سرگئی شویگو یکشنبه یکم آبان / ۲۳ اکتبر در تماس تلفنی با سباستین لکورنو، وزیر دفاع فرانسه که توسط طرف روسی منتشر شد، گفت مسکو نگران آن است که اوکراین از یک «بمب کثیف» در جنگ استفاده کند، بدون آنکه شواهدی در اینباره ارائه دهد.
وزارت دفاع روسیه در باره این تماس تلفنی گفت:
«آنها درباره وضعیت اوکراین که به سرعت در حال وخامت است، گفتوگو کردند. این روند به سمت عدم کنترل بیشتر پیش میرود.»
«بمب کثیف» اصطلاحاً به بمبی گفته میشود که در آن از مواد منفجره معمولی همراه با مواد رادیواکتیو استفاده شده باشد.
از سوی دیگر سرگئی شویگو برای دومین بار طی سه روز گذشته با لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا و دو همتای دیگر از کشورهای ناتو نیز تماس گرفت.
مسکو جزئیاتی در مورد گفتوگوی روز جمعه گذشته شویگو و آستین ارائه نکرد. این دو برای اولین بار از ماه مه گذشته با یکدیگر گفتوگو کردند. گزارش از تماسهای دیگر شویگو حاکی از آن است که او نسبت به بدتر شدن وضعیت در اوکراین هشدار داده است.
شویگو بهطور جداگانه با خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه و بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا صحبت کرد.
وزارت دفاع روسیه گفت او به همتایان ترکیهای و بریتانیایی خود نیز از نگرانی مسکو در مورد اینکه اوکراین ممکن است از یک «بمب کثیف» استفاده کند، سخن گفته است.
وزارت دفاع بریتانیا نیز در بیانیهای اعلام کرد که مکالمه تلفنی شویگو و والاس به درخواست طرف مقابل انجام گرفت.
براساس این بیانیه، شویگو مدعی شده است اوکراین برای تشدید تنش به دنبال اقداماتی است که توسط کشورهای غربی از جمله بریتانیا تسهیل میشوند.
بن والاس نیز این ادعاها را تکذیب کرده و هشدار داده است که برای تشدید بیشتر جنگ، نباید از این قبیل ادعاها بهعنوان «بهانه» استفاده کرد.
والاس به حمایت گسترده بینالمللی از اوکراین و آرزوی بریتانیا برای کاهش درگیریها اشاره کرده و گفته است:
«این برای آن است که اوکراین و روسیه به دنبال راه حلی برای جنگ باشند و بریتانیا آماده تسهیل آن است.»
در سوی دیگر، کشورهای غربی نگران آن هستند که اظهارات مقامات روسیه مبنی بر اینکه اوکراین ممکن است از سلاحهای ممنوعه استفاده کند، نشانه آن باشد که مسکو ممکن است در حملات خود از چنین سلاحهایی استفاده کند و آن را به گردن کییف بیندازد.
در گزارش پنتاگون از تماس لوید آستین با سرگئی شویگو گفته شده است که وزیر خارجه آمریکا «هر گونه بهانه برای تشدید تنش از سوی روسیه را رد میکند». همچنین گفته شده که آستین «ارزش ادامه ارتباطات را تأیید کرد».
شورای امنیت ملی کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد که ادعاهای نادرست شویگو مبنی بر آماده شدن اوکراین برای استفاده از «بمب کثیف» در خاک خود را رد میکند.
در این بیانیه آمده است:
«جهان ناظر بر هرگونه تلاشی برای استفاده از این ادعا بهعنوان بهانهای برای تشدید تنش خواهد بود.»
کانالهای ارتباطی
هیچ نشانهای از طرف روسیه مبنی بر اینکه این گفتوگوها نتیجه مثبتی در بر داشته است وجود ندارد. با این حال، این تماسها نشان دادند که روسیه و اعضای ناتو به رهبری ایالات متحده در زمان افزایش نگرانیهای بینالمللی از تشدید احتمالی خطر هستهای، بهطور فعال کانالهای ارتباطی را حفظ میکنند.
در حالی که روسیه از شکستهای پیدرپی در اوکراین متزلزل شده است، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری این کشور بهشکل تلویحی گفته است که در صورت لزوم برای دفاع از «تمامیت ارضی» خود به سلاح هستهای متوسل خواهد شد. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا گفته است که جهان از زمان بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ بیش از هر زمان دیگری به «روز قیامت» نزدیک شده است.
