سانا مارین، نخست‌وزیر فنلاند چهارشنبه ۲۴ فروردین / ۱۳ آوریل در یک نشست خبری مشترک با ماگدالنا اندرسون، همتای سوئدی خود در استکهلم گفت:
«فنلاند در چند هفته آینده درباره درخواست پیوستن به ائتلاف ۳۰ عضوی ناتو تصمیم‌گیری خواهد کرد.»
مارین افزود:
«چشم‌اندازهای مختلفی برای درخواست یا عدم درخواست عضویت در ناتو وجود دارد و ما باید آن‌ها را با دقت تجزیه و تحلیل کنیم. اما من فکر می‌کنم این روند بسیار سریع خواهد بود و طی چند هفته رخ خواهد داد.»
نخست‌وزیر فنلاند همچنین گفت پارلمان این کشور درباره ارزیابی رسمی این موضوع که چگونه تهاجم روسیه به اوکراین منجر به «تغییر فضای امنیتی ما» شد، بحث خواهد کرد و ایجاد تغییری تاریخی در موضع دفاعی فنلاند را مورد بررسی قرار خواهد داد.
مارین تأکید کرد که:
«ما باید در مورد پیامدها و خطرها، چه در درازمدت و چه کوتاه‌مدت، صریح باشیم.»
سانا مارین با بیان این‌که «برای داشتن ضمانت‌های امنیتی هیچ راه دیگری جز نیروی بازدارندگی و دفاعی مشترک ناتو وجود ندارد»، احتمال داد که اواخر ماه ژوئن در این‌باره تصمیم‌گیری شود.
فنلاند و سوئد که دارای مرز مشترک و دغدغه امنیتی مشابهی هستند، از زمان حمله روسیه به کریمه در سال ۲۰۱۴، همکاری با ناتو را بیشتر کرده‌اند.
در ماه ژانویه گذشته ۳۰ درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی‌های فنلاند موافق پیوستن به ناتو بودند. اما در پایان ماه مارس، پس از حمله روسیه به اوکراین، بیش از ۶۰ درصد موافق پیوستن کشورشان به ناتو بودند. با این حال حزب چپ فنلاند که در دولت نیز حضور دارد با عضویت در ناتو مخالفت می‌کند.
نخست‌وزیر سوئد نیز تصمیم مسکو برای حمله به اوکراین را «نقطه عطفی» دانست و گفت:
«قبل و بعد از ۲۴ فوریه (آغاز حمله روسیه به اوکراین)، چشم‌انداز امنیتی کاملاً تغییر کرده است. با توجه به شرایط موجود ما باید به این بیندیشیم که در شرایط جدید چه چیزی برای سوئد و آرامش ما بهتر است.»
ماگدالنا اندرسون با اشاره به این‌که نه استکهلم و نه هلسینکی مایل نیستند آخرین کسانی باشند که خارج از ناتو می‌مانند، افزود دو کشور چارچوب زمانی مشابهی برای پیوستن به ناتو داشتند و «دلایل خوبی برای این اقدام وجود دارد».
روسیه نسبت به پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو هشدار داده است.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت:
«ناتو همچنان ابزاری است که برای رویارویی طراحی شده است.»
فنلاند که یک‌هزار و ۳۴۰ کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارد، چندین دهه از جانبداری از ائئلاف‌های نظامی غرب و شرق خودداری کرده و بی‌طرف مانده است، موضعی که صلح را حفظ کرد اما حاکمیت این کشور را نیز محدود کرد.
پس از انقلاب روسیه در سال ۱۹۱۷، ولادیمیر لنین، رهبر اتحاد شوروی، به‌طور مسالمت‌آمیز استقلال فنلاند را پذیرفت، اگرچه خیلی زود جنگ داخلی خونینی بین حزب محافظه‌کار حاکم و کمونیست‌ها در این کشور در گرفت.
ژوزف استالین رهبر بعدی اتحاد شوروی، در نوامبر ۱۹۳۹، سه ماه پس از آغاز جنگ جهانی دوم در درگیری‌های نظامی با فنلاند، موسوم به «جنگ زمستان»، تلاش کرد که این کشور را اشغال کند. در این جنگ شوروی بخش‌های از شرق و شمال فنلاند را تصرف کند و ۱۲ مارس ۱۹۴۰ با این کشور پیمان صلح امضا کرد. در این پیمان مناطق کارلیا، سالا و ریباچی از فنلاند به شوروی واگذار شد.
سوئد نیز سابقه طولانی عدم تعهد نظامی دارد اما برای اولین بار از زمان جنگ جهانی دوم به کشوری که در حال جنگ است (اوکراین) سلاح ارسال کرده است.
حزب سوسیال دموکرات حاکم سوئد تاکنون عضویت در ناتو را رد کرده اما روز دوشنبه اعلام کرد که با توجه به تهاجم روسیه به اوکراین در حال بازنگری در سیاست امنیتی بین‌المللی خود است.