جشنواره فیلم ونیز که قدیمی‌ترین جشنواره فیلم در جهان و یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های سینمایی نیز به‌شمار می‌آید، اولین بار در سال ۱۹۳۲ میلادی برگزار شد و در کنار جشنواره‌های بزرگ و معتبر دیگر مانند کن و برلین از مهم‌ترین رخدادهای سینمایی جهان محسوب می‌شود. این جشنواره، امسال از تاریخ ۳۱ اوت تا ۱۰ سپتامبر (۹ تا ۱۹ شهریور) در ایتالیا برگزار می‌شود.
فهرست بخش مسابقه اصلی هفتاد و نهمین جشنواره فیلم ونیز شامل آثاری منتخب از ۲۳ سینماگر از جمله «آلخاندرو گونزالز ایناریتو»، «دارن آرونوفسکی»، «تاد فیلد»، «لوکا گوادانینو»، «مارتین مک دونا»، «سانتیاگو میتر»، «کوجی فوکودا» و جعفر پناهی است که برای کسب جایزه نخست جشنواره یعنی شیر طلایی بهترین فیلم، شیر نقره‌ای (جایزه بزرگ هیات داوران)، شیر نقره‌ای (بهترین کارگردانی)، جام ولپی برای بهترین بازیگر زن و بهترین بازیگر مرد، جایزه هیات داوران، جایزه بهترین فیلمنامه، جایزه «مارچلو ماسترویانی» برای بهترین بازیگر نوظهور جشنواره رقابت می‌کنند.
همچنین بین فیلم‌های که به عنوان نامزد های جشنواره ونیز اعلام شده‌اند سه فیلم سینمایی ایرانی هم وجود دارد.
در این رویداد فرهنگی که به مدت ۱۱ روز در جمع فیلمسازان از سراسر جهان ادامه دارد، به اقتصاد سینما هم توجه ویژه‌ای دارد. در کنار تهیه‌کننده‌های کوچک که به سینمای اجتماعی و هنری نظر دارند، غول بزرگ صنعت، نت‌فلیکس هم حضور دارد.
جولیان مور، بازیگر آمریکایی، رئیس هیأت داوران جشنواره فیلم ونیز در بدو افتتاحیه جشنواره گفت:
«در هر بحثی که درباره آینده و اقتصاد سینما درمی‌گیرد باید هنر را در نظر داشت.»
در جریان همه‌‌گیری ویروس کرونا سالن‌های سینما و تهیه‌کنندگان کم‌بنیه از نظر مالی آسیب دیدند. مور بل توجه به این نگرانی‌ها گفت:
«وقتی درباره آینده سینما صحبت می کنیم، اغلب آینده را به چشم‌انداز کسب و کار تنزل می دهیم، غافل از آنکه این آینده هنر نیست. جهان مدام در حال تغییر است اما ذات هنر تغییر نمی‌کند.»
حضور ایران در ونیز
وزیر ارشاد اسلامی اعلام کرده است که «بازسازی انقلابی فرهنگ ایران» در دستور کار قرار دارذ. بیانیه سینماگران زن علیه تعرض‌ها و مزاحمت‌های جنسی و بیانیه موسوم به تفنگت را زمین بگذار گروهی از سینماگران، سینمای ایران را در مرکز توجه ارشاد اسلامی قرار داده است. در بحبوحه تنگناهایی که برای سینمای ایران ایجاد شده است بین فیلم‌های که به عنوان نامزدهای جشنواره ونیز اعلام شده‌اند سه فیلم سینمایی ایرانی هم وجود دارد.
فیلم «شب داخلی دیوار» به کارگردانی وحید جلیلوند و «خرس نیست» به کارگردانی جعفر پناهی در بخش اصلی برای کسب شیر طلای بهترین فیلم رقابت خواهند کرد و فیلم «جنگ جهانی سوم» به کارگردانی هومن سیدی در بخش افق‌ها و فیلم «بی رویا» از آرین وزیر دفتری در بخش افق ها اکسترا به روی پرده می‌رود.
پناهی که برای پیگیری وضعیت دو فیلمساز بازداشت شده، محمد رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد به دادسرای اوین رفته بود، ۲۰ تیر ۱۴۰۱ در همان‌جا بازداشت و به بند ۸، سالن ۷، زندان اوین منتقل شد و هم‌اکنون همچنان زندانی است.
در سال جاری لیلا حاتمی، بازیگر ایرانی نیز یکی از داوران بخش مسابقه اصلی هفتاد و نهمین جشنواره بین‌المللی ونیز است. او پیش از این نیز به عنوان یکی از اعضای هیئت داوری در بخش رقابتی اصلی جشنواره کن در سال ۲۰۱۴ حضور داشت.
خرس نیست
فیلم جعفر پناهی در حالی در بخش رقابت‌های اصلی جشنواره ونیز امسال حضور دارد که کارگردان آن متاسفانه در زندان به سر می‌برد. اولین نمایش جهانی فیلم در روز ۱۰ سپتامبر /۱۹ شهریور و برای اهالی رسانه خواهد بود.
در خلاصه داستان فیلم خرس نیست آمده است که این فیلم دو داستان عاشقانه موازی را به تصویر می‌کشد که در آن عاشقان با موانعِ پنهان و اجتناب‌ناپذیر، نیروی خرافات و مکانیکِ قدرت مبارزه می‌کنند.
شب، داخلی، دیوار
فیلم وحید جلیلوند که اولین نمایش جهان‌اش را ۷ سپتامبر /۱۶ شهریور برای اهالی رسانه خواهد داشت، سومین فیلم بلند اوست و درباره مردی نابیناست که سرایدار ساختمان پس از اینکه جلوی اقدام به خودکشی او را می‌گیرد، به او اطلاع می‌دهد که یک زن فراری به نام لیلا در ساختمان پنهان شده است و بعد هدف مرد نابینا کمک به حل مشکلات این زن می‌شود. نوید محمدزاده و امیر آقایی بازیگران اصلی «شب، داخلی، دیوار» هستند.
جنگ جهانی سوم
ساخته هومن سیدی که در بخش اصلی افق‌ها و به نمایندگی از سینمای ایران حضور دارد، ۶ سپتامبر/۱۵ شهریور و در سالن «Sala Volpi» برای اولین بار به روی پرده خواهد رفت.
در فیلم «جنگ جهانی سوم» محسن تنابنده، ندا جبرئیلی و مهسا حجازی ایفای نقش کرده‌اند و در خلاصه داستان این فیلم که اولین تجربه همکاری تنابنده با هومن سیدی نیز هست، آمده «من همونی هستم که لباس تنت کرد، آدمت کرد، بهت بها داد، من همونم»…
بی رویا
فیلم «بی‌رؤیا»ی آرین وزیر دفتری نیز در بخش افق‌های اکسترا جشنواره ونیز ۲۰۲۲ حضور دارد و در روزهای ۶ و ۷ سپتامبر /۱۵ و ۱۶ شهریور در جشنواره ونیز نمایش داده خواهد شد. در «بی‌رؤیا» نیز طناز طباطبایی، صابر ابر و شادی‌کرم‌رودی به عنوان بازیگران اصلی حضور دارند.
در خلاصه داستان منتشر شده فیلم سینمایی«بی‌رؤیا» آمده: مواجهه‌ی رویا با دختری بی‌نام‌ونشان، آغاز اتفاقاتی عجیب در زندگی رویا و بابک است…