ناتو هفته گذشته مانور سالانه بازدارندگی هستهای خود را آغاز کرد و گفته است که انتظار دارد روسیه به زودی رزمایشهایی را برای آزمایش آمادگی نیروهای هستهای خود برگزار کند.
یک دیپلمات ارشد روسیه پس از تماس تلفنی شویگو و آستین گفت «سوءتفاهمها باید برطرف شود تا حادثهای رخ ندهد».
سباستین لکورنو، وزیر دفاع فرانسه پس از تماس روز یکشنبه خود با شویگو بار دیگر تمایل کشورش برای حل مسالمتآمیز جنگ در اوکراین را تکرار کرد و گفت پاریس حاضر به تشدید تنش به هر شکلی نیست.
مکرون؛ فرصتی برای صلح
در شرایطی که روسیه هشدار داده است که جنگ در اوکراین ممکن است تشدید شود، امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه روز یکشنبه گفت معتقد است که فرصتی برای صلح در اوکراین وجود دارد.
مکرون در کنفرانسی در رم با هدف جستوجوی راههایی برای ارتقای صلح جهانی گفت:
«چشمانداز صلح وجود دارد و آن لحظه فراخواهد رسید.»
مکرون افزود:
«در لحظهای خاص، با توجه به روند اوضاع و زمانی که مردم اوکراین و رهبران آن در مورد شرایط آن تصمیم بگیرند، میتوان با طرف مقابل به توافق صلح رسید.»
از زمان حمله نیروهای روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه گذشته، فرانسه بارها بر اهمیت باز نگه داشتن کانالهای دیپلماتیک غرب و مسکو تأکید کرده است.
روسیه روز یکشنبه موشکها و پهپادها را به سمت میکولایف، منطقه تحت کنترل اوکراین شلیک کرد.
بسیاری از خرسون گریختهاند
در پی اعلام روسیه مبنی بر خطر حمله نظامی اوکراین به خرسون، اکثر ساکنان این شهر که حدود ۳۰۰ هزار نفر هستند گریختهاند اما اکنون خروج از خرسون برای غیرنظامیان بسیار دشوار شده است.
در حال حاضر ورود مردم به قلمرو تحت کنترل اوکراین تقریباً غیرممکن به نظر میرسد و اگر کسی بخواهد خرسون را ترک کند باید به سمت جنوب و به قلمرو تحت کنترل روسیه برود.
براساس گزارشهای محلی نیروهای امنیتی روسیه نیز در حال ترک شهر هستند.
ستاد کل ارتش اوکراین میگوید روسیه سربازان جوان و بیتجربه بیشتری را به خرسون میآورد.
علاوه بر این، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین بهتازگی اعلام کرد که نیروهای روسی نیروگاه برق آبی نواکاخوفکا، واقع در ۷۰ کیلومتری شمال شرق خرسون را مینگذاری کردهاند و در صورت تخریب این نیروگاه آبی، ۸۰ شهرک در منطقه تحت تاثیر سیل شدید قرار خواهند گرفت. پل مهمی نیز از روی سد عبور میکند. پس از حملات هدفمند نیروهای اوکراینی در منطقه، این پل یکی از معدود گزینههای نیروهای روسی برای عبور از رودخانه دنیپرو بود. با این حال، در اوایل ماه اوت، ارتش اوکراین اعلام کرد که پل نیروگاه برق آبی در نوا کاخوفکا را نیز هدف قرار داده و به آن آسیب رسانده است.
همچنین بهنظر میرسد که هزاران کودک را به کریمه منتقل کردهاند. ولادیمیر سالدو، رئیس حکومت طرفدار روسیه در خرسون، رسماً این موضوع را با رسانههای دولتی روسیه در میان گذاشت. او گفت:
«تا زمانی که در خرسون آشفتگی وجود دارد، بهتر است کودکان استراحت کنند. وقتی نیروهای مسلح ما نظم را برقرار کردند، آنها میتوانند به مدرسه بازگردند.»
بهگفته رسانههای دولتی روسیه و مقامات محلی طرفدار روسیه، هزاران کودک در حال حاضر به کریمه منتقل شدهاند.