بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت و درمان جمهوری اسلامی روز گذشته، یکشنبه ۷ فروردین در دیدار با کارکنان دانشگاه علوم پزشکی بهشتی از حذف ارز ترجیحی برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی خبر داد و گفت:
«ارز ترجیحی برداشته شده و شرکت‌ها دیگر معطل دریافت مواد اولیه با ارز ترجیحی نیستند زیرا پروسه‌ای زمان‌بر بود.»
عین‌اللهی افزود شرکت‌ها دیگر معطل دریافت مواد اولیه با ارز ترجیحی نیستند.
دوشنبه ۸ فروردین، یک روز پس از اظهارات وزیر بهداشت، محمد هاشمی، سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت گفت:
«تاکنون حذف ارز ترجیحی برای تأمین دارو و تجهیزات پزشکی به وزارت بهداشت در بودجه سال ۱۴۰۱ اعلام نشده و کماکان ارز ترجیحی ادامه دارد.»
با این حال، هاشمی افزود:
«در صورت حذف ارز ترجیحی، مابه‌التفاوت به جای پرداخت به تأمین‌کننده، عملاً به مصرف‌کننده انتقال خواهد یافت.»
حذف ارز ترجیحی دارو و تجهیزات پزشکی بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه ۱۴۰۱ انجام شده است که به دولت اجازه می‌دهد به شرط تأمین زیان‌های ناشی از حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی، سهمیه ارزی واردات نهاده‌های دامی و دارو را قطع کند.
برنامه دولت برای جبران زیان ناشی از این اقدام هنوز مشخص نشده و کارشناسان مستقل هشدار داده‌اند که در صورت اجرای این تصمیم قیمت مواد غذایی و دارو چهار تا شش برابر افزایش خواهد یافت.
محمد هاشمی در این‌باره افزود:
«با استفاده از سازوکار سازمان‌های بیمه‌گر، اعتبار ریالی به این سازمان‌ها پرداخت خواهد شد؛ به‌نحوی که با کاهش فرانشیز پرداختی بیماران تغییری در پرداخت بیماران نسبت به سال ۱۴۰۰ ایجاد نشود.»
این در حالی است که توزیع بودجه برای جبران مابه‌التفاوت قیمت دارو در میان شرکت‌های بیمه، آن بخش از جمعیت کشور که فاقد هرگونه پوشش بیمه‌ای است را با فشار تورمی شدیدتری در حوزه سلامت روبه‌رو خواهد کرد.
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی چندی پیش گفته بود ۶ تا ۸ درصد جمعیت کشور زیرپوشش هیچ بیمه‌ای نیستند.
همچنین جمعیت وسیعی از مهاجران افغانستانی ساکن ایران که اغلب کم‌درآمد و فاقد بیمه هستند، با این اقدام هزینه زیادی را متقبل خواهند شد.
همزمان با اظهارات سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، عباس عسگرزاده، معاون توسعه بازرگانی وزارت کشاورزی نیز اعلام کرد که ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی حذف نشده است.
عسگرزاده روز دوشنبه به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:
«ارز ترجیحی هنوز بر کالاهای اساسی حذف نشده است و نهاده‌ها همچنان با نرخ سال گذشته به‌فروش می‌رسند.»
دولت ابراهیم رئیسی پیش از این‌ها تصمیم‌اش را برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفته بود. حتی پیش از آن‌که لایحه بودجه به تصویب نمایندگان برسد، تخصیص ارز برای واردات دارو و مواد اولیه دارویی آن‌قدر کاهش یافت که قیمت برخی اقلام دارویی به یک‌باره تا شش برابر افزایش یافت.
مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سازمان برنامه و بودجه در گزارشی که جزئیات آن در روزهای اخیر و پس از موافقت مشروط مجلس با حذف ارز ترجیحی منتشر شد، برآورد کرد که چنان‌چه ارز تخصیص داده شده به تمامی نهاده‌های دامی به نرخ نیمایی تغییر کند قیمت نهاده‌های دامی که در حال حاضر مشمول ارز ۴۲۰۰ تومانی هستند، فرآورده‌های لبنی، گوشت قرمز و سفید و تخم مرغ به طور میانگین ۸۸ درصد افزایش می‌یابد.