رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی یک روز پس از سی و ششمین سالگرد فاجعه چرنوبیل در سفر به اوکراین در مصاحبهای با آسوشیتدپرس، هشدار داد که ایمنی نیروگاه زاپوریژژیا، بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا که در حال حاضر تحت تصرف نیروهای روسیه است، مثل یک «چراغ قرمز چشمکزن» است و در همان حال بازرسان آژانس در تلاشاند برای برآورد میزان خسارتها و تعمیرات لازم به این نیروگاه دسترسی پیدا کنند. گروسی گفت:
«این نیروگاه نیاز به تعمیر دارد، اما تعمیرات امکانپذیر نیست، بنابراین همانطور که قبلاً هم گفتهام وضعیت نیروگاه پایدار نیست. مثل چراغ قرمزی است که چشمک میزند.»
گروسی یک روز بعد از دیدار و گفتوگو با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین این سخنان را گفته است.
«قابل درک است که همتایان اوکراینی من نمیخواهند بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به یکی از تأسیسات خودشان که در اشغال یک قدرت خارجی است بروند. من دیشب با رئیس جمهوری زلنسکی درباره این موضوع گفتوگویی طولانی داشتم. رایزنیها درباره این موضوع همچنان ادامه دارد.»
گروسی در ادامه خاطرنشان کرد که آژانس برای دسترسی به این نیروگاه بر اعمال فشار بر دولت روسیه ادامه میدهد. قرار است که به زودی گروسی با طرف روسی نیز دیدار و گفت وگو کند.
ابهام درباره سه مکان هستهای ایران
رافائل گروسی در بخش دوم گفتوگو با خبرگزاری اسوشیتدپرس اعلام کرد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنان در تلاش است پاسخی برای روشن شدن آثار اورانیوم غنی شده در سه مکان هستهای در ایران بیابد.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی چهارشنبه هفته گذشته در مصاحبه با خبرگزاری رسمی دولت (ایرنا) ادعا کرده بود که اختلافات بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی از میان برداشته شده است. اسلامی گفته بود:
«در سالهای اخیر گزارشهایی از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برخلاف فعالیتهای هستهای ایران منتشر شده است اما با گفتوگو و رایزنیهای انجام گرفته، این مباحث خاتمه پیدا کرده و ایران و آژانس بر اساس قوانین پادمان، روابط خود را مدیریت کردند.»
ذرات اورانیوم غنیشده در سه مکان هستهای در ایران از موضوعاتی بود که به یکی از موانع جدی بر سر مذاکرات وین تبدیل شده بود. ایران خواهان بسته شدن این پرونده در آژانس بود. اما طرفهای غربی میگفتند که این موضوع ارتباط مستقیمی به برجام ندارد و باید توسط کارشناسان آژانس حل و فصل شود.
گروسی در ادامه مصاحبه با آسوشیتدپرس همچنین تاکید کرد که توانایی ایران برای غنیسازی اورانیوم از زمان خروج دونالد ترامپ از برجام، افزایش یافته است. گروسی گفت:
«من نمیتوانم هیچ سناریوی ژئواستراتژیکی را تصور کنم که در آن وجود سلاحهای هستهای بیشتر در خاورمیانه به نفع کسی باشد.»
سهشنبه گذشته جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید گفته بود کاخ سفید نگران است که ایران ظرف چند هفته به سلاح هستهای دست یابد. ساکی گفت:
«بله، این موضوع قطعاً ما را نگران میکند که زمان مورد نیاز ایران برای تولید سلاح هستهای از حدود یک سال به چند هفته کاهش یافته است.»