در بحبوحه گمانهزنیهای فزاینده مبنی بر اینکه تل آویو و ریاض در حال آمادهسازی گامهای کوچکی برای عادیسازی روابط هستند، بنا به گزارشها، یک مقام ارشد اسرائیلی از عربستان سعودی دیدن کرده است.
در این گزارش آمده است که گفتوگوها بر مسائل امنیتی منطقهای، تهدیدهای ایران متمرکز است. این دیدار پیش از سفر بایدن به منطقه برگزار میشود، زیرا ایالات متحده برای همکاری فشار میآورد.
کانال ۱۲ اسرائیل روز جمعه ۶ خرداد/۲۷ مه بدون ذکر منبع گزارش داد که این دیدار اخیراً در کاخ ریاض برگزار شد و شامل پذیرایی گرم از نماینده اسرائیل نیز بود.
این شبکه گفت که طرفین در مورد منافع امنیتی منطقهای که در سالهای اخیر به دلیل تهدیدات مشترک ناشی از اقدامات مخرب ایران همسوتر شدهاند، گفتوگو کردند.
روزنامه یدیعوت آحارونوت نیز بدون ارائه اطلاعات بیشتر، از ملاقات بین مقامهای دو کشور خبر داد.
این دیدار در حالی انجام شد که ایالات متحده برای همکاری بین متحدان خود در منطقه پیش از سفر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به خاورمیانه، فشار میآورد.
برت مک گورک، هماهنگکننده خاورمیانه شورای امنیت ملی آمریکا و آموس هوخشتاین، نماینده وزارت امور خارجه آمریکا در امور انرژی، اوایل این هفته به عربستان سعودی سفر کردند، بنا بر گزارشها آنها در تلاش برای نهایی کردن توافق در مورد انتقال جزایر تیران و صنافیر در دریای سرخ از مصر به عربستان سعودی بودند.
به دلیل وجود نیروی ناظر چندملیتی که از زمان توافق صلح اسرائیل با مصر در این جزایر مستقر شدهاند، این توافق به تأیید اسرائیل نیاز دارد. در نتیجه، طبق گزارشها، ایالات متحده و اسرائیل به ریاض فشار میآورند تا مجموعهای از گامهای کوچک به سمت عادیسازی کامل روابط با اسرائیل بردارد.
وبسایت اکسیوس گزارش داد که این اقدامات شامل مجوز عربستان سعودی به اسرائیل برای استفاده از حریم هوایی خود برای همه پروازها، نه فقط سفر به کشورهای خلیج فارس، و پروازهای مستقیم بین اسرائیل و عربستان سعودی برای سفر زائران مسلمان در موسم حج است.
به گزارش یدیعوت آحارنوت و کانال ۱۲، ایالات متحده به دنبال نمایشی علنیتری از سوی عربستان سعودی برای عادیسازی روابط با اسرائیل است.
این روزنامه میگوید مقامات کاخ سفید تشکیل یک محور امنیتی منطقهای را که اسرائیل، مصر، عربستان سعودی، اردن، امارات متحده عربی و دیگر کشورها را به هم پیوند میدهد، ترغیب میکنند.
برت مک گورک، هماهنگکننده خاورمیانه شورای امنیت ملی آمریکا در سفرش به عربستان همچنین برای سازماندهی دیدار بین بایدن و محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی تلاش کرد و قصد دارد پیش از سفر بایدن به منطقه در اواخر ماه آینده میلادی توافق میان مصر، عربستان سعودی و اسرائیل نهایی شود.
در حالی که دولت آمریکا تنها سفر از پیش برنامهریزی شده بایدن به اسرائیل را تأیید کرده است، سیانان هفته گذشته گزارش داد که مقامات آمریکایی به دنبال برنامه ریزی برای دیدار بایدن و ولیعهد سعودی هستند.
عیال هولاتا، مشاور امنیت ملی اسرائیل قرار است هفته آینده با همتای آمریکایی خود جیک سالیوان در واشنگتن دیدار کند تا هماهنگی بیشتری برای اقدامات برت مکگورک و توافق احتمالی با عربستان سعودی انجام شود.
در حالی که ریاض از عادیسازی روابط امارات و بحرین با اسرائیل تمجید کرده است اما در مورد روابط خودش با اسرائیل گفته است که بدون حل مسئاله فلسطین این کار را انجام نخواهد داد.
اما پیامهای عربستان چندپهلو و متناقض است. محمد بن سلمان در ماه مارس گذشته گفت که اسرائیل میتواند «متحد بالقوه» ریاض باشد.
ولیعهد سعودی گفت: «ما به اسرائیل به عنوان یک دشمن نگاه نمیکنیم، بلکه به آنها به عنوان یک متحد بالقوه نگاه میکنیم که منافع مشترک زیادی داریم.»
از دیگر سو، رابطه دولت بایدن و عربستان سعودی از ابتدای کار بایدن در کاخ سفید متشنج بوده است. این تنش از مبارزات انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ شروع شد. بایدن در جریان مبارزات انتخاباتی خود به دلیل سابقه حقوق بشر عربستان و قتل جمال خاشقجی، ستون نویس واشنگتن پست در کنسولگری عربستان در استانبول، به شدت علیه عربستان سعودی و ولیعهد آن سخن گفت. حال به نظر میرسد بحران انرژی و حمله روسیه به اوکراین سبب شده است که واشنگتن به آرامی به دنبال بهبود روابط با ریاض باشد.
در حالی که تهاجم روسیه به اوکراین همچنان بازار جهانی انرژی را پرتنش کردهاست، ایالات متحده به طور فزایندهای خود را به عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده نفت خام جهان متکی مییابد.