط در حال حرکت به سمت نابودیست حتی برای همان افرادی خواهد بود که نزدیک به 12 تریلیون را راکد نگه داشته اند .
فرهاد - فرهادیان / 17 January 2023