رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه گفته است که با اولف کریسترسون، نخست وزیر جدید سوئد دیدار خواهد کرد تا در مورد درخواست استکهلم برای پیوستن به ناتو و همچنین استرداد افرادی که آنکارا آن ها را تروریست میداند، گفتگو کند.
سوئد و فنلاند، در ماه مه در واکنش به حمله روسیه به اوکراین، پیشنهادات خود را برای پیوستن به ناتو ارائه کردند، اما با اعتراض ترکیه مواجه شدند.
آنکارا این دو کشور را به پناه دادن به افرادی متهم میکند که آنها را «تروریست» میداند، یعنی شبهنظامیان کرد و هواداران فتحالله گولن که متهم به دست داشتن در کودتای ۲۰۱۶ اند.
شبکه تلویزیونی «ان تی وی» ترکیه به نقل از اردوغان گزارش داد که کریسترسون که روز دوشنبه به قدرت رسید، در مبارزه با تروریسم جدی است. اردوغان گفت:
«او جملاتی مانند “ما نباید پناهدهنده تروریسم و تروریست باشیم” را گفته است. البته در جلسهای که برگزار خواهیم کرد، صداقت آنها را در این مورد محک میزنیم.»
توبیاس بیلستروم، وزیر امور خارجه سوئد، روز جمعه پس از دیدار با پکا هااویستو، وزیر امور خارجه فنلاند در هلسینکی از این گفتگوها استقبال کرد.
بیلستروم به خبرنگاران گفت:
«ما معتقدیم که در نتیجه تلاشها روند امور به تصویب درخواست فنلاند و سوئد برای پیوستن به ناتو توسط پارلمان ترکیه ختم خواهد شد.»
او گفت که دولت جدید سوئد به اجرای توافق سهجانبه منعقد شده در مادرید، برای هموار کردن مسیر ورود به ناتو برای سوئد و فنلاند ادامه خواهد داد. بیلستروم افزود:
«از جمله موارد دیگر، مقابله با تروریسم در اولویت سوئد قبل و بعد از پیوستن ما به ناتو خواهد بود.»
اردوغان گفته است که پارلمان ترکیه پیشنهاد کشورهای شمال اروپا در ناتو را در صورت عدم استرداد افرادی که آنکارا درخواست کرده است، تأیید نخواهد کرد.
استکهلم در نامهای به تاریخ ۶ اکتبر به آنکارا گفت که سوئد برای رسیدگی به نگرانیهای ترکیه در مورد عضویت در ناتو «اقدامات مشخصی» انجام داده است.
در این نامه دو صفحهای، ۱۴ نمونه از اقدامات گنجانده شده تا نشان دهد سوئد کاملاً متعهد به اجرای تفاهمنامهای است که با ترکیه و فنلاند در ماه ژوئن امضا کرد، که منجر به لغو وتوی ترکیه برای پیوستن آنها به ناتو شد.
استکهلم و هلسینکی پناه دادن به تروریستها را تکذیب میکنند، اما متعهد شدهاند که با آنکارا برای رفع کامل نگرانیهای امنیتی و رفع تحریمهای تسلیحاتی همکاری کنند. با این حال، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در ۶ اکتبر گفت که خواستههای ترکیه هنوز برآورده نشده است.
سوئد در نامه خود به ترکیه نوشت که «اقدامات مشخصی در مورد تمام عناصر اصلی توافق سه جانبه انجام شده است.»
در این نامه آمده است که پلیس امنیتی و ضد تروریسم سوئد، ساپو، «فعالیت خود را علیه پکک تشدید کرده است» و در ماه سپتامبر برای ملاقات با آژانس اطلاعات MIT ترکیه «یک دیدار در سطح عالی» از ترکیه انجام داده است.
بر اساس این نامه، مقامهای سوئدی «تحلیلهای جدیدی از نقش پکک در تهدیدات علیه امنیت ملی سوئد و جنایات سازمانیافته انجام دادهاند و احتمالاً به نتایج ملموسی منجر خواهد شد.»
پکک که در سال ۱۹۸۴ علیه دولت ترکیه سلاح به دست گرفت، از سوی ترکیه، اتحادیه اروپا و ایالات متحده یک گروه تروریستی محسوب میشود. به عنوان بخشی از مذاکرات بر سر پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو، ترکیه به دنبال استرداد ۷۳ نفر از سوئد و ده ها نفر دیگر از فنلاند است.
در این نامه آمده است که استکهلم یک شهروند ترکیه را در تاریخ ۳۱ اوت به درخواست آنکارا مسترد کرد و از سال ۲۰۱۹ در مجموع چهار مورد استرداد به ترکیه انجام شده است.
بر اساس این نامه، استردادها توسط یک هیئت سوئدی که در اوایل اکتبر از آنکارا بازدید کرده بود، مورد بحث قرار گرفت.در این نامه آمده است: «سوئد متعهد است به درخواستهای استرداد در حال انتظار مظنونان تروریستی به سرعت و به طور کامل رسیدگی کند.»
پارلمان تمام ۳۰ کشور عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) باید پیشنهادهای سوئد و فنلاند را تأیید کنند.
وزیر امور خارجه سوئد روز جمعه در نشانهای از پیشرفت مذاکرات گفت که انتظار دارد دو کشور آخر یعنی ترکیه و مجارستان به زودی در مورد درخواستهای ناتو رأی گیری کنند.