سازمان ملل متحد سهشنبه ۳۰ اوت/۸ شهریور هشدار داد با افزایش بحرانهای ناشی از درگیریهای نظامی، گسترش گرسنگی و تغییرات اقلیمی، ۶ میلیون نفر در افغانستان در معرض خطر قحطی قرار دارند.
در همین راستا مارتین گریفیث، رئیس امور بشردوستانه سازمان ملل، از حامیان مالی افغانستان که پس از بهقدرت رسیدن طالبان کمکهای خود را متوقف کردهاند خواست فوراً ۷۷۰ میلیون دلار برای مبارزه با گرسنگی، تغییرات آبوهوایی و درگیریها به مردم افغانستان کمک کنند.
او خواهان بازگشت بودجه کمک به افغانستان شد و به شورای امنیت سازمان ملل متحد گفت که مردم در افغانستانِ درگیر با بحرانهای متعدد برای زندهماندن در ماههای سرد پیش رو به ۷۷۰ میلیون دلار کمک نیاز دارند.
او افزود مناقشه، فقر، شوکهای اقلیمی و ناامنی غذایی از مدتها قبل یک واقعیت غمانگیز در افغانستان بوده، اما آنچه وضعیت فعلی را «بسیار بحرانی» میکند، توقف کمکها در مقیاس بزرگ است.
«فقر در حال عمیقتر شدن است، جمعیت هنوز در حال افزایش است و مقامات در عمل بودجهای برای سرمایهگذاری در آینده خود ندارند. برای ما واضح است که برخی از پشتیبانیهای توسعه در افغانستان باید از سر گرفته شود.»
گریفیث گفت ۶۱۴ میلیون دلار فوری برای آماده شدن برای زمستان – از جمله تعمیر و ارتقاء سرپناهها و تهیه لباس گرم و پتو – و ۱۵۴ میلیون دلار اضافی برای سازماندهی مواد غذایی و سایر لوازم قبل از اینکه آب و هوا دسترسی به مناطق خاص را محدود کند، ضروری است.
این مقام سازمان ملل با توجه به اینکه بیش از ۷۰ درصد افغانها در مناطق روستایی زندگی میکنند، هشدار داد که اگر از کشاورزی و تولیدات دامی محافظت نشود، «میلیونها زندگی و معیشت، و ظرفیت کشور برای تولید مواد غذایی به خطر میافتد».
او خواهان رفع بحران بانکی و نقدینگی افغانستان و سختی شدید مبادلات مالی بینالمللی شد و هشدار داد: «پیامدهای انفعال در هر دو جبهه بشردوستانه و توسعه فاجعه بار و جبران آن دشوار خواهد بود.
واگذاری قدرت به گروه تروریستی طالبان، و به تبع آن تحریم این گروه، دست شهروندان نیازمند را بیش از پیش از کمکهای بشردوستانه بینالمللی خالی کرده است.
طبق برآوردهای سازمان ملل بیش از نیمی از جمعیت ۳۹ میلیونی افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند و شش میلیون نفر در معرض خطر قحطیاند.
رئیس امور بشردوستانه سازمان ملل در ادامه سخنانش به وضعیت کودکان اشاره کرد و گفت تخمین زده میشود که بیش از یک میلیون کودک «از شدیدترین و خطرناکترین شکل سوء تغذیه رنج میبرند» و ممکن است بدون درمان مناسب بمیرند.
او افزود:
«مقامهای دولت طالبان نیز باید سهم خود را انجام دهند. مداخله و رویههای بوروکراتیک کمکهای بشردوستانه را در مواقعی که بیشتر مورد نیاز است، کند میکند. زنان باید اجازه داشته باشند بدون مانع و ایمن کار کنند. و دختران باید اجازه ادامه تحصیل داشته باشند.»
طالبان بهطور رسمی توسط هیچ دولت خارجی به رسمیت شناخته نشده است و هنوز تحت تحریمهای بینالمللی قرار دارد که به گفته سازمان ملل و گروههای امدادرسان، اکنون مانع عملیات بشردوستانه در افغانستان شده است.
میلیاردها دلار از ذخایر بانک مرکزی افغانستان که عمدتاً در ایالات متحده نگهداری میشود هم توسط دولتهای خارجی مسدود شده تا از افتادن آنها به دست طالبان جلوگیری شود. روسیه که نشست شورای امنیت سازمان ملل را در آستانه اولین سالگرد خروج آمریکا از افغانستان برگزار کرده و چین خواستار آزادسازی این بودجه شدهاند.
برخی از منابع در واشنگتن پیشتر گفته بودند که در مذاکره با طالبان برای آزادسازی ذخائر ارزی افغانستان پیشرفت حاصل شده است، با اینحال امتناع طالبان از برکناری مقامهای سیاسی بانک مرکزی افغانستان که در فهرست تحریمهای واشنگتن قرار دارند و موانع دیگری چون مخالفت طالبان با نظارت ایالات متحده بر صندوق ذخیره ارزی افغانستان همچنان مانع آزادسازی این منابع شده است.
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، ایالات متحده و متحدانش را متهم کرد که افغانها را در مواجهه با «ویرانی، فقر، تروریسم، گرسنگی و چالشهای دیگر» رها کردهاند.
او گفت: «به جای اعتراف به اشتباهات خود و حمایت از بازسازی کشور ویران شده، آنها منابع مالی افغانستان را مسدود کردند و بانک مرکزی آن را از سوئیفت، سیستم مسلط تراکنشهای مالی جهانی، قطع کردند».
ژانگ جون، سفیر چین در سازمان ملل متحد نیز ایالات متحده و متحدانش را به «فرار از مسئولیت و رها کردن مردم افغانستان» و تحمیل «انزوای سیاسی و محاصره» متهم کرد.
از سوی مقابل لیندا توماس گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد گفت: «هیچ کشوری که در مورد مهار تروریسم در افغانستان جدی است، از دسترسی فوری و بدون قید و شرط طالبان به میلیاردها دارایی حمایت نمیکند.»
گرینفیلد گفت ایالات متحده بزرگترین کمککننده به افغانستان است و از روسیه و چین انتقاد کرد: «اگر میخواهید در مورد چگونگی نیاز افغانستان به کمک صحبت کنید، خوب است. اما ما متواضعانه به شما پیشنهاد میکنیم [به جای حرف زدن] وارد عمل شوید».