سوئد و فنلاند تاکنون از پیوستن به ناتو پرهیز داشتند. اما الحاق کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ و تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، این کشورها را به بازنگری در سیاست‌های امنیتی خود واداشته است. عضویت آن‌ها در ناتو به طور فزاینده‌ای محتمل به نظر می‌رسد.

 پارلمان سوئد در حال بررسی سیاست امنیتی، از جمله جوانب مثبت و منفی پیوستن این کشور به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی است. رویترز می‌نویسد پارلمان در  ۱۳ مه/۲۳ اردیبهشت رأی خود در این زمینه را اعلام می‌کند. در حال حاضر اکثریت پارلمان از عضویت سوئد در ناتو حمایت می‌کنند. در همان حال حزب سوسیال دموکرات سوئد هم کنار گذاشتن مخالفت با عضویت سوئد در ناتو را به بحث گذاشته‌ است.

فنلاند ۱۲ مه/ ۲۲ اردیبهشت درباره عضویت در ناتو به تصمیم می‌رسد. فرآیند تصمیم‌گیری در فنلاند در دو مرحله است. ابتدا رئیس جمهوری موافقت خود برای پیوستن فنلاند به ناتو را اعلام می‌کند و سپس احزاب پارلمانی می‌بایست تصمیم رئیس جمهوری را تایید کنند. در پارلمان رای‌گیری عمومی برگزار نمی‌شود. رهبران احزاب سیاسی حاضر در پارلمان نظر مثبت یا منفی خود را درباره عضویت فنلاند در ناتو اعلام می‌کنند.

تضمین‌های نظامی و امنیتی

هر دو کشور به دنبال تضمین‌های نظامی و امنیتی در طول فرآیند بررسی درخواست عضویتشان در ناتو هستند، که ممکن است تا یک سال به درازا بکشد. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو به شبکه تلویزیونی SVT سوئد گفت:

«اطمینان دارم که راه‌حل‌هایی برای نیازهای امنیتی سوئد در یک دوره انتقالی پیدا خواهیم کرد.»

دبیر کل ناتو در ادامه افزود:

«از لحظه‌ای که سوئد درخواست عضویت در ناتو را بدهد، و ناتو هم بگوید که می‌خواهد سوئد به پیمان آتلانتیک شمالی ملحق شود، تعهد بسیار قوی از سوی ناتو وجود دارد که امنیت سوئد را تضمین کند.»

به گفته استولتنبرگ این تعهد شامل افزایش حضور نظامی در اطراف سوئد و در دریای بالتیک خواهد بود.

مسکو به سوئد و فنلاند درباره «عواقب جدی» عضویت سوئد و فنلاند در ناتو هشدار داده است.

کرملین اعلام کرده است که چنانچه سوئد و فنلاند به عضویت ناتو درآیند، ممکن است سلاح‌های هسته‌ای و موشک‌های مافوق صوت را در کالینینگراد مستقر کند.

مذاکرات وزیران خارجه آمریکا و سوئد

آن لینده، وزیر خارجه سوئد چهارشنبه گذشته (۴ مه/۱۴ اردیبهشت ) گفت که ایالات متحده در دوران گذار به سوئد «تضمین امنینی» داده است، اما ماهیت این تضمین‌ها را مشخص نکرده است.

لینده پس از ملاقات با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، در واشنگتن گفت: «طبعاً من وارد جزئیات نمی‌شوم، اما من بسیار مطمئن هستم که اکنون ما از طرف آمریکا یک تضمین داریم.»

لینده از بیان اینکه چه تضمینی از بلینکن دریافت کرده است خودداری کرد.

در بیانیه وزارت خارجه آمریکا که پس از دیدار وزیر خارجه دو کشور منتشر شد آمده است که بلینکن بر تعهد واشنگتن به سیاست درهای باز ناتو استقبال از اعضای جدید ناتو تاکید کرده اما هیچ اشاره‌ای به تضمین‌های امنیتی نکرده است.